Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ – ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ επισημαίνουν ότι η πολιτική συζήτηση γύρω από το πρόγραμμα διάσωσης της Ελλάδας και των άλλων χωρών πρέπει να εστιάσει με ειλικρίνεια και σε βάθος στο γιατί και πώς φτάσαμε στην κρίση και στην χρεοκοπία, στο τι επιπτώσεις έχουν μέχρι σήμερα τα διάφορα προγράμματα δημοσιονομικής προσαρμογής και διάσωσης και τι μπορεί να γίνει ώστε να είναι πιο δίκαιη η κατανομή βαρών. Η συνεχιζόμενη χωρίς αρχές πολιτική αντιπαράθεση δείχνει ότι το ελληνικό πολιτικό σύστημα ελάχιστα έχει μάθει από τα μεγάλα παθήματα των τελευταίων χρόνων.
Τόσο οι δανειστές όσο και τα ελληνικά πολιτικά κόμματα πρέπει να μιλήσουν τη γλώσσα της αλήθειας, με δεδομένο ότι οι πολίτες έχουν ήδη πληρώσει με πολλούς τρόπους τις λανθασμένες επιλογές των κυβερνήσεων, τις ανεύθυνες επιλογές των «αγορών» αλλά και τις αδυναμίες και λάθη της αρχιτεκτονικής της Ευρωζώνης. Οι δανειστές πρέπει να κατανοήσουν ότι το κοινωνικό και οικονομικό κόστος των πολιτικών διάσωσης είναι δυσανάλογα μεγάλο και άνισα κατανεμημένο αλλά και η κυβέρνηση πρέπει να αντιληφθεί ότι ποτέ στην ιστορία δεν καταβλήθηκε τόσο μεγάλο δάνειο από δημόσιους πόρους για την διάσωση μιας χώρας.
Παραμένει ακόμα ζητούμενο ένα ισορροπημένο, εναλλακτικό σχέδιο επίλυσης των μεγάλων προβλημάτων, που θα ρίχνει βάρος στην οικονομική και κοινωνική ανασυγκρότηση της χώρας για να αντιμετωπιστούν, μέσω αυτής, και τα δημοσιονομικά της προβλήματα. Η κυβέρνηση παρουσιάζει κάποιες προτάσεις ή ευχές για αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής αλλά δεν έχει παρουσιάσει κανέναν σχέδιο για την οικονομική και παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας και τις αλλαγές που απαιτούνται στην διοίκηση και στις διάφορες πολιτικές. Απαιτείται μια ειλικρινής συζήτηση για το τι είδους μεταρρυθμίσεις χρειάζεται η χώρα. Η απουσία κοινωνικού διαλόγου για τις αναγκαίες αλλαγές αλλά και μια αδικαιολόγητη παρατεινόμενη αναβλητικότητα στη λήψη αποφάσεων επιβαρύνουν την κατάσταση της οικονομίας και δημιουργούν μεγαλύτερο κενό χρηματοδότησης.
Το πρόβλημα της χώρας αλλά και της ευρωζώνης δεν είναι η απουσία πόρων για την διάσωση. Είναι, κυρίως, η απουσία πολιτικού σχεδίου που να είναι ισορροπημένο και κοινωνικά δίκαιο. Οι πόροι που χρειάστηκαν για τη χρηματοδότηση των προγραμμάτων διάσωσης στη ζώνη του Ευρώ για την περίοδο 2008-2013, σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, ανέρχονται στο 5,1% του ευρωπαϊκού Α.Ε.Π. Για την διάσωση των τραπεζών, κυρίως μέσω διάθεσης πόρων για την ανακεφαλαιοποίησή τους, απαιτήθηκε το 2% του ΑΕΠ. Για να υπάρξει μια σύγκριση, ο ευρωπαϊκός προϋπολογισμός είναι περίπου 0,94% του ΑΕΠ. Δηλαδή η διάσωση των χωρών κόστισε μέχρι τώρα 5 φορές τον προϋπολογισμό της ΕΕ. Το ερώτημα είναι, λοιπόν, τι θα μπορούσε να είχε γίνει για να αποφευχθούν τα λάθη που έγιναν στα προγράμματα διάσωσης.
Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ επισημαίνουμε ότι για να μην πληρώνουν συνεχώς οι ευρωπαίοι φορολογούμενοι τις λανθασμένες επιλογές της αγοράς αλλά και των κυβερνήσεων, απαιτούνται σε ευρωπαϊκό επίπεδο:
– επιτάχυνση της οικονομικής ενοποίησης για να περάσουμε από την νομισματική ένωση σε μια Οικονομική, Νομισματική και Κοινωνική Ένωση που θα έχει έναν ισχυρό κοινωνικό πυλώνα, κοινή φορολογική πολιτική και συντονισμό των οικονομικών πολιτικών,
– βελτίωση του ελέγχου του τραπεζικού συστήματος μέσω των τριών πυλώνων της «τραπεζικής ένωσης», δηλαδή (α) μηχανισμός ελέγχου των επιλογών των τραπεζών, ώστε να μην ξεφεύγουν οι τράπεζες του βασικού τους ρόλου, που είναι η χρηματοδότηση της οικονομίας, (β) διάσωση των τραπεζών, όταν χρειάζεται, μέσω ενός ταμείου στο οποίο θα συνεισφέρουν οι ίδιες οι τράπεζες και οι μέτοχοί τους, ώστε να μην μεταφέρεται το κόστος στους φορολογούμενους και (γ) διασφάλιση των καταθέσεων μέχρι του ποσού των 100.000 Ευρώ για κάθε καταθέτη σε κάθε τράπεζα.
Σύμφωνα με έρευνα του ΔΝΤ που δημοσιεύθηκε το 2012, έχουν καταγραφεί 147 κρίσεις των συστημικών τραπεζών παγκοσμίως την περίοδο 1970-2011 που έχουν κοστίσει τεράστια ποσά στις κοινωνίες και στις οικονομίες. Μια εκτίμηση για το κόστος για 39 από αυτές («Banking Crises»), το προσδιορίζει στο 12,5% του Παγκόσμιου Ακαθάριστου Προϊόντος.