του Μιχάλη Τρεμόπουλου, 

ιδρυτικού μέλους των Πράσινων, πρώην ευρωβουλευτή

Η πολύχρονη κρίση στη χώρα, που άφησε βαθιά τα σημάδια της σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο και ήρθε να επιταθεί με τις επιπτώσεις της πανδημίας, δεν επισκιάζει τη συνολικότερη οικολογική κρίση στη συνείδηση μεγάλου μέρους των πολιτών. Η κλιματική κρίση αποτελεί σήμερα μια από πιο σοβαρές και επείγουσες όψεις της πλανητικής απορρύθμισης, που επιβάλλει τη γρήγορη απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα ώστε να αποφύγουμε μια ανεξέλεγκτη κατάρρευση, με σοβαρότατες επιπτώσεις στην υγεία, στην οικονομία και στα οικοσυστήματα.

Βεβαίως, η ανάπτυξη των οικολογικών κινημάτων και των Πράσινων κομμάτων έχει ξεκινήσει ήδη από τη δεκαετία του ’70, όταν το κίνημα της κοινωνικής αμφισβήτησης, το αντιπολεμικό και της υπεράσπισης των δικαιωμάτων των πολιτών ήρθε να συναντήσει την αυξανόμενη περιβαλλοντική ευαισθησία, τον ακτιβισμό ενάντια στα πυρηνικά εργοστάσια, την ανησυχία για την όξινη βροχή και το φαινόμενο του θερμοκηπίου, την αλληλεγγύη απέναντι στις άλλες μορφές ζωής. Η πρωτοπόρα γαλλική οικολογική σκέψη βρήκε την οργανωτική της έκφραση στη Γερμανία και η επιτυχημένη πορεία των Πράσινων εκεί ενέπνευσε την ανάπτυξη Πράσινων κομμάτων σε όλη την Ευρώπη και τον κόσμο.

Σήμερα οι Πράσινοι είναι η κινητήρια δύναμη στην ευρωπαϊκή πολιτική, με εκπροσώπηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο από το 1984. Οι Πράσινοι / EFA περιλαμβάνουν τώρα και Ευρωβουλευτές από την Ευρωπαϊκή Ελεύθερη Συμμαχία (EFA) καθώς και τους Πειρατές. Με 73 μέλη (37 γυναίκες και 36 άνδρες), είναι η τέταρτη μεγαλύτερη ομάδα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και η μόνη με ισορροπημένη ως προς το φύλο συμπροεδρία. 

Το διογκούμενο Πράσινο κύμα έχει φέρει δυναμικά αντιπροσώπους του στα κοινοβούλια πολλών χωρών, με συμμετοχή σε έξη ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και έχει εκλέξει 800 περίπου δημοτικούς συμβούλους. Σήμερα οι ευρωπαϊκές πόλεις πρασινίζουν κάτω από την επιρροή και την καθοδήγηση των Πράσινων στελεχών και των ιδεών τους.

Στη νότια Ευρώπη η ανάπτυξη των Πράσινων έχει καθυστερήσει και τα συμβατικά κόμματα – κυρίως της Αριστεράς- έχουν προσπαθήσει και αρκετές φορές έχουν πετύχει να εκφράσουν εκλογικά την οικολογική διαμαρτυρία και την ευαισθητοποίηση των πολιτών.

Ειδικά στην Ελλάδα, στην περίοδο των 4,5 χρόνων της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, όπου συμμετείχαν – μέσω του ΣΥΡΙΖΑ – και στελέχη των Οικολόγων Πράσινων, έγιναν πολύ μεγάλες υποχωρήσεις στα ζητήματα της πράσινης ατζέντας. Έτσι, αντί να εξασφαλιστεί ευρύτερη αποδοχή των πράσινων ιδεών, έγινε ζημιά στην εικόνα της οικολογίας και των πράσινων πολιτικών και υπήρξε απαξίωσή τους στα μάτια φιλικών ακροατηρίων.

Το νέο κόμμα ΠΡΑΣΙΝΟΙ (www.prasinoi.eu) ιδρύθηκε τον Μάρτιο του 2020, ως το πρώτο διαδικτυακό συνέδριο πολιτικού κόμματος στην Ελλάδα, μετά από διεργασίες δύο σχεδόν χρόνων, με συνένωση ευρύτερων πολιτικών και κοινωνικών δυνάμεων: δύο σχημάτων που είχαν εκλογική παρουσία τα προηγούμενα χρόνια, Πράσινοι-Αλληλεγγύη και Κόμμα Πειρατών Ελλάδας, του Οικολογικού Δικτύου, αυτοδιοικητικών, νέων και παλαιότερων στελεχών ενώ συμμετέχουν και οι δύο πρώην Πράσινοι ευρωβουλευτές (εγώ και ο Νίκος Χρυσόγελος). 

Στόχος των Πράσινων, όπως τονίζονταν και στην πολιτική απόφαση της ίδρυσής τους (ολόκληρη εδώ) είναι: «να περάσουμε από την οικονομική, υγειονομική και περιβαλλοντική κρίση σε μια οικολογική, ανεκτική και δίκαιη κοινωνία, με:

• Βιώσιμη ευημερία για όλους/ες
• Κοινωνική αλληλεγγύη, χωρίς να μένει κάποιος/α πίσω και μόνος/η
• Κλιματική και οικολογική δικαιοσύνη
• Σύγχρονη συμμετοχική δημοκρατία
• Κοινωνική συνοχή, μείωση ανισοτήτων, κοινωνική δικαιοσύνη
• Υγεία και αξιοπρεπή ζωή για όλες/όλους
• Σεβασμό στη φύση και τα ζώα».

Σήμερα, το νέο κόμμα ΠΡΑΣΙΝΟΙ έχει οργανωθεί πανελλαδικά, έχει εκλέξει πολιτικά όργανα (Συμβούλιο, Γραμματεία), ενώ λειτουργούν και θεματικές ομάδες, όπως για την οικονομία, το περιβάλλον, την αυτοδιοίκηση, τη δημοκρατία, την υγεία, τα ζώα κ.α.

Οι Πράσινοι επιδιώκουν να λειτουργήσουν ως καταλύτης για ευρύτερη συσπείρωση κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων σε ένα αυτόνομο, ενιαίο, μαζικό πράσινο κόμμα, όπως σε άλλες χώρες. Γι’ αυτό και προχώρησαν στην έναρξη μιας διαδικασίας διαλόγου με «όμορα» πολιτικά κόμματα, με στόχο τη δημιουργία ενός Πράσινου Φόρουμ διαλόγου, που θα  μπορούσε να οδηγήσει σε: α) προγραμματικές συγκλίσεις, β) κοινή κάθοδο στις επόμενες εθνικές εκλογές (και στους «δύο γύρους») καθώς και γ) πιθανό σχηματισμό ενιαίου πολιτικού κόμματος σε βάθος χρόνου.

Επίσης, οι Πράσινοι ξεκίνησαν ένα δεύτερο κύκλο επαφών με όλα τα πολιτικά κόμματα του δημοκρατικού τόξου, τα οποία έχουν κοινοβουλευτική εκπροσώπηση (ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΚΙΝΑΛ, ΚΚΕ, ΜΕΡΑ25). Ήδη έχει ανταποκριθεί το ΚΙΝΑΛ. Στόχος τους είναι να δημιουργηθεί ένας δίαυλος επικοινωνίας και πολιτικού διαλόγου, η ώσμωση των εναλλακτικών προτάσεων με την κοινωνία για συγκρότηση θεματικών πλειοψηφιών, η προγραμματική αντιπολίτευση με παρεμβάσεις στον πολιτικό διάλογο, η οικοδόμηση αυτόνομου πράσινου πολιτικού πόλου.

Οι Πράσινοι επιθυμούν να ανταλλάξουν απόψεις για μια σειρά φλέγοντα ζητήματα που συνδέονται με την κλιματική κρίση και την ενεργειακή μετάβαση της χώρας μας, τη στήριξη της κοινωνίας και οικονομίας ώστε να μην μείνει κανένας πίσω και μια κριτική αποτίμηση του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας ΕΛΛΑΔΑ 2.0, που διαμόρφωσε η κυβέρνηση χωρίς ουσιαστικό διάλογο.

Θα ακολουθήσει τρίτος γύρος πολιτικών επαφών με Περιφερειακά και Δημοτικά σχήματα ανά την επικράτεια με στόχους: α) το άνοιγμα στην κοινωνία και στα κινήματα, β) τη διατοπική πολιτική διασύνδεση και γ) πιθανή εκλογική συνεργασία.

Οι Πράσινοι θεωρούν δεδομένη την συμμετοχή τους στις εθνικές εκλογές, όποτε αυτές γίνουν. Όπως δηλώνουν, «είμαστε ανοιχτοί στον διάλογο, όμως επιμένουμε ιδιαίτερα στην πολιτική, ιδεολογική και οικονομική αυτονομία του χώρου μας απέναντι στις άλλες πολιτικές οικογένειες και δεν είμαστε διαθέσιμοι να τη δούμε να τίθεται πάλι σε κίνδυνο».

Οι Πράσινοι πιστεύουν στη συνεργασία σε προγραμματική βάση και στη συναίνεση. Γι’ αυτό και υποστηρίζουν την απλή αναλογική ως πάγιο εκλογικό σύστημα, με ταυτόχρονο στόχο όμως τον σχηματισμό κυβερνήσεων προοπτικής κι όχι κυβερνήσεις-προθάλαμο κυριαρχίας ενός κόμματος. 

Οι κρίσεις – δημοσιονομική, υγειονομική, κλιματική, οικολογική- μας υποχρεώνουν να διαμορφώσουμε νέα μοντέλα οικονομίας, κοινωνικής οργάνωσης, παραγωγής – κατανάλωσης, διακρατικών αλλά και κοινωνικών σχέσεων και τρόπων ζωής. Και οι Πράσινοι καταθέτουν τις πολιτικές τους προτάσεις, που συνδυάζουν οραματικά στοιχεία αλλά και ρεαλισμό, επιδιώκοντας καλή ποιότητα ζωής σε συνθήκες ελευθερίας και ειρήνης για τις παρούσες και μελλοντικές γενιές, με προστασία του περιβάλλοντος και εξασφάλιση των ανθρώπινων δικαιωμάτων. Το μέλλον δεν περιμένει…

Photo by Mitchell Luo on Unsplash

• Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Η ΑΠΟΨΗ