ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ: 14,5 + 11.000.000 ευρώ για τα σκουπίδια

Στο πρόβλημα των σκουπιδιών αντανακλάται η χρεοκοπία της χώρας

ΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ καλούν την κυβέρνηση και την αυτοδιοίκηση να αναλάβουν τις ευθύνες τους για την επιβάρυνση του περιβάλλοντος, της υγείας αλλά και των οικονομικών μας από την συνέχιση λειτουργίας σκουπιδότοπων σε πολλές περιοχές της χώρας παρά την επιβολή προστίμων από το Δικαστήριο Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και κατά παράβαση της ελληνικής κι ευρωπαϊκής νομοθεσίας (Οδηγία 31/1999).

Σε μια εποχή που τα ταμεία είναι άδεια και η κρίση βαθαίνει, φαίνεται ότι περισσεύουν χρήματα για να τα πετάμε στα σκουπίδια. Η Ελλάδα για άλλη μια φορά καταβάλει υψηλά πρόστιμα γιατί δεν μπορεί να προστατέψει το περιβάλλον και την υγεία: Από 2/6/2015 η χώρα καταβάλει εφάπαξ ποσό περίπου 11.000.000 €, καθώς και ανά εξάμηνο 14.520.000 €, ως πρόστιμο για τους 396 Χ.Α.Δ.Α. (Χώροι Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Απορριμμάτων), που είτε είναι ενεργοί, είτε ανενεργοί αλλά δεν έχουν εξυγιανθεί. Οι Δήμοι επιβαρύνονται ανά εξάμηνο με ποσά 80-90.000 ευρώ για κάθε έναν από τους χώρους αυτούς που βρίσκονται στην περιοχή τους. Όμως, πέρα από αυτούς του 396 ΧΑΔΑ για τους οποίους έχει βγει η καταδικαστική απόφαση από το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, υπάρχουν εδώ και χρόνια πολλοί επιπλέον, ενώ έχουν δημιουργηθεί κάποιοι νέοι ή χώροι που εμφανίζονται ως κλειστοί κι «αποκαταστημένοι» επαναλειτουργούν. Υπενθυμίζουμε ότι η χώρα ήταν η πρώτη που είχε παλιότερα καταβάλει πρόστιμο 5.100.000 €, επίσης, για σκουπιδότοπο, αυτόν στον Κουρουπητό.

16 χρόνια μετά την ευρωπαϊκή Οδηγία, κεντρική εξουσία και αυτοδιοίκηση δεν έχουν καταφέρει να κλείσουν, ως όφειλαν, και να εξυγιάνουν τους επικίνδυνους για την υγεία και το περιβάλλον σκουπιδότοπους, αποδεικνύοντας ότι δεν φτάσαμε στην χρεοκοπία έτσι ξαφνικά κι απρόσμενα. Η διαχείριση των σκουπιδιών είναι μια μικρογραφία της κατάστασης που οδήγησε τη χώρα στη χρεοκοπία: απουσία ολοκληρωμένης στρατηγικής που εφαρμόζεται και δεν είναι απλώς στα χαρτιά, διαφθορά, άστοχες πολιτικές, σπατάλη πόρων, αγνόηση κοινωνικού και περιβαλλοντικού κόστους, μη τήρηση κανόνων και νομοθεσίας για ορθή διακυβέρνηση, μετάθεση ευθυνών στο μέλλον και στις επόμενες γενιές, μικρο-πολιτικές προσεγγίσεις.

Με την ευρωπαϊκή Οδηγία 31 του 1999 επιβάλλονταν το κλείσιμο και η αποκατάσταση των χωματερών και των σκουπιδότοπων στην Ευρώπη, φυσικά και στη χώρα μας. Από το 2002 έπρεπε κάθε έργο για ταφή απορριμμάτων που υποστηρίζονταν με ευρωπαϊκούς πόρους να συνοδεύεται από ολοκληρωμένο σχέδιο μείωσης, επαναχρησιμοποίησης κι ανακύκλωσης ώστε να μειωθούν δραστικά οι ποσότητες που οδηγούνται για ταφή. Παρά τις συνεχείς «παρατάσεις», 16 χρόνια μετά το πρόβλημα δεν έχει λυθεί.

Η χώρα διαθέτει μια συνεκτική νομοθεσία – χάρη στην ουσιαστική παρέμβαση και των οικολογικών οργανώσεων, που όμως με ευθύνη των κυβερνήσεων και πολλών τοπικών αυτοδιοικήσεων συχνά δεν τηρείται. Μια συστηματική εφαρμογή της νομοθεσίας, στοχευμένη αξιοποίηση υπαρχόντων πόρων και ενεργή συμμετοχή των πολιτών στη διαμόρφωση και υλοποίηση μιας στρατηγικής «μηδενικών αποβλήτων» θα μπορούσαν να επιτύχουν σημαντική μείωση των ποσοτήτων απορριμμάτων που οδηγούνται σε ταφή, προς όφελος του περιβάλλοντος, της κοινωνίας και της οικονομίας. Συστήματα χρέωσης των τελών καθαριότητας «Πληρώνω Όσο Πετάω» που εφαρμόζονται στις περισσότερες χώρες και εφαρμογή του φόρου που προβλέπεται από την ελληνική νομοθεσία για κάθε τόνο απορριμμάτων που οδηγείται σε ταφή θα αποτελούσαν ισχυρά κίνητρα για να μειωθούν τα απορρίμματά μας και να πληρώνουμε τελικά λιγότερα αν είμαστε πιο υπεύθυνοι πολίτες.

Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ καλούμε το υπουργείο και την κυβέρνηση να εφαρμόσουν επιτέλους την νομοθεσία και να σταματήσουν να ενισχύουν με πολιτικές και χρήματα τον «τουρισμό των σκουπιδιών», την μεταφορά δηλαδή σκουπιδιών, την συνέχιση πρακτικών που καταστρέφουν το περιβάλλον και τη υγείας μας και να επιβάλουν μια ορθολογική οικονομική πολιτική για τα σκουπίδια. Η εξυγίανση των δημόσιων οικονομικών περνάει και μέσα από την εξυγίανση των οικονομικών για τη διαχείριση των απορριμμάτων.

Πληροφορίες:

Η καταδικαστική απόφαση του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (2/12/2014) επιβάλει υψηλά πρόστιμα για τους ενεργούς ΧΑΔΑ και για όσους είναι μεν ανενεργοί αλλά δεν έχουν εξυγιανθεί. Τα νέα πρόστιμα θα επιβάλλονται, επί πλέον, ανά εξάμηνο. Η χώρα κατέβαλε εφάπαξ ποσό περίπου 11.000.000 €, καθώς και ανά εξάμηνο 14.520.000 €, ως πρόστιμο για τους 396 Χ.Α.Δ.Α. Με το ποσό των 80.000 € επιβαρύνονται ανά εξάμηνο οι Δήμοι για κάθε ενεργό Χ.Α.Δ.Α., και των 40.000 € για μη ενεργό, έως ότου, αποδεδειγμένα, αποκατασταθεί.

Οι περισσότεροι Χ.Α.Δ.Α. από αυτούς που περιλαμβάνονται στην καταδικαστική απόφαση του ΔΕΚ (μικρό μέρος στην πραγματικότητα από τους ΧΑΔΑ που υπάρχουν) βρίσκονται σε:

Πελοπόννησος: Η Πελοπόννησος επιβαρύνεται με το μεγαλύτερο ποσοστό του προστίμου, δηλαδή με 4.160.000 €, αφού έχει καταφέρει να αποκαταστήσει μόνο 1 από τους 82 Χ.Α.Δ.Α. Υπάρχουν ακόμα σε λειτουργία 23 ΧΑΔΑ, και 58 «ανενεργοί» που δεν έχουν εξυγιανθεί.

Κεντρική Μακεδονία: Παρά το γεγονός ότι έχουν ενταχθεί σε ευρωπαϊκά προγράμματα, 49 Χ.Α.Δ.Α. δεν έχουν εξυγιανθεί ακόμα με κίνδυνο να χαθούν και οι πόροι, ενώ θα επιβάλλονται και πρόστιμα κάθε εξάμηνο.

Αττική: Από τους 18 Χ.Α.Δ.Α. που περιλαμβάνονται στην απόφαση του ΔΕΚ, έχουν αποκατασταθεί 4, παραμένουν ενεργοί 3 Χ.Α.Δ.Α. ενώ στους 11 υπόλοιπους δεν έχουν γίνει έργα εξυγίανσης. Συνολικά στην περιφέρεια αντιστοιχεί πρόστιμο περίπου 680.000 €.

Δυτική Ελλάδα: Στην απόφαση του ΔΕΚ περιλαμβάνονται και ΧΑΔΑ από την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, από τους οποίους 5 παραμένουν ενεργοί και 5 ανενεργοί στους οποίους όμως δεν έχουν γίνει έργα αποκατάστασης. Στην Ηλεία αντιστοιχεί πρόστιμο περίπου 550.000 €.

Ιόνια: 10 στην Περιφέρεια Ιονίων Νήσων από τους οποίους 2 ενεργοί στο Δήμο Κέρκυρας και 1 στο Δήμο Παξών. Για τον Δήμο Κέρκυρας αντιστοιχεί πρόστιμο 870.000 € και για τον Δήμο Παξών 80.000 €

Αιγαίο: Αρκετοί ΧΑΔΑ παραμένουν ενεργοί στα νησιά Ν. Αιγαίου, με πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα τον σκουπιδότοπο της Καλύμνου κοντά στο λιμάνι και την πόλη (τα σκουπίδια καίγονται ακόμα σε καθημερινή βάση), της Άνδρου (από τον οποίο παρασύρθηκαν πάνω από 100.000 τόνοι στη θάλασσα), της Σαντορίνης στην Καλδέρα, και της Νάξου.