Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ τονίσουμε την ανάγκη να διαμορφωθεί – μέσα από διάλογο – ολοκληρωμένο σχέδιο για τους πρόσφυγες και μετανάστες, που θα περιλαμβάνει ρόλους, πόρους, ευθύνες και υποχρεώσεις. Αποσπασματικές πολιτικές δεν προσφέρουν λύσεις.
Εκατοντάδες άνθρωποι φτάνουν καθημερινά στα νησιά όχι ως τουρίστες αλλά ελπίζοντας να ξεφύγουν από τον πόλεμο, τις σφαγές ή έστω αναζητώντας καλύτερη τύχη. Εκεί συναντούν τις φιλότιμες μεν προσπάθειες πολιτών και λιμενικών – αστυνομικών αλλά πλήρη απουσία οργάνωσης. Το αποτέλεσμα είναι εκατοντάδες άνθρωποι να κοιμούνται σε πλατείες, σε παραλίες, σε αυλές αστυνομικών σταθμών ή σε αποθήκες σε διάφορα νησιά. Πολύ συχνά ακούμε το εξωφρενικό «επιχείρημα» ότι τα νησιά είναι τουριστικοί περιορισμοί και δεν σηκώνουν πρόσφυγες και δομές «πρώτης υποδοχής».
Προς το παρόν, η μεν κυβέρνηση ακολουθεί μια πιο «ανθρώπινη» πολιτική, χωρίς όμως οργανωμένο σχέδιο για δομές και πολιτικές ένταξης, χωρίς να μπορεί να αξιοποιήσει αποτελεσματικά και γρήγορα διαθέσιμους πόρους ώστε να δημιουργηθούν οι υποστηρικτικές δομές στις περιοχές που έχουν ανάγκες. Οι διαδικασίες παροχής ασύλου έχουν ξανά σημαντικές καθυστερήσεις με τεράστιες ουρές έξω από τις υπηρεσίες, ενώ όσοι φτάνουν από τα νησιά στην Αθήνα, αναζητούν μόνοι τους λύσεις σε πλατείες.
Από την άλλη, η αυτοδιοίκηση σε πολλά νησιά αντιμετωπίζει τους πρόσφυγες ως ένα βάρος, χρησιμοποιώντας το «επιχείρημα» των τουριστικών προορισμών. Επιδεικνύει απίστευτο καιροσκοπισμό που μπορεί να δυσφημίσει τις περιοχές και να βλάψει και τον τουρισμό. «Αγνοεί» ότι ως χώρα έχουμε υποχρεώσεις που προκύπτουν από την διεθνή νομοθεσία για προστασία των προσφύγων, ενώ μια κοινωνία που έχει βιώσει την προσφυγιά και μετανάστευση οφείλει να δείχνει αλληλεγγύη προς ανθρώπους που προσπαθούν να ξεφύγουν από τον θάνατο ή την απειλή για τη ζωή τους – πάνω από 80% αυτών που φτάνουν στη χώρα μας προέρχεται από περιοχές εντάσεων και πολεμικών συγκρούσεων.
Οι θέσεις των ΠΡΑΣΙΝΩΝ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ είναι ξεκάθαρες και ρεαλιστικές. Δεν κρυβόμαστε πίσω από δάχτυλό μας. Ζούμε σε μια εποχή με πρωτοφανή αύξηση του κύματος προσφύγων (όχι μεταναστών) λόγω της κρίσης και των συγκρούσεων σε πολλές περιοχές του πλανήτη, ιδιαίτερα στη γειτονιά μας. Επιμένουμε ότι κυβέρνηση κι αυτοδιοίκηση πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους και να στηρίξουν τις νησιωτικές κοινωνίες με κατάλληλες πολιτικές και υποδομές που να είναι σε θέση να ανταποκριθούν στην πραγματικότητα των ροών μεταναστών και κυρίως προσφύγων. Οι προσπάθειες των πολιτών να βοηθήσουν είναι συγκινητικές, αλλά δεν φτάνουν. Οι αρχές, περιφερειακές και τοπικές, πρέπει να κατανοήσουν ότι είναι καλύτερα και για τους κατοίκους των νησιών να υπάρχουν ΚΑΙ ΕΚΕΙ κατάλληλες δομές όπως screening centers, ανοικτά κέντρα πρώτης υποδοχής (όχι κράτησης) σε περισσότερα νησιά.
Οι πρωτοβουλίες της δημοτικής αρχής Τήλου, του Δικτύου Αλληλεγγύης Λέρου και των ενεργών πολιτών σε πολλά νησιά αποδεικνύουν ότι πέρα από υπερ-απλουστεύσεις ή φοβικές αντιλήψεις, υπάρχει ένας τρίτος δρόμος, αυτός της σωστής οργάνωσης. Οι ίδιοι οι πρόσφυγες και μετανάστες μπορούν να συμμετάσχουν στη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσής τους αν έχουν την ευκαιρία αυτή.
Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ- ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ θεωρούμε ότι 4 θέματα έχουν άμεση προτεραιότητα παράλληλα με την ολοκλήρωση της διαδικασίας παροχής ιθαγένειας:
– Δημιουργία ενός μόνιμου φόρουμ διαλόγου, όπου θα συμμετέχουν κοινωνικοί φορείς, οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, πολιτικά κόμματα, εκπρόσωποι υπουργείων αλλά και της αυτοδιοίκησης (ιδιαίτερα από ακριτικές περιοχές) καθώς και οι μεταναστευτικές κοινότητες, με στόχο να διαμορφωθεί μια ολοκληρωμένη, συνεκτική πολιτική για το μεταναστευτικό και τα θέματα ασύλου, για την κοινωνική ένταξη.
– Δημιουργία στα νησιά οργανωμένων κέντρων «πρώτης υποδοχής» με υποδομές που θα συμβάλλουν σε ανθρώπινη αντιμετώπιση των προσφύγων και μεταναστών αλλά και σε σωστές συνθήκες για τους ντόπιους, καθώς και τους αστυνομικούς και λιμενικούς, που αναλαμβάνουν ρόλους που δεν αντιστοιχούν σε αυτές τις υπηρεσίες. Οι οργανωμένες λύσεις είναι πολύ καλύτερες, ακόμα και για τις «τουριστικές περιοχές», από τις «εικόνες» εκατοντάδων ανθρώπων στοιβαγμένων σε αυλές κι αποθήκες κάτω από άθλιες συνθήκες.
– Ολοκληρωμένες πολιτικές ένταξης των προσφύγων και μεταναστών στο κοινωνικό σύνολο με δομές που θα υποστηρίζουν τη σίτιση, την περίθαλψη, τη στέγαση, την εργασία και την εκπαίδευση των παιδιών αλλά και των ενηλίκων. Πρόνοια, μεταξύ άλλων, για εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας από τα παιδιά και τους ενήλικες, κάτι που είναι από τις βασικές προϋποθέσεις για ομαλή ένταξή τους και συμμετοχή στα κοινωνικά δρώμενα.
– Αναζήτηση πρακτικών λύσεων για τη στέγαση και την κοινωνική ένταξη των ατόμων που ελευθερώνονται, ώστε να μην δημιουργείται γκέτο στο κέντρο της Αθήνας.
Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ καλούμε την κυβέρνηση να διαμορφώσει σε συνεργασία με τους φορείς ένα ολοκληρωμένο σχέδιο αλλά και να στηρίξει τους κοινωνικούς φορείς, την αυτοδιοίκηση και τις μεταναστευτικές κοινότητες – για να αξιοποιηθούν αποτελεσματικά πόροι από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Μεταναστών, Ασύλου και Ένταξης (περίπου 260.000.000 Ευρώ για την Ελλάδα). Επίσης, πρέπει να αναδείξει τις δυνατότητες που υπάρχουν από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάπτυξης Υπαίθρου αλλά και άλλα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία για να ενισχυθούν η κοινωνική ένταξη, η λειτουργία δομών υποδοχής, η παροχή ιατρικών εξετάσεων, η εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας, η περιστασιακή φιλοξενία κα
Προτείνουμε να ενισχυθούν πρωτοβουλίες κοινωνικής ένταξης μέσα από την κοινωνική επιχειρηματικότητα των ίδιων των μεταναστών-προσφύγων αλλά και διαμόρφωσης ενός ολοκληρωμένου πλαισίου (με φορολογικά, οικονομικά και άλλα κίνητρα) ώστε να επιλυθούν θέματα στέγασης ευάλωτων κοινωνικών ομάδων – τόσο ελλήνων πολιτών όσο και μεταναστών – μέσω της αποκατάστασης και επαναχρησιμοποίησης εγκαταλειμμένων κτιρίων ή κλειστών σήμερα ξενοδοχείων και μικρών κλινικών, εγκαταλειμμένων χωριών ή οικισμών κα.