Δημοσιεύουμε την επιστολή του Δήμου Βελβεντού προς την Αντιπεριφέρεια Σχεδιασμού Αναπτυξιακής Μετάβασης ΖΕΠ με προτάσεις για την δίκαιη μετάβαση στην μεταλιγνιτική εποχή. Όπως αναφέρει και ο Δήμος η περιοχή έχει υποστεί σημαντικές επιπτώσεις από την λιγνιτική εποχή και είναι δίκαιο να ενταχθεί στο Σχέδιο Δίκαιης Μετάβασης. Θεωρούμε ότι χρειάζεται μια επεξεργασία ορισμένων θέσεων – πχ η επέκταση του δικτύου ορυκτού ” φυσικού” αερίου στην περιοχή και η χρήση του από τα νοικοκυριά και τη γεωργία πρέπει να επανεξεταστεί υπό το πρίσμα νέων εξελίξεων που δείχνουν ότι αυτό δεν θα είναι όχι μόνο προς το συμφέρον του περιβάλλοντος αλλά και της τοπικής οικονομίας και του προϋπολογισμού των νοικοκυριών και των τοπικών επιχειρήσεων. Λύσεις που βασίζονται σε 100% πράσινη ανανεώσιμη ενέργεια είναι καλύτερες, φιλικές στο κλίμα και οικονομικά πιο αποδοτικές.
Προτάσεις του Δήμου Βελβεντού που αφορούν το Σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης των Λιγνιτικών Περιοχών.
Απαντώντας στο Α.Π. 131485/16-9-2020 έγγραφό σας, παραθέτουμε τις απόψεις του Δήμου μας για το σχέδιο Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης των Λιγνιτικών Περιοχών:
Α. ΠΡΟΦΙΛ ΤΟΥ ΔΗΜΟΥ ΒΕΛΒΕΝΤΟΥ
- Ο Δήμος Βελβεντού είναι σήμερα ένας πρότυπος αγροτικός δήμος με δυο υγιείς αγροτικούς συνεταιρισμούς με 700 περίπου οικογενειακές αγροτικές εκμεταλλεύσεις. Καλλιεργούνται εντατικές δενδροκαλλιέργειες που παράγουν νωπά φρούτα, (κυρίως ροδάκινα και νεκταρίνια, μικρές ποσότητες μήλων κ.λπ.) που ένα μεγάλο μέρος εξάγεται σε πολλές χώρες του εξωτερικού και ένα μέρος πάει στην εσωτερική αγορά. Μεγάλη είναι η συμβολή του Τοπικού Οργανισμού Εγγείων Βελτιώσεων που με το αρδευτικό του δίκτυο υποστηρίζει τις καλλιέργειες.
- Επίσης ο Δήμος Βελβεντού έχει και δυνατότητες τουριστικής αξιοποίησης. Βρίσκεται στην συμβολή δύο Περιφερειών Δυτικής Μακεδονίας και Κεντρικής Μακεδονίας και τριών Νομών Κοζάνης, Ημαθίας και Πιερίας. Επίσης βρίσκεται ανάμεσα στην αναξιοποίητη ως σήμερα λίμνη Πολυφύτου και στον ορεινό όγκο των Δυτικών Πιερίων με διάσπαρτους παραθεριστικούς οικισμούς, πολλές ομορφιές και θέσεις απείρου φυσικού κάλλους, που μπορούν να αποτελέσουν τουριστικό προορισμό ώστε με σωστή ανάπτυξη να υπάρξει σημαντικό συμπληρωματικό εισόδημα που θα συγκρατήσει τον πληθυσμό και θα φέρει κι άλλους κατοίκους.
- Η έδρα του Δήμου μας, το Βελβεντό είναι μια οργανωμένη μικρή πόλη που προσφέρει ποιότητα ζωής στους κατοίκους.
Β. ΔΙΕΚΔΙΚΟΥΜΕ ΝΑ ΑΝΗΚΟΥΜΕ ΣΕ ΖΩΝΗ ΕΙΔΙΚΩΝ ΚΙΝΗΤΡΩΝ
- Ο Δήμος Βελβεντού είναι ενεργειακός δήμος επειδή το 1974 απαλλοτριώθηκε ένα μεγάλο μέρος της έκτασής του για να κατασκευαστεί η τεχνητή λίμνη Πολυφύτου. Με τα νερά της λίμνης ψύχονται οι λιγνιτικές μονάδες του λεκανοπεδίου Κοζάνης – Πτολεμαΐδας. Δημιουργήθηκε τότε τεράστια στενότητα κλήρου και για να συγκρατηθεί ο πληθυσμός αξιοποιηθήκαν και τα πιο άγονα εναπομείναντα σημεία της ημιορεινής και ορεινής έκτασης του Δήμου για να γίνουν αγροτικές καλλιέργειες.
- Τα χρόνια που μεσολάβησαν από τότε μέχρι σήμερα ήταν και είναι πολλοί βιομηχανικοί εργάτες και στελέχη που εργάζονται στη ΔΕΗ καθώς και παρεμφερή επαγγέλματα δορυφορικά των δραστηριοτήτων της ΔΕΗ.
- Συνεπώς ο Δήμος Βελβεντού πρέπει να ενταχθεί στην ΕΙΔΙΚΗ ΖΩΝΗ ΚΙΝΗΤΡΩΝ λόγω της επερχόμενης απολιγνιτοποίησης.
Γ. ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΕΣ
Υποστήριξη του πρωτογενούς τομέα
α)με την ολοκλήρωση του Αρδευτικού Δικτύου ώστε και τα υπόλοιπα 3.500 στρέμματα να μπορούν να αρδεύονται εξίσου συστηματικά όπως με τον υπόλοιπο κάμπο.
β) με την ασφαλτόστρωση άλλων 30 χλμ αγροτικών δρόμων για να μεταφέρονται χωρίς φθορές τα ευπαθή φρούτα από τα αγροκτήματα στους συνεταιρισμούς.
Ολοκληρωμένη Διαχείριση Υδάτων.
Υπάρχουν πεπαλαιωμένα δίκτυα ύδρευσης, αποχέτευσης, άρδευσης εντός του οικισμού και περιορισμένης έκτασης αγωγοί ομβρίων που καθιστούν παντορροϊκό το σύστημα του βιολογικού καθαρισμού.
Σημειωτέον ότι το πόσιμο νερό είναι από ορεινές πηγές. Απαιτείται η κατασκευή ενός πολυλειτουργικού δικτύου στην έδρα του Δήμου για όλες αυτές τις χρήσεις νερού ώστε να υπάρχει η αναγκαία οικονομία, ποιότητα και εξυπηρέτηση. Έχουμε ήδη έτοιμο το MASTER PLAN ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΥΔΑΤΩΝ. Απαιτείται η χρηματοδότηση της μελέτης και του έργου.
Ολοκληρωμένη Διαχείριση της Ενέργειας.
Δικτύωση με το Φυσικό Αέριο του Δήμου μας για την θέρμανση και την καθημερινή λειτουργία των ενεργοβόρων επιχειρήσεων αλλά και των νοικοκυριών. Ζητάμε την χρηματοδότηση του έργου.
Ενεργειακή Αυτονομία
Ήδη με την υποστήριξη του Δήμου και της Περιφέρειας κατασκευάστηκε ένας μικρός Υδροηλεκτρικός Σταθμός στον ΤΟΕΒ Βελβεντού ισχύος 1,9 MW που ελαφρύνει σημαντικά τα έξοδα των αγροτών για αρδευτικές δαπάνες.
Σήμερα ετοιμάζουμε μια μελέτη για έναν ακόμη μικρό υδροηλεκτρικό σταθμό που θα τοποθετηθεί στον αγωγό του πόσιμου νερού ώστε να παράγεται και να καλύπτεται το ηλεκτρικό ρεύμα των κοινόχρηστων χρήσεων. Αυτό σε συνδυασμό με την ενεργειακή κοινότητα που ετοιμάζεται από την πλευρά της Περιφέρειας και επίσης με την ενεργειακή αναβάθμιση των δημοτικών κτιρίων το ενεργειακό αποτύπωμα του Δήμου όσον αφορά τους λιγνίτες θα είναι μηδενικό.
Τουριστική αξιοποίηση:
α) Προϋπόθεση αύξησης της επισκεψιμότητας στην περιοχή είναι η οδική σύνδεση με το Νομό Πιερίας με ασφαλτοστρωμένο δρόμο. Απομένουν τέσσερα (4) ορεινά χιλιόμετρα με υπάρχουσα σχετική υποδομή, να ασφαλτοστρωθούν για να συνδεθούν οι δυο νομοί Κοζάνης και Πιερίας που σήμερα, αν και είναι όμοροι, δεν έχουν άλλη οδική σύνδεση. Η σύζευξη ενδιαφερόντων ανάμεσα στον Όλυμπο, το βουνό των Θεών και τα Πιέρια, το βουνών των Μουσών είναι μια καλή προϋπόθεση για εναλλακτικές δράσεις τουριστικής αξιοποίησης.
β) Επίσης υπάρχει και ο δρόμος Καταφυγίου-Αγίας Κυριακής-Ορίων Νομού Πιερίας προς το χιονοδρομικό κέντρο Ελατοχωρίου ώστε να υπάρξει και άλλη δυνατότητα μετακινήσεων των επισκεπτών στα Πιέρια.
γ) Η ανάπτυξη επενδυτικών δραστηριοτήτων στον ορεινό όγκο. Τη δεκαετία 2000-2010 είχε ξεκινήσει προσπάθεια κατασκευής και λειτουργίας Χιονοδρομικού Κέντρου, η οποία και ναυάγησε. Ωστόσο τα δεδομένα προς αξιοποίηση του ορεινού όγκου παραμένουν και ένα νέο αναπτυξιακό σχέδιο είναι απαραίτητο για να τονώσει την οικονομία της περιοχής.
δ) Η ασφαλτόστρωση και δενδροφύτευση του παραλίμνιου δρόμου, μήκους 7,5 χλμ για την τουριστική αξιοποίηση της λίμνης Πολυφύτου. Ήδη από το Πρόγραμμα «Αλιεία» ο Δήμος θα χρηματοδοτηθεί για κατασκευή μικρής πλωτής εξέδρας για λουόμενους και ψαράδες, ενώ παράλληλα θα χρηματοδοτηθεί και η κατασκευή ενός παρατηρητηρίου ορνιθοπανίδας της λίμνης για την εκπαιδευτική αξιοποίησή του από το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Βελβεντού.
ε) Η κατασκευή αναβατήρα που θα συνδέει την τοποθεσία «Καταρράχτες Σκεπασμένου» στο Βελβεντό (550μ. υψομ.) με το ορεινό Καταφύγι (1.460 μ. υψομ.) και η αναβίωση του μύθου του Ζορμπά που κατάγεται από το Καταφύγι ώστε να δημιουργηθεί μια ελκυστική αφορμή επισκεψιμότητας, επενδύσεων και τουριστικού ρεύματος προς τα Δυτικά Πιέρια για να τονωθεί η τοπική αλλά και η οικονομία όλης της περιοχής.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Η απολιγνιτοποίηση θα πλήξει καίρια την περιοχή μας. Για το Δήμο Βελβεντού πέραν της υποστήριξης της αγροτικής παραγωγής ένας τομέας πρέπει να αναπτυχθεί για να μπορέσει να συγκρατηθεί ο τοπικός πληθυσμός. Και είναι ο τομέας του τουρισμού. Σ’ αυτόν οφείλει να δοθεί βαρύτητα και επιθυμούμε να συμπεριληφθεί ενισχυμένα στους άξονες δράσεων του MASTER PLAN.
Με την χρηματοδότηση μελετών και έργων, θα υπάρξει η δυνατότητα κατασκευής των αναγκαίων υποδομών που θα αναβαθμίσουν δραστικά την τουριστική αξιοποίηση στο Δήμο μας, στο βουνό και στη λίμνη, θα δώσουν προοπτική στην περιοχή μας και θα συγκρατήσουν τον πληθυσμό, που είναι και ο τελικός μας στόχος.
Ο ΔΗΜΑΡΧΟΣ
ΜΑΝΩΛΗΣ Κ. ΣΤΕΡΓΙΟΥ