Δυστυχώς οι 4ετείς κύκλοι διακυβέρνησης περνούν και κάθε φορά συζητάμε τα ίδια πράγματα. Τα προβλήματα του χώρου παραμένουν στάσιμα, σε ευρύτερες όμως συνθήκες όλο και μεγαλύτερων απαιτήσεων. Το παράδειγμα της παγκόσμιας πανδημίας πρόσφατο και ενδεικτικό των ολοένα και πιο σύνθετων αναγκών.
Ο εκσυγχρονισμός του Ε.Σ.Υ. προϋποθέτει εκτεταμένες μεταρρυθμίσεις σε όλες τις βαθμίδες της υγειονομικής περίθαλψης και ασφάλισης. Ενδεικτικά, χρειάζεται να αναπτυχθούν μηχανισμοί αξιολόγησης της ποιότητας μονάδων υγείας, αύξηση και σωστή διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού τους, πλειοτροπική επέκταση της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας (ΠΦΥ) και της προληπτικής ιατρικής, εισαγωγή των νέων τεχνολογιών στον κλάδο και εξυγίανση των οικονομικών της υγείας. Η έκταση των απαιτούμενων μεταρρυθμίσεων αναμένεται να έχει πολιτικό κόστος, και γι’αυτό τα παραδοσιακά κόμματα, που δε θέλουν να το αναλάβουν, περιορίζονται στη διαχείριση των (όποιων) δυσμενών εξελίξεων.
Υπάρχουν σοβαρές μελέτες που αποτυπώνουν τις προκλήσεις του ΕΣΥ και τις ευκαιρίες που υπάρχουν για τον σταδιακό εκσυγχρονισμό του. Μερικές τέτοιες προσπάθειες είναι η «έκθεση Πισσαρίδη» (2020)2 και η πρόσφατη Ατζέντα 2.0 του Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών (2023)3, αλλά και το Σχέδιο Δράσης για τη Δημόσια Υγεία στον 21ο αιώνα του Ιδρύματος Μποδοσάκη (2021)4, που ασχολείται και εξειδικευμένα με το ζήτημα αυτό. Δε φαίνεται όμως να αξιοποιούνται από τα κόμματα που ασκούν κυβερνητική εξουσία.
Έτσι, φρέσκες πολιτικές προσπάθειες, που προσεγγίζουν τα Κοινά με μία διαφορετική αισθητική, πρέπει να στηριχθούν, ώστε να συνδυάσουν τη γνώση που προκύπτει από τις μελέτες αυτές για την αναμόρφωση του ΕΣΥ με την πολιτική βούληση που απαιτεί η πολυπλοκότητα του εγχειρήματος. Στο Βολτ Ελλάδας, μέλος της συμμαχίας ΠΡΑΣΙΝΟ & ΜΩΒ, που τίθεται στην εκλογική κρίση του Έλληνα πολίτη σε λίγες ημέρες, θέτουμε σε προτεραιότητα τη στήριξη του καταρρέοντος Ε.Σ.Υ.
Ιδιαίτερη μνεία, ανάμεσα στις εκτεταμένες μεταρρυθμίσεις που επιγραμματικά αναφέρθηκαν παραπάνω, αξίζει να γίνει στην πλειοτροπική επέκταση της ΠΦΥ, η οποία δύναται να οδηγήσει ταυτόχρονα σε εξορθολογισμό των υψηλών δαπανών για τη δημόσια υγεία, αποσυμφόρηση των δευτεροβάθμιων και τριτοβάθμιων δομών (άρα έμμεση βελτίωση και της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών σε αυτές), και βελτίωση της σωστής ενημέρωσης και πρόληψης, και κατ’ επέκταση της υγείας του πληθυσμού. Σε αυτό το πλαίσιο, προτείνεται και η ανάπτυξη πρωτοβάθμιων τμημάτων επειγόντων περιστατικών (ΠΤΕΠ), και διασύνδεσή τους με τα ήδη υπάρχοντα ΤΕΠ των ανώτερων βαθμίδων. Η ΠΦΥ θα πρέπει να αποτελέσει το βασικότερο πεδίο μεταρρυθμιστικού ενδιαφέροντος στον κλάδο της Υγείας για το διάστημα 2023-2027.
_______________________