40 προτάσεις των Πράσινων για τη Β. Εύβοια
Για να μείνει ανοικτός ο δρόμος προς ένα βιώσιμο μέλλον
Συμμετοχικός σχεδιασμός, περιφρούρηση της φυσικής αναγέννησης, τουρισμός αλληλεγγύης, μέτρα διάσωσης της Οικονομίας του Δάσους με ειδικό ρόλο για τους ρητινοσυλλέκτες, αλλά και σύνδεση της ανασυγκρότησης με την απαραίτητη Πράσινη Μετάβαση, έχουν κεντρική θέση στο αναλυτικό σχέδιο προτάσεων για τη Βόρεια Εύβοια, που καταθέτει το νέο κόμμα των Πράσινων.
Παράλληλα τονίζουν την ανάγκη να περιφρουρηθούν οι καμένες περιοχές από συμφέροντα εξορύξεων και ασκούν κριτική στην κυβερνητική Επιτροπή Ανασυγκρότησης υπό τον Σταύρο Μπένο, για απουσία μακροπρόθεσμου ορίζοντα πέραν της 10ετίας αλλά και για αδυναμία αναγνώρισης των διαφορών από προηγούμενα προγράμματα που είχε συντονίσει ο ίδιος.
Με τίτλο «Να κρατηθεί ανοικτός ο δρόμος για ένα βιώσιμο μέλλον», το κείμενο των Πράσινων περιλαμβάνει πάνω από 40 συγκεκριμένες προτάσεις για τη διαφύλαξη και διαχείριση της φυσικής αναγέννησης, τη διάσωση της βαριά πληγωμένης «οικονομίας του δάσους», αλλά και τη δρομολόγηση της απαραίτητης Πράσινης Μετάβασης. Δίνεται έμφαση στην αγροτική οικονομία, τον τουρισμό και τα κτίρια, τις συγκοινωνιακές συνδέσεις, την εκπαίδευση για τα πράσινα επαγγέλματα, την κάλυψη των κενών σε απαραίτητες υποδομές, αλλά και την ενεργειακή μετάβαση με έλεγχο της τοπικής κοινωνίας και για δικό της όφελος. Οι προτάσεις των Πράσινων έρχονται σε συνέχεια της πρόσφατης περιοδείας τους Στήριξη της Βόρειας Εύβοιας για κοινωνική και οικολογική αναγέννηση και των συζητήσεων που είχαν με ενεργούς πολίτες, τοπικούς φορείς και εκπροσώπους της αυτοδιοίκησης.
Οι Πράσινοι επισημαίνουν τον κίνδυνο εγκατάλειψης κρίσιμων οικονομικών τομέων και μαζικής διαρροής πληθυσμού, όπως στη Νότια Ηλεία μετά τη μεγάλη πυρκαγιά του 2007. Στις προτάσεις τους υπογραμμίζουν την ανάγκη για ολοκληρωμένο σχέδιο ώστε να μείνουν οι άνθρωποι του δάσους στον τόπο τους και να διατηρήσουν τις δεξιότητές τους, με μόνιμη και σταθερή απασχόληση. Στις προτάσεις αυτές περιλαμβάνονται ενδεικτικά:
- Αξιοποίηση της εμπειρίας και των δεξιοτήτων όσων ρητινοσυλλεκτών ενδιαφέρονται, για επιδοτούμενη επέκταση της ρητινοσυλλογής στα δάση των απέναντι περιοχών (Σποράδες, Νότιο Πήλιο, Αταλάντη) χωρίς μετεγκατάστασή τους εκεί.
- Πεζοπορικές και ποδηλατικές διαδρομές ως «μονοπάτια αναγέννησης του δάσους», συνδυασμένα με εκστρατείες για ελληνικό και διεθνή Τουρισμό Αλληλεγγύης.
Για την αποκατάσταση του δασικού πλούτου, οι Πράσινοι δίνουν απόλυτη προτεραιότητα στη φυσική αναγέννηση και στα απαραίτητα μέτρα προστασίας της. Τεχνητές αναδασώσεις μόνο ως εξαίρεση για τεκμηριωμένους σοβαρούς λόγους, αποκλειστικά με τοπικά αυτοφυή δασικά είδη και μελισσοκομικά φυτά, αλλά και με συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας στον σχεδιασμό και την υλοποίησή τους.
Παράλληλα οι Πράσινοι τονίζουν την ανάγκη να περιφρουρηθούν πλήρως οι καμένες περιοχές από συμφέροντα εξορύξεων, ζητώντας να μείνουν στα σημερινά τους όρια τα υπάρχοντα μεταλλεία της ΤΕΡΝΑ στο Μαντούδι.
Υπογραμμίζουν, τέλος, ότι η αποκατάσταση και ανάκαμψη δεν μπορεί να γίνει στο όνομα των τοπικών κοινωνιών, χωρίς αυτές. Οφείλει να βασιστεί στις προτάσεις και τη συμμετοχή τους, στη βάση σχεδίων ανά περιοχή με στόχους, πόρους, εργαλεία υλοποίησης που θα συμφωνηθούν με τις τοπικές κοινωνίες, δεν θα ανακοινωθούν απλώς για λογαριασμό τους. Το στοίχημα είναι να αξιοποιηθούν τα ήδη υπάρχοντα εργαλεία δημόσιου συμμετοχικού σχεδιασμού.
Επόμενο βήμα των Πράσινων θα είναι να παρουσιάσουν τις προτάσεις στον Στ. Μπένο, ως επικεφαλής της κυβερνητικής Επιτροπής για την Ανασυγκρότηση της Βόρ. Εύβοιας.
Ολόκληρο το κείμενο με τις προτάσεις των Πράσινων είναι αναρτημένο στο Prasinoi-Protaseis.gia_.B.Evoia-13.9.2021.pdf
Για περισσότερες πληροφορίες: 6979 952070, 6976 448442, 6936 672882
Ακολουθεί το αναλυτικό κείμενο με τις προτάσεις των Πράσινων
Βόρεια Εύβοια: να κρατηθεί ανοικτός ο δρόμος για ένα βιώσιμο μέλλον
Οι προτάσεις των Πράσινων
Για την καταστροφή της Βόρειας Εύβοιας υπάρχουν μεγάλες πολιτικές ευθύνες Δεν είναι επίθεση της φύσης, είναι αλυσίδα εγκληματικών ευθυνών (Πράσινοι) αλλά και σοβαρές πληγές που απαιτούν επούλωση. Ο φυσικός πλούτος που αφέθηκε να γίνει στάχτες, στήριζε πλήθος τοπικές οικονομικές δραστηριότητες και θέσεις εργασίας, ενώ αποτελούσε το βασικότερο οικονομικό κεφάλαιο της περιοχής. Η πυρκαγιά ήρθε να επιδεινώσει δραματικά την οικονομική δυσπραγία και διαρροή πληθυσμού που είχε ήδη ενταθεί με την πανδημία.
Σε άλλα μέρη, πληγές από τις μεγάλες πυρκαγιές του 2007 είναι ακόμη ανοικτές: 15 χρόνια μετά, μεγάλο μέρος από το ελατοδάσος της Πάρνηθας είναι αμφίβολο αν και πότε θα μπορέσει να αποκατασταθεί, ενώ ο πληθυσμός της Νότιας Ηλείας έχει μειωθεί μέχρι και 30%, με αρκετούς οικισμούς να έχουν χάσει οριστικά μεγάλο μέρος της αγροτικής οικονομίας τους.
Στο νέο κόμμα των Πράσινων θεωρούμε ότι δεν υπάρχει κανένα περιθώριο να επαναληφθεί το ίδιο και στη Βόρεια Εύβοια. Επαρκείς χρηματοδοτήσεις και πλήρεις αποζημιώσεις είναι απαραίτητες, κάτι που τα κυβερνητικά μέτρα δεν διασφαλίζουν. Χρειάζεται όμως και ένα ευρύτερο, συνολικό σχέδιο που να συνδέεται με την απαραίτητη επείγουσα ανταπόκριση στην κλιματική και οικολογική κρίση, να δίνει βιώσιμες προοπτικές για τον τόπο, να εκπονηθεί με ενεργή συμμετοχή και των τοπικών κοινωνιών και να μην αφήνει πίσω κανένα και καμιά.
Στη Βόρεια Εύβοια, η πρόκληση είναι ακόμη μεγαλύτερη: τις δεκαετίες που θα χρειαστούν για την πλήρη αναγέννηση του δάσους, πρέπει να υπάρξουν σοβαρές και σταθερές εναλλακτικές προοπτικές για τους ρητινοσυλλέκτες, τους γεωργούς, τους μελισσοκόμους, τους κτηνοτρόφους, αλλά και όσους ασχολούνται με τουρισμό, ιδιαίτερα με εναλλακτικό βιώσιμο τουρισμό, ξεναγήσεις, πεζοπορίες. Όλοι αυτοί πρέπει να στηριχθούν να παραμείνουν στον τόπο τους, διατηρώντας παράλληλα τις επαγγελματικές τους δεξιότητες.
Ένας τέτοιος σχεδιασμός είναι ανάγκη να αναπτύξει νέα εργαλεία και πολιτικές για την οικονομία και την εργασία. Η ανάκαμψη πρέπει να συνδεθεί με την ανάγκη μακροχρόνιας προστασίας της φυσικής αναγέννησης, αλλά και με τις νέες απαιτήσεις ανθεκτικότητας απέναντι στην κλιματική κρίση.
Κλειδί για όλα αυτά αποτελεί η οργανωμένη συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας. Η αποκατάσταση και ανάκαμψη δεν μπορεί να γίνει στο όνομα των τοπικών κοινωνιών, χωρίς αυτές. Οφείλει να βασιστεί στις προτάσεις τους και στην συμμετοχή τους, στη βάση σχεδίων ανά περιοχή με στόχους, πόρους, εργαλεία υλοποίησης που θα συμφωνηθούν με τις τοπικές κοινωνίες, δεν θα ανακοινωθούν απλώς για λογαριασμό τους. Εργαλεία δημόσιου συμμετοχικού σχεδιασμού υπάρχουν διαθέσιμα, με την ανάλογη επιστημονική τεκμηρίωση (ενδεικτικά https://repository.kallipos.gr/handle/11419/5430 ). Το στοίχημα για τον τόπο και την κοινωνία, είναι να αξιοποιηθούν.
Οι Πράσινοι παρακολουθούμε με προσοχή και τους σχεδιασμούς της κυβερνητικής Επιτροπής Ανασυγκρότησης, υπό τον κ. Μπένο. Πρώτη εικόνα είναι ότι δεν έχουν συνειδητοποιηθεί αρκετά οι διαφορές της καμένης Βόρειας Εύβοιας από την Καλαμάτα της δεκαετίας του 1980 ή από την αναστήλωση των αρχαίων θεάτρων:
- Σε καιρούς κλιματικής κρίσης, μακροπρόθεσμος ορίζοντας για την περιοχή δεν είναι μόνο το 2030, αλλά και το 2040 και 2050, όπου υπάρχουν ήδη δεσμευτικοί ευρωπαϊκοί στόχοι για το κλίμα, που μάλιστα χρειάζονται ενίσχυση.
- Η Βόρεια Εύβοια είναι διαφορετική περίπτωση από τα αρχαία θέατρα, όπου το δημόσιο συμφέρον καλυπτόταν επαρκώς από την Αρχαιολογική Υπηρεσία και εύκολα συνδυαζόταν με τεχνικές μελέτες ιδιωτικών φορέων. Εδώ πρόκειται για τις ζωές και την τοπική οικονομία 30.000 ανθρώπων, αλλά και για σχεδόν μισό εκατομμύριο στρέμματα πολύτιμου φυσικού πλούτου: ο ιδιωτικός τομέας μπορεί λοιπόν να έχει συμβολή στον διάλογο και πιθανόν στην τεχνική υποστήριξη επιμέρους επιλογών συμφωνημένων με την τοπική κοινωνία, όχι όμως να υποκαθιστά, να παρακάμπτει ή να καθορίζει τον απαραίτητο δημόσιο σχεδιασμό.
Κεντρική σημασία έχει, τέλος, να μην ανατραπεί ο δασικός και αγροτικός χαρακτήρας των καμένων εκτάσεων από συμφέροντα εξορύξεων που ήδη φαίνεται να υποβλέπουν την περιοχή. Οι υπάρχουσες εξορύξεις στο Μαντούδι να διατηρηθούν στα σημερινά τους όρια με αυστηρή τήρηση της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, των εργασιακών δικαιωμάτων και των όρων αποκατάστασης.
Στο πλαίσιο αυτό οι Πράσινοι καταθέτουμε μια σειρά προτάσεις, για διάλογο και διαβούλευση με τις τοπικές κοινωνίες και τους φορείς τους, σε συνέχεια και της περιοδείας αλληλεγγύης και διαλόγου (Πράσινοι: Στήριξη της Βόρειας Εύβοιας για κοινωνική και οικολογική αναγέννηση) που πραγματοποιήσαμε στις αρχές Σεπτεμβρίου.
- Διαφύλαξη και διαχείριση της φυσικής αναγέννησης
- Άμεση κήρυξη ως αναδασωτέας της καμένης δασικής έκτασης, στο σύνολό της.
- Ολική απαγόρευση κυνηγιού στις καμένες περιοχές και τον περίγυρό τους τουλάχιστον για τα επόμενα 5 χρόνια, ώστε να μπορέσει να βρει καταφύγιο η άγρια ζωή και να ανακάμψει.
- Ολοκληρωμένη προστασία από τη βόσκηση, σε όλο το κρίσιμο διάστημα της φυσικής αναγέννησης του δάσους. Πέρα από τις ενισχύσεις και τις αποζημιώσεις, δωρεάν πρόσβαση των κτηνοτρόφων σε βιολογικές ζωοτροφές για όλο το διάστημα της απαγόρευσης βόσκησης.
- Παράλληλα να τους δοθεί επιλογή δωρεάν υποστήριξης για μετάβαση σε βιολογική κτηνοτροφία, στο πλαίσιο των στόχων του Green Deal για μερίδιο 25% μέχρι το 2030.
- Ιδιαίτερη προσοχή να δοθεί και για τις προσωρινές εγκαταστάσεις αναγκαστικού σταβλισμού των κοπαδιών, ώστε να καλύπτονται και όλες οι απαιτήσεις για την ευζωία των ζώων.
- Όπου υπάρχει δυνατότητα και το επιθυμούν οι κτηνοτρόφοι, να δίνεται επιλογή (και ανάλογη υποστήριξη) για μετακίνηση των κοπαδιών σε δάση άλλων κοντινών περιοχών σε συνεργασία με τις εκεί τοπικές κοινωνίες, όπου η ελεγχόμενη βόσκηση μπορεί να συμβάλει σε βιώσιμη οικολογική διαχείρισή τους. Η μετακίνηση να συνδυάζεται και με υποστήριξη (οικονομική, παροχές, στεγαστική συνδρομή) για την προσωρινή μετακίνηση των οικογενειών τους, μέχρι να μπορούν να επιστρέψουν στον τόπο τους.
- Δωρεάν παροχή ειδικής τροφής και για τα μελίσσια που έχουν διασωθεί, για όσο διάστημα είναι απαραίτητο. Δυνατότητες προσωρινής μετακίνησής τους σε δάση των απέναντι περιοχών σε συνεργασία με τις εκεί τοπικές κοινωνίες, δωρεάν υποστήριξη και εκπαίδευση για μετάβαση σε βιολογική μελισσοκομία, σε όσους το επιθυμούν.
- Εγγυήσεις διαφάνειας για τη δίκαιη και ισότιμη διανομή των κτηνοτροφών και της υπόλοιπης βοήθειας, με βάση τις ζημιές και τις ανάγκες κάθε νοικοκυριού.
- Να προχωρήσουν επειγόντως τα απαραίτητα αντιπλημμυρικά έργα με κορμοφράγματα και κλαδοπλέγματα, με ανάθεση στους τοπικούς Δασικούς Συνεταιρισμούς. Για τις επιπλέον ανάγκες σε εργατικά χέρια, προτεραιότητα στους τοπικούς πληθυσμούς.
- Θρυμματισμός για τα μισοκαμένα δέντρα που θα κοπούν. Δημιουργία τοπικής μονάδας πέλετ, αλλά και κομπόστ, που θα ενισχύσει το έδαφος των καμένων περιοχών.
- Ολοκλήρωση ή επικαιροποίηση των σχεδίων διαχείρισης των υδατικών πόρων στη βάση των λεκανών απορροής, όπως προβλέπει η ευρωπαϊκή και εθνική νομοθεσία. Επαναδημιουργία τυχόν ρεμάτων και δρόμων του νερού που έχουν καταστραφεί.
- Ενίσχυση του ρόλου των Δήμων και της Περιφέρειας για τα καμένα, σε συνεργασία με τη Δασική Υπηρεσία, στη βάση τοπικών πράσινων σχεδίων ανάκαμψης.
- Έλεγχος όλων των καμένων εκτάσεων για τη δυνατότητα ή μη φυσικής αναγέννησης σε κάθε περιοχή. Καμιά τεχνητή αναδάσωση τη φετινή χρονιά, αν δεν ολοκληρωθούν πρώτα οι απαραίτητες ειδικές μελέτες και έλεγχοι.
- Τεχνητές αναδασώσεις μπορούν να είναι αποδεκτές μόνο κατ’ εξαίρεση, σε ειδικές περιπτώσεις. Τέτοιες αναδασώσεις να προχωρούν μόνο με τοπικά αυτοφυή δασικά είδη και μελισσοκομικά φυτά και να σχεδιάζονται με συμμετοχή και των τοπικών κοινωνιών.
- Ιδιώτες «ανάδοχοι (τεχνητών) αναδασώσεων» μόνο σε πολύ περιορισμένη κλίμακα, με τη σύμφωνη γνώμη των τοπικών κοινωνιών και με προτεραιότητα στο τοπικό εργατικό δυναμικό. Η σκοπιμότητα της τεχνητής αναδάσωσης να τεκμηριώνεται με σοβαρούς λόγους, μέσα από ανάλογες επιστημονικές μελέτες. Ο ανάδοχος δεν θα μπορεί να συντάσσει δικές του μελέτες, παρά μόνο να χρηματοδοτεί μελέτες του δασαρχείου με διασφαλίσεις ότι δεν θα μπορεί να επηρεάζει τις προτάσεις τους.
- Ολοκληρωμένα προγράμματα πρόληψης, για όσα δάση έχουν απομείνει. Τα δασαρχεία Ιστιαίας και Λίμνης να στελεχωθούν πλήρως με όλες τις απαραίτητες ειδικότητες και να τους διασφαλιστεί επαρκής χρηματοδότηση, ώστε να υποστηρίξουν και να προστατεύσουν με επάρκεια την αναγέννηση του δάσους και τη βιώσιμη διαχείρισή του. Παράλληλα να οικοδομήσουν μια νέα σχέση με τους ντόπιους κατοίκους.
- Οι δασικές υπηρεσίες και οι δασικοί συνεταιρισμοί να εμπλακούν και πάλι στην δασοπυρόσβεση. Να υποστηριχθούν χρηματοδοτικά όλες οι προτάσεις τους σχετικά με την πρόληψη των πυρκαγιών, με ενεργό εμπλοκή και των τοπικών κοινωνιών.
- Να κρατηθεί ζωντανή η Οικονομία του Δάσους
Τα δάση στη Βόρεια Εύβοια ήταν από τα λίγα πευκοδάση της χώρας όπου συνέχιζε να υπάρχει εκτεταμένη οικονομική δραστηριότητα γύρω από δασικά προϊόντα: ρητίνη, ξυλοκάρβουνο, μελισσοκομία για πευκόμελο. Με την καταστροφή, πολλές από τις κρίσιμες αυτές δραστηριότητες έχουν χάσει το αντικείμενό τους για δεκαετίες. Ορατός είναι ο κίνδυνος, τόσο φυγής του πληθυσμού που στήριζε την οικονομία του δάσους, όσο και αδυναμίας των νεότερων γενιών να εμπλακούν στις δραστηριότητες αυτές και να τις συνεχίσουν.
Από την άλλη, οι δεξιότητες των δασικών επαγγελμάτων είναι σήμερα ακόμη πιο πολύτιμες. Οι καταστροφικές πυρκαγιές έδειξαν την κρίσιμη σημασία της συστηματικής οικολογικής διαχείρισης των δασών, όχι μόνο ως πηγή προϊόντων αλλά και ως μέτρο πρόληψης που μειώνει την καύσιμη ύλη στα δάση και την ένταση των πυρκαγιών. Χρειάζεται λοιπόν ολοκληρωμένο σχέδιο για να μείνουν οι άνθρωποι του δάσους στον τόπο τους και να διατηρήσουν τις δεξιότητές τους, με μόνιμη και σταθερή απασχόληση. Σημαντική είναι και η περαιτέρω αναβάθμιση των δεξιοτήτων αυτών, υπό το πρίσμα των νέων προσεγγίσεων για την ανάκαμψη της βιοποικιλότητας, την συγκράτηση της κλιματικής κρίσης, την συνεχή παρακολούθηση των επιπτώσεων της κλιματικής κατάρρευσης στα οικοσυστήματα, την ανάγκη προσαρμογής στα νέα κλιματικά δεδομένα και ενίσχυσης της ανθεκτικότητας.
- Βραχυπρόθεσμη λύση μπορούν να δώσει η εργασία στα επείγοντα έργα υδρονομίας και τα αντιπλημμυρικά, με ανάληψη των κορμοφραγμάτων και κλαδοπλεγμάτων απευθείας από τους δασικούς συνεταιρισμούς και δασεργάτες, με συντονισμό και επίβλεψη από τα Δασαρχεία. Η υπογραφή των συμβάσεων πρέπει να προχωρήσει άμεσα.
- Επιμέρους διεξόδους απασχόλησης μπορούν να δώσουν τα επόμενα χρόνια οι εργασίες οικολογικής διαχείρισης και αραίωσης της αναγεννημένης δασικής βλάστησης, όπου χρειάζεται, ώστε το νέο δάσος να παραμείνει μακροχρόνια ανθεκτικό και φιλόξενο, τόσο για την άγρια ζωή όσο και για τις δασικές οικονομικές δραστηριότητες.
- Στο πλαίσιο αυτό προτείνουμε να χαραχθούν και να διανοιχθούν πεζοπορικές και ποδηλατικές διαδρομές ως «μονοπάτια αναγέννησης του δάσους», συνδυασμένα με εκστρατείες για ελληνικό και διεθνή Τουρισμό Αλληλεγγύης, ιδιαίτερα την άνοιξη και το φθινόπωρο. Θα απαιτηθούν εδώ και ειδικά προγράμματα στήριξης της εκπαίδευσης και της επιχειρηματικότητας όσων από την τοπική κοινωνία αναλάβουν ή αναζωογονήσουν τέτοιες δραστηριότητες. Συμπληρωματικά, ενεργοποίηση προγραμμάτων εθελοντισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για δράσεις επισκευής και διάνοιξης μονοπατιών.
- Σύνδεση των τοπικών ποδηλατικών διαδρομών και με το διευρωπαϊκό δίκτυο ποδηλατικού τουρισμού Eurovelo EuroVelo – eurovelo.gr, όπου η διεθνής διαδρομή αρ. 11 (από Αθήνα μέχρι Βόρειο Ακρωτήριο, στη Νορβηγία) προγραμματίζεται να περνάει από Αρκίτσα και Γλύφα.
- Εξαιρετικά σημαντικό θεωρούμε να αξιοποιηθούν για τα επόμενα χρόνια οι δεξιότητες, ικανότητες και γνώσεις των δασικών επαγγελμάτων, για βιώσιμη διαχείριση και στα πευκοδάση γύρω από τη Βόρεια Εύβοια: Σποράδες, Νότιο Πήλιο, Αταλάντη. Σε όσους από τους δασεργάτες ενδιαφέρονται, να προσφερθούν συμβάσεις για ρητινοσυλλογή, ξυλοκάρβουνο και μελισσοκομία στα δάση των απέναντι περιοχών, με κάλυψη των μετακινήσεων και των εξόδων φιλοξενίας, εγγυημένες τιμές για τη ρητίνη, αλλά και με υποχρέωσή τους να εκπαιδεύσουν εκεί νέους δασεργάτες που θα αναλάβουν τα δάση των περιοχών τους όταν ολοκληρωθεί η αναγέννηση και ωρίμανση των δασών στη Βόρεια Εύβοια.
- Αξίζει επίσης να διερευνηθεί η διαθεσιμότητα δασεργατών από την περιοχή για ανάλογα προγράμματα και σε άλλα πευκοδάση, ιδιαίτερα στα εναπομένοντα δάση της Αττικής.
- Προτείνουμε, τέλος, ενίσχυση της έρευνας και των εφαρμογών πράσινης χημείας και οικονομίας, για νέες χρήσεις προϊόντων του δάσους όπως η ρητίνη, που θα τονώσουν τη ζήτησή τους.
2. Να προχωρήσει παράλληλα η απαραίτητη μετάβαση
- Στις αγροτικές περιοχές, άμεσο ξεκίνημα των εργασιών ελέγχου και αποτοξίνωσης του εδάφους, όπου χρειάζεται, ώστε να είναι κατάλληλο και για βιολογική γεωργία.
- Πλήρης και συχνός έλεγχος των πόσιμων νερών στις καμένες περιοχές, για βαρέα μέταλλα.
- Επενδύσεις στη βιώσιμη διαχείριση των απορριμμάτων, με διαλογή στην πηγή. Διασφάλιση της πλήρους λειτουργίας των βιολογικών καθαρισμών σε Ιστιαία και Λουτρά Αιδηψού.
- Ολοκληρωμένο σχέδιο περιβαλλοντικής αποκατάστασης για την ευρύτερη μεταλλευτική περιοχή, στο Μαντούδι.
- Για τους κατεστραμμένους ελαιώνες, να ενθαρρυνθεί μεταβατικά η παράλληλη ανάπτυξη και άλλων καλλιεργειών στην ίδια γη, όπου είναι εφικτό, μέχρι να μεγαλώσουν και να δώσουν καρπό τα νέα ελαιόδενδρα.
- Στις μεταβατικές καλλιέργειες, έμφαση και στην επιτόπια παραγωγή ζωοτροφών, ιδιαίτερα για τα πρώτα χρόνια.
- Πρακτικές διευκολύνσεις για μετάβαση και σε νέες, ανταγωνιστικές βιολογικές δενδροκαλλιέργειες, με αντίστοιχη εκπαίδευση των αγροτών στους τρόπους καλλιέργειας, μεταποίησης και μάρκετινγκ.
- Ιδιαίτερο βάρος στην ενθάρρυνση και υποστήριξη για μετάβαση των νέων καλλιεργειών σε βιολογική γεωργία, με επιδοτούμενη εκπαίδευση των αγροτών, στα πλαίσια των στόχων του Green Deal για 25% βιολογική γεωργία μέχρι το 2030.
- Στήριξη των παραγωγών με συμβουλευτικά, ερευνητικά προγράμματα και χρηματο-οικονομικά εργαλεία για την μεταποίηση των προϊόντων τους αλλά και για την αξιοποίηση, στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας, παραπροϊόντων όπως από την τυροκομία ή τα ελαιουργεία.
- Επιπλέον στήριξη για ενεργειακή αναβάθμιση των κατεστραμμένων κτιρίων σε «κτίρια σχεδόν μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης», όπως απαιτούν ήδη δεσμευτικά οι ευρωπαϊκοί κανονισμοί.
- Μίσθωση τοπικών ενοικιαζόμενων δωματίων για τη φιλοξενία του επιπλέον εργατικού δυναμικού από άλλες περιοχές, που θα εργαστεί στα επείγοντα αντιπλημμυρικά έργα. Οργανωμένη μετακίνησή τους στα σημεία των εργασιών, με τοπικά τουριστικά λεωφορεία και το ΚΤΕΛ.
- Οργανωμένα προγράμματα εθελοντισμού και αλληλεγγύης μπορούν να προσφέρουν στις καμένες περιοχές πρακτική βοήθεια και μεταφορά γνώσεων και δεξιοτήτων. Χρηματοδότησή τους με εθνικούς και ευρωπαϊκούς πόρους, για τα έξοδα φιλοξενίας των εθελοντών σε μικρά τοπικά καταλύματα.
- Κτίρια που βρίσκονται μέσα στα παραδοσιακά (μέχρι το 1960-70) όρια των οικισμών, να εξαιρεθούν από κάθε σκέψη υποχρεωτικής ιδιωτικής ασφάλισης για δασικές πυρκαγιές.
- Ενίσχυση της δημόσιας συγκοινωνίας με συνδυασμένα δρομολόγια τρένου + ΚΤΕΛ, με ανταποκρίσεις στους σταθμούς του Μώλου (δίπλα στα Καμένα Βούρλα) και της Στυλίδας.
- Επένδυση του ΚΤΕΛ σε ηλεκτροκίνητα λεωφορεία, συμπλήρωση των τοπικών συνδέσεων που λείπουν.
- Αξιοποίηση της εμπειρίας από Β. Ευρώπη και Αν. Ασία για πιλοτική ανάπτυξη παράκτιας συγκοινωνίας με ηλεκτρικά / κλιματικά ουδέτερα σκάφη στον Βόρειο Ευβοϊκό και στα στενά του Αρτεμισίου, τόσο με τις απέναντι ακτές όσο και μεταξύ των παραλιακών οικισμών της Εύβοιας. Υποδομές για παράλληλη ανάπτυξη ιστιοπλοϊκού τουρισμού.
- Διερεύνηση των δυνατοτήτων να αξιοποιηθεί η γεωθερμία στα Λουτρά Αιδηψού και για εφαρμογές γεωργίας και τηλεθέρμανσης.
- Καθοριστικός ρόλος της τοπικής κοινωνίας στην ενεργειακή μετάβαση: ενεργειακές αναβαθμίσεις κτιρίων για εξοικονόμηση, τοπικές ενεργειακές κοινότητες και δημοτικές επιχειρήσεις, προτεραιότητα σε ΑΠΕ μικρής κλίμακας με φωτοβολταϊκά στις στέγες και «αγροβολταϊκά» (που λειτουργούν παράλληλα με την αγροτική παραγωγή), αξιοποίηση τυχόν γεωργικών και δασικών υπολειμμάτων για πέλετς.
- «Καλοκαιρινά σχολεία» εκπαίδευσης της τοπικής κοινωνίας σε θέματα ενεργειακής μετάβασης και συμμετοχής των πολιτών στις επενδύσεις ΑΠΕ, σε συνεργασία με ελληνικούς φορείς και την ευρωπαϊκή ομοσπονδία ενεργειακών συνεταιρισμών REScoop.eu – AgroFossilFree .
- Οι Πράσινοι προτείνουμε ριζική αλλαγή πολιτικής για τις ΑΠΕ Ριζική αλλαγή πολιτικής για την ενέργεια και τις ΑΠΕ – Prasinoi, με επιμερισμό των απολύτως αναγκαίων εθνικών στόχων ανά περιφέρεια και νομό, όπου η ήδη μεγάλη επιβάρυνση της Νότιας Εύβοιας θα συνυπολογίζεται για όλο τον νομό. Περιφέρειες και δήμοι να έχουν και αυτοί λόγο για τη βέλτιστη χωροθέτηση της συμβολής τους στους στόχους, με συμμετοχή των τοπικών κοινωνιών. Κατά προτεραιότητα χωροθέτηση σε συγκεκριμένες περιοχές με ήδη εκτεταμένη ανθρώπινη παρέμβαση: στη Βόρεια Εύβοια θα μπορούσαν να είναι οι παλιοί χώροι απόθεσης μεταλλευτικών αποβλήτων.
- Κάλυψη των κενών της περιοχής σε υποδομές: άμεση διάθεση πλωτού ασθενοφόρου, μονάδα Τεχνητού Νεφρού και απεικονιστικά μηχανήματα στο υπάρχον Κέντρο Υγείας Ιστιαίας, επαρκές δίκτυο τραπεζικών καταστημάτων και ΑΤΜ, ασφαλής ολοκλήρωση και παράδοση του δρόμου Αιδηψού-Λίμνης, βελτίωση της οδικής σύνδεσης με Χαλκίδα.
- Δημιουργία τοπικού νοσοκομείου στη Βόρεια Εύβοια, καθώς σε έντονες κακοκαιρίες αποκλείεται τόσο η οδική όσο και η θαλάσσια πρόσβαση.
- Ευνοϊκότερο φορολογικό καθεστώς για τους μόνιμους κατοίκους και τις τοπικές μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, μέχρι την αποκατάσταση των πληγών. Επιπλέον μοριοδότησή τους για τα προγράμματα του ΕΣΠΑ.
- Ανάπτυξη και στοχευμένων προγραμμάτων ΕΣΠΑ, αποκλειστικά για τις πληγείσες περιοχές σε όλη τη χώρα, με χαμηλή ή μηδενική ιδιωτική συμμετοχή. Επιδότηση δανείων για συμμετοχή σε προγράμματα ΕΣΠΑ ή/και επενδυτικά σχέδια από κατοίκους και επιχειρήσεις της περιοχής.
- “Θερινά σχολεία” και εθελοντικές δραστηριότητες, διεθνείς συναντήσεις νέων και πολιτιστικές εκδηλώσεις μπορούν να συμβάλουν σε ένα μοντέλο πράσινου, εναλλακτικού τουρισμού, και διάδρασης με νέους από ολόκληρη την Ευρώπη, αξιοποιώντας και ευρωπαϊκά προγράμματα για νέους και νέες όπως το Erasmus Plus.
- Ιδιαίτερη έμφαση χρειάζεται, τέλος, σε καινοτόμα προγράμματα κατάρτισης και δια βίου μάθησης για ευαισθητοποίηση, εκπαίδευση και κατάρτιση στα πράσινα επαγγέλματα του μέλλοντος, αλλά και στην αναβάθμιση των υπαρχόντων επαγγελμάτων ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις που συνδέονται με μια κλιματική και οικολογική στρατηγική.