Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ καταγγέλλουμε την απόφαση της κυβέρνησης να δώσει πράσινο φως στην  επένδυση «Ίτανος Γαία» στην χερσόνησο Σίδερο του Νομού Λασιθίου. Η περιοχή αυτή στην οποία προτίθεται να εγκατασταθεί η «Ίτανος Γαία»  είναι περιοχή Natura  Ειδική Ζώνη Διατήρησης (ΤΚΣ- ΕΖΔ) και Ζώνη Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) «Βορειοανατολικό Άκρο Κρήτης: Διονυσάδες, Ελάσα, Χερσόνησος Σίδερο και θαλάσσια ζώνη»), εντάσσεται δε στην ευρύτερη περιοχή της πρώην Επαρχίας Σητείας, η οποία το Σεπτέμβριο 2015 αναγνωρίστηκε από την Unesco ως Γεωπάρκο. Έχει χαρακτηριστεί ως τόπος εξαιρετικής αρχαιολογικής σημασίας. Περιλαμβάνει το φοινικόδασος Βάι, τη Μονή Τοπλού, τον αρχαιολογικό τόπο Ιτάνου, τον υγρότοπο Μαριδάτη, δασικές εκτάσεις, ακτές κ.λπ. Το σύνολο της περιοχής είναι πολύ σημαντικό για τη χλωρίδα και την πανίδα του, τόσο τη χερσαία όσο και τη θαλάσσια.

Την Παρασκευή 11 Μαρτίου 2016 δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ Προεδρικό Διάταγμα με το οποίο «…εγκρίνεται το Ειδικό Σχέδιο Χωρικής Ανάπτυξης Στρατηγικής Επένδυσης (ΕΣΧΑΣΕ) για τη Στρατηγική Επένδυση «Ίτανος Γαία» επί ακινήτου εκτάσεως 22.120.349 τ.μ. που βρίσκεται στη θέση Χερσόνησος Σίδερο…». Πρόκειται για την επένδυση της βρετανικής εταιρείας Loyalward Ltd, ύψους 270 εκ. ευρώ, 1.936 κλινών σε πέντε ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις, ενός γηπέδου γκολφ 18 οπών καθώς και βοηθητικών υποδομών. Και αυτό, παρά το γεγονός ότι το Υπουργείο Περιβάλλοντος συγχρηματοδοτεί το ευρωπαϊκό έργο LIFE Natura2000Value Crete που προωθεί την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση για τις περιοχές NATURA 2000 στην Κρήτη (και μεταξύ άλλων για την αξία της συγκεκριμένης περιοχής).

To προηγούμενο σχέδιο της Loyalward το οποίο προέβλεπε 7000 κλίνες, τρία γήπεδα γκολφ και 35 πισίνες είχε ακυρωθεί το 2009 από το Συμβούλιο της Επικρατείας κατόπιν προσφυγή πολιτών και Περιβαλλοντικών Οργανώσεων σε αυτό. Η εταιρία επανέρχεται μέσω της Κερκόπορτας που ονομάζεται σε αυτή την περίπτωση Φαστ τρακ (που είχε προωθήσει η προηγούμενη κυβέρνηση) αφού έχει σε μια πρώτη φάση μειώσει τις κτηριακές και άλλες λοιπές εγκαταστάσεις αλλά δεσμεύοντας με το καινούργιο σχέδιο ολόκληρη την έκταση των 22.120.349 τμ. Η δέσμευση αυτή γεννά υποψίες για το κατά πόσο η επένδυση «Ίτανος Γαία» θα περιοριστεί στο παρόν σχέδιο και δεν θα επιστρέψει σταδιακά στο αρχικό Φαραωνικό των 7.000 κλινών.

Στην παρούσα συγκυρία θα  περιμέναμε ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ σεβόμενη την ίδια την ιστορία της (ο Αλαβάνος το 2008 έκανε επερώτηση στην Βουλή των Ελλήνων  και κατήγγειλε την τριτοκοσμική αυτή επένδυση εκπροσωπώντας τις περιβαλλοντικές οργανώσεις και πολίτες που αντιτάσσονταν στα σχέδια των επενδυτών)  και δη ο αναπληρωτής Υπουργός Περιβάλλοντος Γιάννης Τσιρώνης σεβόμενος τους πολυετής αγώνες των μαχόμενων οικολόγων θα απέρριπταν την  επένδυση στο Κάβο Σίδερο, καθώς απειλεί τα αποθέματα νερού, τους αρχαιολογικούς χώρους και τις προστατευόμενες από την ελληνική και διεθνή νομοθεσία φυσικές περιοχές. Αντιθέτως με τις υπογραφές, εκτός του Προέδρου της Δημοκρατίας, των υπουργών Γιώργου Σταθάκη,  Αριστείδη Μπαλτά, Πάνου Σκουρλέτη καθώς και του ίδιου του Γιάννη Τσιρώνη  άρχισαν αμέσως τα θριαμβευτικά δημοσιεύματα για την «ανάπτυξη» της περιοχής και για χιλιάδες θέσεις εργασίας.

Βέβαια άλλα έλεγαν τα προηγούμενα χρόνια και άλλα με την ίδια ευκολία λένε σήμερα. Κάτι που επιτρέπει να θεωρηθούν «τσάμπα μάγκες» τότε και τώρα.

Στην δημαγωγία της κρίσης αντιπαρατιθέμενοι οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ λέμε ότι η ευημερία και οι μόνιμες θέσεις εργασίας δεν μπορεί να έρθουν μέσα από την καταστροφή της φύσης, των ιστορικών και αρχαιολογικών μνημείων και του πολιτισμού, αντίθετα μπορούν θα έρθουν μόνο με την ανάδειξη τους.

Υπενθυμίζουμε ότι σε μια περιοχή Natura θα πρέπει, πριν από οποιαδήποτε επιχειρηματική παρέμβαση να έχει προηγηθεί η Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη, να έχει ιδρυθεί Φορέας Διαχείρισης και να έχει αποφασιστεί το Σχέδιο Διαχείρισης. Για τη μη συμμόρφωση της χώρας μας σε αυτές τις υποχρεώσεις της που αφορούν στις περιοχές Natura μας έχει εγκαλέσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 26 Φεβρουαρίου 2016 με «Αιτιολογημένη Γνώμη» και σε δύο μήνες από τότε, αν δεν συμμορφωθεί η Ελλάδα, θα σταλεί το θέμα στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο.

Υπενθυμίζουμε, επίσης, ότι υπάρχει ένα διαφορετικό μοντέλο που δημιουργεί θέσεις εργασία μέσα από την προστασία και ανάδειξη των περιοχών NATURA 2000.

Πολλές έρευνες αλλά και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχουν τονίσει επανειλημμένως τις δυνατότητες για δημιουργία χιλιάδων νέων θέσεων εργασίας μέσω της προστασίας και ανάδειξης των περιοχών NATURA 2000. Όπως αναδεικνύει και έρευνα στο πλαίσιο του υπό εξέλιξη προγράμματος LIFE Natura2000Value Crete την οποία πραγματοποίησε το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Κρήτης “Η προστασία και η διατήρηση των οικοσυστημάτων εντός των περιοχών του Δικτύου NATURA 2000 παρέχει σημαντικά οφέλη για ενίσχυση της απασχόλησης και νέες δυνατότητες ανάπτυξης για τη τοπική οικονομία της Κρήτης, η οποία δοκιμάζεται από την οικονομική κρίση των τελευταίων ετών. Ωστόσο, η συγκεκριμένη δυναμική παραμένει άγνωστη στο ευρύ κοινό, σύμφωνα με την έρευνα καταγραφής πεποιθήσεων, στάσεων και συμπεριφορών ως προς το Δίκτυο NATURA 2000 της Κρήτης, τις υπηρεσίες των οικοσυστημάτων και την ανάπτυξη πράσινης οικονομίας”. 

Το ίδιο το Υπουργείο Περιβάλλοντος (ΥΠΕΚΑ) εκτιμούσε το 2010, στο Πρόγραμμα Αναπτυξιακών Παρεμβάσεων για την Πραγματική Οικονομία, ότι μια στροφή στην πράσινη οικονομία (προστασία οικοσυστημάτων, βελτίωση ποιότητας ζωής, οικονομία χαμηλών εκπομπών άνθρακα) θα μπορούσε να δημιουργήσει πάνω από 210.000 νέες θέσεις εργασίας.

Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ προτείνουμε, λοιπόν, την δημιουργία νέων θέσεων εργασίας μέσα από τη λειτουργία Φορέων Διαχείρισης και σχεδίων βιώσιμης διαχείρισης που θα καλύπτουν όλες τις προστατευόμενες περιοχές NATURA 2000, μέσα επίσης από  την στήριξη της βιολογικής γεωργίας, της βιοτεχνίας, την μεταποίηση τοπικών προϊόντων  του οικοτουρισμού, αγροτουρισμού και πολιτισμικού τουρισμού που σέβεται τις περιοχές που επισκέπτεται, που επιδιώκει να γνωρίσει τη φύση, τον πολιτισμό της και την καθημερινή ζωή των κατοίκων, που δεν επιθυμεί να φιλοξενηθεί σε τεχνητούς παραδείσους Αll-inclusive πανομοιότυπoυς σε όλη  τη Μεσόγειο. Πραγματικά μιλάμε για Ένα Τουρισμό που έχει  επίσης αποδείξει ότι αφήνει το καλύτερο οικονομικό αποτύπωμα στις ντόπιες κοινωνίες.

Σχετικά με την σημασία της περιοχής:

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία για την περιοχή καθώς και στοιχεία από το χρηματοδοτημένο από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα LIFE Natura2000Value Crete που τρέχει από 1/7/2014 μέχρι και 30/6/2018 (και συγχρηματοδοτείται και από το Υπουργείο Περιβάλλοντος):

“Το σύνολο της περιοχής είναι πολύ σημαντικό για τη χλωρίδα και την πανίδα του, τόσο τη χερσαία όσο και τη θαλάσσια. Το φοινικόδασος είναι ένα από τα σπουδαία χαρακτηριστικά της. Καταλαμβάνει μια έκταση 20 εκταρίων. Το είδος Φοίνικας του Θεόφραστου Phoenix theophrastii είναι προστατευόμενο. Το δάσος έχει ήδη χαρακτηριστεί ως Αισθητικό Δάσος (979/85) και βρίσκεται υπό καθεστώς διαχείρισης από τη Διεύθυνση Δασών, προστατεύεται από τη Συνθήκη της Βαρκελώνης και είναι Ζώνη Ειδικής Προστασίας (SPA). Τα περισσότερα από τα φυτά που καταλογογραφούνται στη λίστα 3.3 είναι ενδημικά.

Το φοινικόδασος στο Βάι είναι μεγάλης σημασίας για την Ευρώπη. Ο φοίνικας του Θεόφραστου Phoenix theophrastii είναι ένα από τα δύο ιθαγενή είδη φοίνικα της Ευρώπης και εκτός της Κρήτης εμφανίζεται μόνο τοπικά στη νοτιο-δυτική Τουρκία. Συστάδες με Φοίνικες του Θεόφραστου υπάρχουν σε 10 ακόμα τοποθεσίες στην Κρήτη αλλά πάντα σε μικρούς πληθυσμούς. Το δάσος στο Βάι είναι το μεγαλύτερο στην Κρήτη και πιθανότατα στην Ευρώπη.

To ακρωτήριο Σίδερο με τις παράκτιες περιοχές του Βάι και του Παλαικάστρου και τις νησίδες  Ελάσσα και Γράντες, εκτός της μεγάλης χλωριδικής σπουδαιότητάς τους, έχουν μεγάλη οικολογική αξία και λόγω της παρουσίας προστατευόμενων αμφιβίων (π.χ. Rana ridibunda), ερπετών (π.χ. Chamaeleo chamaeleon και Coluber gemonensis), ασπόνδυλων και άλλων ζωικών ειδών. Ιδιαίτερη είναι η σημασία της περιοχής για τα μεταναστευτικά πτηνά καθώς αποτελεί μεταναστευτική οδό και διαθέτει κατάλληλα ενδιαιτήματα γι’ αυτά, ενώ φιλοξενεί και σημαντικούς πληθυσμούς αρπακτικών όπως το κιρκινέζι (Falco naumanni) και ο μαυροπετρίτης (Falco eleonorae)” 

Η ευθύνη της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ (και υπολειμμάτων Οικολόγων Πράσινων)

Οι Οικολόγοι Πράσινοι το 2012 κατήγγειλαν το σχέδιο, τώρα ο αναπληρωτής υπουργός περιβάλλοντος Γ. Τσιρώνης που ανήκει σε ότι απόμεινε από το τότε οικολογικό κόμμα  υπέγραψε την απόφαση. Οι Οικολόγοι Πράσινοι, το 2012: κατήγγειλαν “την απόφαση της διυπουργικής για ένταξη στις fast track επενδύσεις των φαραωνικών σχεδίων για γήπεδα γκολφ και τουριστικά χωριά στην περιοχή του Κάβο Σίδερο στο Λασίθι. Πρόκειται για παραβίαση δικαστικών αποφάσεων και κατασπατάληση νερού και φυσικών πόρων σε μια περιοχή που ήδη απειλείται με ερημοποίηση”. 

Να τι έλεγε ο ΣΥΡΙΖΑ στις 2/10/2012 για το ίδιο έργο: «Στον Νομό Λασιθίου στη θέση Χερσόνησος Σίδερο, η τροϊκανή κυβέρνηση σε συνεργασία με την Εκκλησία αποφάσισε φαραωνική τουριστική επένδυση, που έδωσε σε Αγγλική εταιρεία εισηγμένη στο Χρηματιστήριο, σε 25.000 στρέμματα  έκταση με πέντε  ξενοδοχεία 1.936 κλινών και τεράστιο γήπεδο γκολφ. Η κυβέρνηση έκανε την επιλογή της. Από τη μία η τοπική κοινωνία, το περιβάλλον και η δικαιοσύνη και από την άλλη το διαπλεκόμενο λόμπυ ´επιχειρηματιών´, Εκκλησίας, Τύπου και πολιτικών. Παρά τη ματαίωση από το ΣτΕ (4/2009) της σκανδαλώδους επένδυσης, η κυβέρνηση την περνάει με τον ´νόμο´ του Fast Track και καταδικάζει το περιβάλλον και την τοπική κοινωνία στο απόσπασμα. Μια ´επένδυση´ χωρίς μέτρο και λογική με χιλιάδες κλίνες ξενοδοχείων, τη στιγμή που ο πληθυσμός της πρωτεύουσας της περιοχής δεν ξεπερνά τους 15.000 κατοίκους. Με γήπεδο γκολφ, που για να συντηρείται το γκαζόν του θα ξοδεύεται πανάκριβη ενέργεια. Με τους ντόπιους να μπορούν μονάχα να παίξουν τον ρόλο του φτηνού εργατικού προσωπικού…Το κίνημα σε όλη την Κρήτη και ο ΣΥΡΙΖΑ ξέρουν τον δρόμο υπεράσπισης των δημόσιων αγαθών, της κοινωνίας και του περιβάλλοντος και θα τον ξαναπερπατήσουν με την ίδια αποφασιστικότητα που έφερε την προηγούμενη νίκη».

Μερικές παραπομπές για περισσότερη ενημέρωση:

http://prasinoi.gr/toplou1/
http://www.enterprisegreece.gov.gr/gr/strathgikes-ependyseis/ependytika-erga
http://europa.eu/rapid/press-release_MEMO-16-319_el.htm
http://landward.org/wac/2008/04/28/submission-to-prime-minister-greece/
http://www.ecocrete.gr/images/stories/texts/cavo%20sidero%20petition.pdf
http://www.ecocrete.gr/images/stories/texts/cavosideroreportgr.pdf
http://miakriti.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=800:290316-01&catid=102:deltia-typou&Itemid=496
www.ecocrete.gr Παγκρήτιο Δίκτυο Περιβαλλοντικών Οργανώσεων ΟΙΚΟΚΡΗΤΗ
http://www.ecovalue-crete.eu/sites/default/files/paroysiasi_tis_ereynas_perivallontiko_profil.pdf

Η έκθεση του πρώην ευρωβουλευτή των Πράσινων Ν. Χρυσόγελου, σήμερα συμπροέδρου των ΠΡΑΣΙΝΩΝ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ: ΠΡΑΣΙΝΟ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟ ΣΧΕΔΙΟ ΓΙΑ ΤΗ ΒΙΩΣΙΜΗ ΔΙΕΞΟΔΟ ΑΠΟ ΤΗ ΚΡΙΣΗ http://chrysogelos.gr/images/files/Docs/employment%20GE.pdf