Η πανδημία αλλά και η κλιματική κρίση πλήττουν σοβαρά την οικονομία και την κοινωνική συνοχή, με την κυβέρνηση να μη στέκεται στο ύψος των περιστάσεων, επισημαίνει το νέο κόμμα των ΠΡΑΣΙΝΩΝ. Η απόλυτη προτεραιότητα που φαίνεται να δίνει η κυβέρνηση στην επικοινωνιακή διαχείριση, οδηγεί σε μεγάλα πλήγματα τόσο στην οικονομία όσο και στην κοινωνική συνοχή.
Οι επιπτώσεις της πανδημίας στην οικονομία και στην εργασία συνεχίζονται, ενώ τα μέτρα στήριξης – έτσι κι αλλιώς αδύναμα και ελάχιστα στοχευμένα- έχουν σταματήσει. Επιπλέον, το Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας βασίζεται σε κριτήρια που αφήνουν εκτός τη μεγάλη πλειοψηφία των μικρών επιχειρήσεων και της κοινωνίας. Εξίσου κρίσιμο είναι ότι οι συστημικές τράπεζες, που έχουν αποκτήσει απεριόριστη πρόσβαση σε ρευστότητα με αρνητικά επιτόκια από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα για να ενισχύσουν την πραγματική οικονομία, επιλέγουν να παρέχουν δάνεια κυρίως στο Δημόσιο, για ασφαλή κέρδη.
Αναλυτικότερα:
Οι ενέσεις ρευστότητας από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, φθάνουν ίσως και τα 50 δις ευρώ, αλλά δεν φαίνεται να διοχετεύονται στην πραγματική οικονομία, για την οποία προορίζονται: είτε παραμένουν στις τράπεζες που καρπώνονται κέρδη από το αρνητικό επιτόκιο της ΕΚΤ (καθώς η ΕΚΤ, παραχωρώντας τη ρευστότητα, τους πληρώνει 1,5% επιτόκιο αντί να εισπράττει) είτε διοχετεύονται σε αγορές ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου, φθάνοντας συνολική απόδοση της τάξης του 3%.
Η Έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδας επιβεβαιώνει οι συστημικές τράπεζες δάνεισαν κυρίως το Δημόσιο και όχι τις επιχειρήσεις: 3,6 δις ευρώ τον Μάρτιο και 5 δις τον Απρίλιο. Στο ίδιο δίμηνο:
- τα τραπεζικά δάνεια προς ιδιώτες υπολείπονται κατά € 870.000.000 σε σχέση με τις αποπληρωμές προηγούμενων δανείων ιδιωτών το ίδιο διάστημα,
- τα αντίστοιχα τραπεζικά δάνεια προς επιχειρήσεις υπολείπονται κατά € 657.000.000 από τις αποπληρωμές προηγούμενων δανείων επιχειρήσεων, ενώ ως προς το σύνολο των μη χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων υπολείπονται κατά 894.000.000 ευρώ.
Παράλληλα, οι (αυξημένες) ιδιωτικές καταθέσεις έχουν πλέον επιτόκια κοντά στο μηδέν, ενώ έχουν αυξηθεί οι χρεώσεις για κάθε συναλλαγή, ακόμα και ψηφιακή, καθώς και οι μέρες που παρακρατούνται τα χρήματα που μεταβιβάζονται από τη μία τράπεζα στην άλλη.
Οι Πράσινοι σημειώνουμε ότι η ρευστότητα μακροχρόνιας διάρκειας με αρνητικό επιτόκιο που λαμβάνουν οι τράπεζες από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, έχει ρητό στόχο να στηρίξει την ευρωπαϊκή οικονομία εν μέσω της πανδημίας, και να χρηματοδοτήσει την ανάκαμψή της. Για τις παρεκκλίσεις μεγάλης έκτασης των τραπεζών από τον δεσμευτικό αυτό στόχο, παρεκκλίσεις που ανέχεται η κυβέρνηση, υπάρχουν σοβαρότατες ευθύνες.
Σοβαρότατο έλλειμμα ανταπόκρισης στις κατευθύνσεις από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, υπάρχει άλλωστε σε τουλάχιστον ένα ακόμη κρίσιμο μέτωπο, καθώς η Ε.Κ.Τ. δημοσίευσε το 2020 τον Οδηγό της για τους κλιματικούς και περιβαλλοντικούς κινδύνους που απειλούν (και) την οικονομία.
Οι Πράσινοι σημειώνουμε, τέλος, την αποτυχία αποτελεσματικής στήριξης της οικονομίας και των νοικοκυριών μέσα στην πανδημία: παρά τις αναλογικά υψηλές δαπάνες, τα αποτελέσματα στην οικονομία και στους πολίτες είναι από τα χειρότερα σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Πολλές επιχειρήσεις έχουν πληγεί δραματικά και αρκετές κοινωνικές ομάδες έχουν μείνει με καμία ή ελάχιστη στήριξη εδώ και περίπου 1,5 χρόνο. Κάτι τέτοιο έχει σημαντικές επιπτώσεις και στην κοινωνική συνοχή, όπου σημαντικό μέρος της κοινωνίας αισθάνεται ότι αφήνεται να καταρρέει χωρίς στήριξη, κάτι που αντανακλάται πιθανόν και στις αντιδράσεις στα περιοριστικά μέτρα ή στους εμβολιασμούς.
Χρειαζόμαστε λοιπόν μια ριζική πολιτική αλλαγή, με πράσινες κοινωνικές λύσεις που θα αντιμετωπίσουν με δίκαιο και ολοκληρωμένο τρόπο τις πολλαπλές κρίσεις που βιώνουμε.