Αποφάσεις του συνεδρίου των Πράσινων

Ως κοντόφθαλμο και αντιδημοκρατικό θεωρεί το νέο κόμμα των Πράσινων τον τρόπο αντιμετώπισης της πανδημίας στη χώρα μας. Και θέτει σε πρώτη προτεραιότητα την αναβάθμιση του ΕΣΥ και της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας καθώς και την αναβάθμιση του περιβάλλοντος και των συνθηκών διαβίωσης.

Με αφορμή και τη συμπλήρωση δύο χρόνων από την εμφάνιση του πρώτου κρούσματος κορονοϊού στη χώρα μας, οι Πράσινοι υιοθέτησαν στο συνέδριό τους στις 19-20.2.2022 σχετικό ψήφισμα καθώς και αναλυτικό κείμενο της Θεματικής Ομάδας Υγείας, ως βάση για διάλογο με φορείς του χώρου της Υγείας και της κοινωνίας, ώστε να εξελιχθεί σε μια πλήρη πρόταση για το Σύστημα Υγείας της χώρας.

Οι Πράσινοι προτάσσουν τα θέματα της ζωής και της υγείας των ανθρώπων, του οικοσυστήματος και του πλανήτη, καθώς και τον μετασχηματισμό όλων των καθημερινών πρακτικών μας, ώστε να υπηρετούν τις στρατηγικές για υγεία για όλους/όλες, βιωσιμότητα, «ενιαία υγεία» για τους πολίτες, την κοινωνία και τη φύση, κοινωνική και κλιματική δικαιοσύνη, διαγενεακή αλληλεγγύη. Και τονίζουν ότι όλοι έχουν δικαίωμα στη δημόσια και δωρεάν περίθαλψη και πρόληψη.

O απολογισμός της πανδημίας σε παγκόσμιο επίπεδο είναι τραγικός. Ξεκινώντας την τρίτη συνεχή χρονιά του covid-19 και των μεταλλάξεών του, επιβεβαιώνονται οι αρχικές εκτιμήσεις ότι οι ιοί και οι ζωοανθρωπονόσοι γίνονται συχνότεροι, περισσότεροι και πιο επικίνδυνοι ενώ συνδέονται με την ανατροπή και συρρίκνωση των οικοσυστημάτων και με την κλιματική κρίση. Οι ελπίδες ότι είμαστε κοντά στο τέλος της τωρινής πανδημίας, δεν απαντούν στην προοπτική νέων ιών και νέων μεταλλάξεων.

Η πανδημία βρήκε ευάλωτο το Εθνικό Σύστημα Υγείας μετά από το πρόγραμμα 10ετούς λιτότητας, αφού οι συνθήκες που επικρατούσαν ήδη με υπερωρίες εξοντωτικές και απλήρωτες στο υγειονομικό προσωπικό, με ελαττωματικό εξοπλισμό, με μεγάλες λίστες αναμονής για χρόνια νοσήματα και χειρουργικές επεμβάσεις, με ελάττωση της ποιότητας των υπηρεσιών λόγω περιορισμένου χρόνου εξέτασης και διαχείρισης των ασθενών, με περικοπές φαρμάκων από τις λίστες, υπέσκαπταν το ανθρώπινο δικαίωμα στην Υγεία. Ο ρόλος της Πρωτοβάθμιας Περίθαλψης υποβαθμίστηκε και δεν εξυπηρέτησε την πανδημία. Οι χειρισμοί που ακολούθησε η κυβέρνηση σε ΜΜΜ, σχολεία, εκδηλώσεις πολιτισμού, εστίαση και τουρισμό ήταν λανθασμένες και ανεπαρκείς.

Ήδη ξεπεράσαμε τους 25.000 νεκρούς μόνο στην Ελλάδα. Η χώρα μας έχει υπερτριπλάσια αναλογία θανάτων νοσηλευόμενων ασθενών σε σχέση με τον μέσο όρο των 27 χωρών της ΕΕ, και αυτό πρέπει να αναζητηθεί σε παράγοντες όπως η εξουθένωση του ανεπαρκούς προσωπικού των νοσοκομείων, η έλλειψη επαρκών υποδομών, ο δικαιολογημένος φόβος πολλών ασθενών να πάνε εγκαίρως στα νοσοκομεία, ο μεγάλος αριθμός των ηλικιωμένων με χρόνια νοσήματα σε σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες κ.α. Οι αντιφατικές επιλογές και η κακή επικοινωνιακή διαχείριση της πανδημίας από την κυβέρνηση είχαν ως αποτέλεσμα το ποσοστό εμβολιαστικής κάλυψης ατόμων άνω των 75 ετών να είναι μόλις 75%.

Και ενώ το εθνικό σύστημα Υγείας έχει σημαντική ανάγκη στήριξης, η κυβέρνηση δίνει έδαφος σε ανορθολογικές προσεγγίσεις, θεωρώντας ταυτόχρονα ότι οι επενδύσεις στις ΜΕΘ και η στελέχωσή τους αποτελούν πολυτέλεια και πεταμένα λεφτά.

Παρόλα αυτά και παρά την τεράστια διασπορά της μετάλλαξης Όμικρον και τις βαριές νοσηλείες της Δέλτα, διοχετεύεται μια αισιοδοξία για αποκλιμάκωση σε κρούσματα και θανάτους, προοπτική που συγκινεί τους πάντες αλλά χαλαρώνει και τα μέσα προφύλαξης.

Πολιτικές άστοχες και καταστροφικές

Η τραγική διαχείριση της πανδημίας όσο και η γενικότερη κακή κατάσταση του δημόσιου Συστήματος Υγείας – παρά τις φιλότιμες προσπάθειες των περισσότερων υγειονομικών – θέτουν σε όλες τις πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις την υποχρέωση προώθησης νέων, αποτελεσματικών πολιτικών για την υγεία, την οικονομία, την κοινωνία, το περιβάλλον που δεν αφήνουν κανέναν/καμία πίσω.

Την πρώτη περίοδο η κυβέρνηση έλαβε γρήγορα αποφάσεις επικεντρώνοντας, όμως, στο «κλείσιμο» της κοινωνίας και της οικονομίας. Η επιστροφή μετά την πρώτη απαγόρευση κυκλοφορίας στην «κανονικότητα», το άνοιξε-κλείσε της κυκλοφορίας και των καταστημάτων, οι συχνά άστοχες και χωρίς τεκμηρίωση επιλογές, οι άστοχες επικοινωνιακές καμπάνιες, που στόχευαν περισσότερο στην απομόνωση αντί στην ενδυνάμωση της αλληλεγγύης και της φροντίδας του άλλου, η συνεχής στόχευση για μετάθεση ευθυνών στους νέους και στους ανεμβολίαστους κ.λπ., συσσώρευσαν προβλήματα δυσπιστίας προς τα μέτρα για την πανδημία, θεωρίες συνωμοσίας και ανορθολογικές συμπεριφορές. Μέτρα που δεν βασίζονταν σε κάποια επιστημονική τεκμηρίωση και άλλαζαν κατά το δοκούν, ανάλογα με την ισχύ μιας κοινωνικής ομάδας, επέτειναν τον διχασμό και τη δυσπιστία.

Ο εμβολιασμός αποτελεί βασικό παράγοντα για την εξάλειψη της πανδημίας αλλά δεν μπορεί να επιβληθεί με υποχρεωτικότητα (πρόστιμα, αναστολές εργασίας κ.λπ.) αφού, όπως και η τήρηση των υγειονομικών μέτρων, δεν είναι ζήτημα ατομικής ευθύνης, όπως προβάλλει η κυβέρνηση, ούτε είναι ζήτημα απαγορεύσεων, τιμωρίας και επιβράβευσης, αλλά ζήτημα κοινωνικής ευθύνης και αλληλεγγύης στους ασθενέστερους συνανθρώπους μας.

Βεβαίως, η πολιτική της Ν.Δ. επιδείνωσε τα προβλήματα μέσα στην πανδημία, γιατί έθεσε ως προτεραιότητα τη στρατηγική της ιδιωτικοποίησης των υγειονομικών υπηρεσιών Υγείας.

Η κυβέρνηση έχει μετατρέψει σχεδόν όλο τον δημόσιο νοσοκομειακό τομέα μόνο για περιπτώσεις covid, που σημαίνει στην πράξη ότι μεταφέρονται στον ιδιωτικό τομέα χιλιάδες θεραπείες και εγχειρήσεις, επιδεινώνοντας τη συνολική υποβάθμιση της Υγείας αλλά και την ανέχεια χιλιάδων πολιτών. Τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για το 2021 αποδεικνύουν ότι αυτή η πολιτική έχει τεράστιο κόστος και σε απώλειες ζωών.

Ενώ σε ορισμένες χώρες υπήρξε συμφωνία να προωθούνται μέσα από ευρύτερες κοινωνικές και πολιτικές συναινέσεις τα μέτρα κατά της πανδημίας, η ελληνική κυβέρνηση εκμεταλλεύτηκε την ευκαιρία για να προωθήσει μέτρα και πολιτικές που δεν συγκεντρώνουν την ευρύτερη συναίνεση και υποστήριξη, ιδιαίτερα όσον αφορά την απορρύθμιση της περιβαλλοντικής, εργασιακής και κοινωνικής προστασίας, ενώ άφησε εκτός προστασίας μέσα στην πανδημία σημαντικούς τομείς, όπως ο πολιτισμός και η παιδεία αλλά και σημαντικές κοινωνικές ομάδες (μακροχρόνια άνεργοι, άστεγοι, πρόσφυγες κ.ά.)

Τα νοσοκομεία και οι πρωτοβάθμιες μονάδες υγείας υποφέρουν από την έλλειψη εξοπλισμού, υποδομών, υλικών και προσωπικού. Η ΠΟΕΔΗΝ λέει ότι σε σχέση με πέρυσι βρίσκονται 10.000 λιγότεροι υγειονομικοί στα νοσοκομεία. Και ενώ το προσωπικό γονάτισε από την κούραση, επιμένουν στην αναστολή εργασίας τους χωρίς να υπάρχει υγειονομικό όφελος, καθότι οι εμβολιασμένοι νοσούν ήπια και μεταδίδουν τον ιό. Ακόμη και μια ειρηνική διαδήλωση για την προστασία του επιδόματος επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας αντιμετωπίστηκε με χημικά. Οι υγειονομικοί, που σήκωσαν το βάρος της επιδημίας στον πρώτο χρόνο και τους χειροκροτήσαμε σαν ήρωες δεν αξίζουν τις πρακτικές αυταρχισμού.

Οι πράσινες προτάσεις

Οι Πράσινοι εκτιμούν ότι τα θέματα της ζωής και της υγείας των ανθρώπων, όπως και όλων των έμβιων όντων του οικοσυστήματος, είναι ένα ενιαίο σύστημα, που χρειάζεται να επανασχεδιάσουμε από κοινού για να γίνει καινοτόμο, αποτελεσματικό, περισσότερο φιλικό και προσωποποιημένο στις ανάγκες των πολιτών και ιδιαίτερα των πιο ευάλωτων ομάδων, να μπορούν οι ασθενείς να διαλέγουν τύπους θεραπείας με ένταξη και ήπιων θεραπευτικών μεθόδων.

Γι’ αυτό και δεν αποδέχονται:

• Να υποβιβάζεται η δημόσια περίθαλψη σε όλα τα επίπεδα, χωρίς προσλήψεις μόνιμου ιατρικού προσωπικού, και αντίθετα να γίνονται απολύσεις και συγχωνεύσεις νοσοκομείων, επιδεινώνοντας την κατάσταση των νοσοκομείων και κατευθύνοντας τους πολίτες στα ιδιωτικά νοσοκομεία και διαγνωστικά κέντρα.
• Την έλλειψη πολιτικού διαλόγου για συναινέσεις στα θέματα αντιμετώπισης της πανδημίας.
• Να εγκαταλείπεται η στήριξη των ευάλωτων ομάδων, αφαιρώντας τη δωρεάν περίθαλψη προς όλους (ασφαλισμένοι και ανασφάλιστοι) που είχε θεσπίσει η προηγούμενη κυβέρνηση λόγω της κρίσης.
• Στη διάρκεια της καραντίνας να επωφελείται προωθώντας όλα τα αντικοινωνικά, καταστροφικά και ανθυγιεινά μέτρα για το περιβάλλον, τις εργασιακές σχέσεις, την παιδεία, τον πολιτισμό και την αυτοδιοίκηση.
• Να μην υπάρχει στοχευμένη στήριξη των πιο ευάλωτων ομάδων, που σηκώνουν δυσβάσταχτο και πολλαπλό βάρος, όπως ασθενείς με χρόνια νοσήματα υπό θεραπεία πχ νεφροπαθείς, καρκινοπαθείς, ανοσοκατασταλμένοι.
• Τα άδικα και αυτοαναιρούμενα μέτρα, όπως το πολυήμερο κλείσιμο πάρκων, όταν ζητούμενο ήταν να ασκείται ο κόσμος στη φύση για να εκτονώνεται η ψυχολογική πίεση και να υπάρχουν κοινωνικές επαφές με φυσική και όχι κοινωνική αποστασιοποίηση, σε ανοιχτό και όχι κλειστό χώρο.

Επείγει η αναβάθμιση του περιβάλλοντος και των συνθηκών διαβίωσης

Οι Πράσινοι θεωρούν ως βασικούς παράγοντες για την ενδυνάμωση και διατήρηση της υγείας στην πόλη τον υγιεινό τρόπο διαβίωσης, τη βιολογική και μεσογειακή διατροφή, το ασφαλές και εύκολα προσβάσιμο εργασιακό περιβάλλον, τους ελεύθερους πράσινους χώρους (πάρκα, αστικά δάση, ρέματα), τους ποδηλατόδρομους, τους πεζόδρομους, τα λιγότερα αυτοκίνητα και τη συχνότερη συγκοινωνία με κάλυψη σε όλες τις περιοχές.

Όπως έχουν δείξει μια σειρά ερευνών, η μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και η αύξηση του ποσοστού πρασίνου μέσα στις πόλεις θα μείωνε τους πρόωρους θανάτους στη χώρα μας κατά μερικές χιλιάδες. Η ατμοσφαιρική ρύπανση αποτελεί το μεγαλύτερο περιβαλλοντικό κίνδυνο για την υγεία στην Ευρώπη και συνδέεται με τα περισσότερα χρόνια νοσήματα (καρδιακά, εγκεφαλικά, πνευμονοπάθειες και καρκίνο των πνευμόνων).