Η κλιματική κρίση απαιτεί κυρίως απαντήσεις σε παγκόσμιο επίπεδο. Αξίζει λοιπόν να βρεθούμε την Παρασκευή 24 Σεπτεμβρίου στις κινητοποιήσεις της Διεθνούς Μέρας Δράσης για το κλίμα: το ραντεβού της Αθήνας είναι στις 5 το απόγευμα, στο Σύνταγμα.
Οι προκλήσεις όμως αφορούν και τις εθνικές πολιτικές κάθε χώρας. Τα τελευταία χρόνια αναφέρονται στην κλιματική αλλαγή και οι ελληνικές κυβερνήσεις, συνήθως όταν αναζητούν ένα πρόχειρο άλλοθι για τις ευθύνες τους σε καταστροφικές πυρκαγιές ή πλημμύρες: ο ΣΥΡΙΖΑ πολιτεύθηκε πάντως ως κυβέρνηση του λιγνίτη και των εξορύξεων υδρογονανθράκων, η ΝΔ πολιτεύεται ως κυβέρνηση συμφερόντων του αερίου.
Φυσικά δεν αντιμετωπίζεται έτσι η κλιματική κρίση, που αποτελεί επείγουσα πρόκληση σε πολλά μέτωπα, και στη χώρα μας. Η έκταση της υστέρησης του ελληνικού πολιτικού συστήματος, φαίνεται ανάγλυφα, αν συγκριθεί με τα αντίστοιχα δείγματα γραφής ενός νέου και μικρού ακόμη κόμματος, των Πράσινων , που ιδρύθηκαν μόλις τον Μάρτιο του 2020.
- Για εξορύξεις υδρογονανθράκων έχει παραχωρηθεί επί ΣΥΡΙΖΑ το 1/3 του ελληνικού χώρου, με υποστήριξη και από ΝΔ και ΚΙΝΑΛΛ: οι Πράσινοι πραγματοποίησαν ενημερωτικές περιοδείες σε Ήπειρο και Κρήτη, κοινή διακήρυξη με τους Τούρκους Πράσινους για μηδενικές εξορύξεις και ειρήνη στην Αν. Μεσόγειο, ενώ έφεραν στο ευρωκοινοβούλιο το σκάνδαλο της κρατικής ενίσχυσης 100 εκ. ευρώ στην ENERGEAN OIL
- Στη Δυτική Μακεδονία, η απολιγνιτοποίηση μπορούσε να είναι πιο σταδιακή μόνο αν είχε ξεκινήσει πιο έγκαιρα, ενώ οι μεγάλες ιδιωτικές επενδύσεις που υπόσχεται η Ν.Δ. μπορούν να φύγουν εύκολα, όπως ήρθαν. Η παρέμβαση των Πράσινων ήταν ένα εναλλακτικό σχέδιο Πράσινης Μετάβασης , στηριγμένης στον φυσικό πλούτο και στα πλεονεκτήματα στην καθαρή ενέργεια, με κορμό μικρές και μεσαίες τοπικές επιχειρήσεις, αλλά και με άμεσες απαντήσεις για την έκρηξη της ανεργίας. Η δυναμική του για τα τοπικά προϊόντα, τον ήπιο τουρισμό και την πράσινη καινοτομία, στραγγαλίζεται από μια κυβέρνηση που κάνει τα πάντα για να προωθήσει το αέριο και δεν κάνει τίποτα για ομαλή έξοδο από τη γούνα, που αντιμετωπίζει ήδη (και) οικονομικά αδιέξοδα και μάλλον θα είναι «ο επόμενος λιγνίτης».
- Εναλλακτικό σχέδιο καταθέτουν οι Πράσινοι και για το καυτό θέμα της χωροθέτησης των ΑΠΕ , που αποτελούν μέσο, όχι σκοπό: προτεραιότητα στην εξοικονόμηση, την ενεργειακή δημοκρατία και τη μικρή κλίμακα, αλλά και κατανομή των εθνικών αναγκών ανά περιφέρεια, νομό και δήμο, κυρίως σε συγκεκριμένες ζώνες με ήδη εκτεταμένη ανθρώπινη παρέμβαση. Στα βουνά αιολικά μόνο μέχρι το απαραίτητο ύψος για τους στόχους, στις προστατευόμενες περιοχές σπάει ο ομφάλιος λώρος με τους επενδυτές, στη θάλασσα πολιτικές για πλωτά αιολικά και πριν το 2030, αλλά και αναγκαιότητα για οριοθέτηση ΑΟΖ στο Αιγαίο όπου βρίσκεται το κύριο αιολικό δυναμικό.
- Στο αέριο, αντί να μείνουμε στις υπάρχουσες υποδομές και να σχεδιάσουμε σταδιακή έξοδο σε ορίζοντα 15-20 ετών, προωθούνται από τη ΝΔ πρόσθετες αδιέξοδες επενδύσεις 1-2 δις . Στην ηλεκτροπαραγωγή του 2030 εξαγγέλλεται μερίδιο 33% για το αέριο, όταν οι ευρωπαϊκοί στόχοι «χωράνε» μόλις 12-18% , ενώ θυσιάζεται η θερμική αποθήκευση ενέργειας από ΑΠΕ σε υπάρχουσες μονάδες της ΔΕΗ, με τους ίδιους εργαζόμενους και τον ίδιο σχεδόν εξοπλισμό. Αντίλογος από την κοινοβουλευτική αντιπολίτευση δεν φαίνεται να έχει μέχρι στιγμής ακουστεί.
- Για τις πυρκαγιές οι Πράσινοι προειδοποίησαν από τον Μάιο για την πρόληψη , τεκμηρίωσαν τις κυβερνητικές ευθύνες και τους κινδύνους από την αδράνεια και κατέθεσαν αναλυτικές προτάσεις για τη οικολογική, οικονομική και κοινωνική αναγέννηση στη Βόρεια Εύβοια για να μείνει στην περιοχή ανοιχτός ο δρόμος για ένα βιώσιμο μέλλον.
- Τα ανοικτά μέτωπα της κλιματικής κρίσης δεν τελειώνουν εδώ: είναι οι εκπομπές της εντατικής κτηνοτροφίας, είναι η ευρωπαϊκή νομοθεσία για ενεργειακή ουδετερότητα σε όλα τα νέα κτίρια από την αρχή του 2021, όπου δεν έχουμε ακόμη ούτε καν τον απαραίτητο Κανονισμό Ενεργειακής Απόδοσης Κτιρίων – ΚΕΝΑΚ.
Η Κλιματική Δικαιοσύνη είναι κεντρικό ζήτημα και για τη δική μας χώρα: δεν επιτρέπεται να μείνουν πίσω ούτε ολόκληρες περιοχές, ούτε οι οικονομικά και κοινωνικά ασθενέστεροι, ούτε φυσικά οι νεότερες γενιές που κινδυνεύουν να ζήσουν την κλιμάκωση της κλιματικής κρίσης. Το τωρινό κύμα ανατιμήσεων ξεκινάει από την εκτίναξη των διεθνών τιμών του αερίου, αγαπημένου καυσίμου της Ν.Δ. : η εμμονή στην εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα βλάπτει σοβαρά και την τσέπη των περισσότερων από εμάς.
Η οικονομία δεν μπορεί πια να αυτονομείται από το περιβάλλον και την κοινωνία. Όσοι επιμένουν να μιλούν για ανάπτυξη, με ή χωρίς πράσινο πρόσωπο ή προσωπείο, προωθούν τελικά μια ευημερία των αριθμών. Στον αντίποδα βρίσκεται ο στόχος για Βιώσιμη Ευημερία, που δεν αφήνει πίσω κανέναν και ενσωματώνει πλήρως την κοινωνική και περιβαλλοντική διάσταση, δεν τις συνυπολογίζει απλώς.
Στη ρητορική των σημερινών κοινοβουλευτικών κομμάτων, δεν φαίνεται δυστυχώς να υπάρχει σήμερα χώρος για τέτοιες αντιλήψεις. Δίπλα στα δείγματα γραφής των Πράσινων, γίνονται ακόμη πιο κραυγαλέα τα αντίστοιχα κενά κομμάτων με άπλετη δημοσιότητα, μεγάλη κρατική επιχορήγηση, δεκάδες ή και εκατοντάδες επαγγελματικά στελέχη, και οργανωμένες επαφές με όλους σχεδόν τους επαγγελματικούς και επιστημονικούς χώρους.
Η απάντηση μπορεί να είναι η συνάντηση των ευρύτερων δυνάμεων του πράσινου χώρου για κοινή αυτόνομη παρουσία στις εθνικές εκλογές, με δυναμική που να υπερβαίνει την περιορισμένη εμβέλεια των τωρινών σχημάτων.
H κλιματική κρίση αλλάζει λοιπόν τα πάντα, είναι το νέο πλαίσιο πολιτικής. Για να οικοδομήσουμε όμως τις απαραίτητες νέες λύσεις, χρειάζεται να σκεφτούμε διαφορετικά.