“Το παλιό έχει πεθάνει και το νέο αργεί να γεννηθεί. Μέσα σ’ αυτό το μισοσκόταδο, ζούμε στην εποχή των τεράτων”.
Αντόνιο Γκράμσι
Οι «ΠΡΑΣΙΝΟΙ -Οικολογία» αποτυπώνουν μια διάθεση για ευρύτερη συσπείρωση γύρω από το μοναδικό εγχείρημα που συνέθεσε δυνάμεις, αντί να τις διαιρεί, όπως συνηθίζεται στον Πράσινο χώρο.
Θέλουμε όμως να αλλάξουμε τον κόσμο εδώ και τώρα και να δούμε να εφαρμόζονται οι προτάσεις μας και όχι να κάνουμε πολιτική πατώντας πάνω στα προβλήματα, υποστηρίζοντας ότι είμαστε οι τελευταίοι συνεπείς ή ότι έχουμε μαγικές λύσεις. Και γι’ αυτό επί της αρχής είμαστε θετικοί στις συνεργασίες αλλά όχι με όρους που μας αποδιαρθρώνουν ή/και μας ενσωματώνουν σε άλλα πολιτικά σχέδια.
Μας ενδιαφέρει λοιπόν γενικά η συσπείρωση του προοδευτικού χώρου γύρω από ένα εναλλακτικό πρόγραμμα αλλά γνωρίζουμε πως δεν μπορούμε να καθορίσουμε τις εξελίξεις σε ένα τοπίο πολυδιάσπασης ή/και αντιπαλότητας, ούτε να επιβάλλουμε κρίσιμες αλλαγές στα προγράμματα άλλων ή να εξασφαλίσουμε αξιοπιστία σε συνομιλητές που έχουν δοκιμαστεί και απέτυχαν ή να πρασινίσουμε γρήγορα την κοινωνική συνείδηση. Η κυρίαρχη πολιτική άλλωστε είναι κυρίως διαχείριση και εκπροσώπηση συμφερόντων και οι οραματικές προτάσεις και οι καλές προθέσεις δεν αρκούν για τη συγκρότηση μετώπων και τη διαχείριση της εξουσίας.
Επιπλέον, είχαμε και ένα φαινόμενο αποδιάρθρωσης του χώρου κατά την περίοδο της κυβερνητικής εμπλοκής της πλειοψηφίας των Οικολόγων Πράσινων, με βάση ένα κείμενο «22 σημείων». Έγιναν πολύ μεγάλες υποχωρήσεις στα ζητήματα της πράσινης ατζέντας και από τη συγκυβέρνηση με τον ΣΥΡΙΖΑ και τη λαϊκίστικη Δεξιά (ΑΝΕΛ) δεν βγήκε ωφελημένη η Πολιτική Οικολογία. Αντί να εξασφαλιστεί ευρύτερη αποδοχή των πράσινων πολιτικών, έγινε τεράστια ζημιά στην εικόνα της. Στελέχη και πράσινοι ψηφοφόροι χάθηκαν προς τον ισχυρό της συνεργασίας αλλά κυρίως προς την αποστασιοποίηση από την κεντρική πολιτική και την αποχή και όχι τον οργανωμένο πράσινο χώρο.
Ακούμε εδώ και χρόνια γενικόλογες αυτοκριτικές για «λάθη» της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ αλλά σπάνια γίνονται ειλικρινείς και σε βάθος αναφορές στην έλλειψη εναλλακτικού σχεδίου διακυβέρνησης, με οικονομική πολιτική που να θέτει τις βάσεις για πράσινη στροφή του παραγωγικού και καταναλωτικού μοντέλου, πχ με μείωση της φορολογικής και ασφαλιστικής επιβάρυνσης της εργασίας ή με μεταφορά φορολογικών βαρών σε επιβαρυντικές για την κοινωνία και το περιβάλλον δραστηριότητες. Η συγκυβέρνηση στήριζε τις εξορύξεις χρυσού και υδρογονανθράκων, αντιμετώπιζε τον λιγνίτη ως εθνικό καύσιμο και ερχόταν σε σύγκρουση με τις πολιτικές για το κλίμα και τη «συμφωνία» με τους ΟΠ για πλήρη απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα εντός 20 ετών. Άφησε τις «ενεργειακές κοινότητες πολιτών» στο περιθώριο και στήριξε τις ΑΠΕ των μεγάλων παικτών. Στήριξε την παράνομη δόμηση σε δασική γη και σταμάτησε την κατεδάφιση ακόμη και δασικών αυθαιρέτων που είχαν κριθεί κατεδαφιστέα, αγνόησε την οικολογική διαχείριση των δασών και την έγκαιρη αντιμετώπιση των πυρκαγιών, που οδήγησαν στο Μάτι. Έκανε στροφή 180 μοιρών για το πρώην αεροδρόμιο στο Ελληνικό και συνέχισε την εξασφάλιση της δυνατότητας στην τσιμεντοβιομηχανία να καίει ως καύσιμα απορρίμματα -πετ κοκ -πλαστικά. Άφησε να καρκινοβατούν τα έργα του σιδηροδρόμου, δεν έθεσε ως στόχο την επαναλειτουργία μέρους έστω των γραμμών που είχαν κλείσει το 2010 ενώ ολοκλήρωσε τους ιδιωτικούς αυτοκινητόδρομους στην ώρα τους, με δημόσιο χρήμα.
Παρόλα αυτά, το νέο κόμμα «ΠΡΑΣΙΝΟΙ -Οικολογία» κατέθεσε έγκαιρα δημόσια πρόταση συνεργασίας ενόψει των ευρωεκλογών του 2024 στα κόμματα «Κόσμος» και «Νέα Αριστερά», που έδειξαν να αποστασιοποιούνται από την κυβερνητική κληρονομιά ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, όπως είχε κάνει πιο πριν το ΜΕΡΑ25. Την απέρριψαν ρητά ή σιωπηρά και τελικά απέτυχαν όλοι να εκλέξουν.
Παρόλο που οι «ΠΡΑΣΙΝΟΙ -Οικολογία» εξασφάλισαν συμφωνία συνδιαμόρφωσης του προγράμματος με τον «Κόσμο» και έβαλαν υποψήφιους στο σχήμα, ούτε αυτό έγινε ούτε δόθηκε η δυνατότητα να επηρεάσουν την επικοινωνιακή πολιτική του. Έτσι, η μη ισότιμη παρουσία τους στον τίτλο, κάτι που θα ενίσχυε το πράσινο προφίλ του σχήματος, η αποφυγή αναφοράς στην ιστορία, τα πρόσωπα και τη συνεισφορά του οικολογικού χώρου, η μη συλλογική μορφή ηγεσίας, η μη αποτύπωση σε αυτήν της ισότητας των φύλων, το life style κ.α. είχαν προδιαγράψει το ισχνό αποτέλεσμα, πολύ μακριά από την εποχή των επιτυχιών του πράσινου χώρου (3,5-2,93%).
Με τον θρυμματισμό της Αριστεράς και την εκτίναξη της «Πλεύσης Ελευθερίας» τα σενάρια για ανασύνθεση της κεντροαριστεράς ως εναλλακτική λύση στη ΝΔ έχουν μπει στο ψυγείο. Επιπλέον, σημαντικά τμήματα της αντιπολίτευσης και της κοινωνίας αποδέχονται ως δεδομένο το εκμεταλλευτικό και αντιοικολογικό μοντέλο παραγωγής και κατανάλωσης που μας έχει φέρει στα πρόθυρα της πλανητικής καταστροφής και δεν είναι έτοιμα να αποδεχθούν τα όρια του πλανήτη και της ανάπτυξης. Εκτός από την ακροδεξιά, μεγάλο τμήμα και της Αριστεράς δεν είναι πεπεισμένο για την αναγκαιότητα μιας πραγματικά πράσινης εναλλακτικής πολιτικής και ψαρεύει στα θολά νερά της μικροπολιτικής.
Μένει, λοιπόν, ο δρόμος της συμμετοχής σε συγκεκριμένες κοινωνικές πρωτοβουλίες, της υπεράσπισης των κοινών αγαθών και της ίδιας της ζωής μας, το έδαφος δηλαδή που μπορεί να καρποφορήσει και οποιαδήποτε πολιτική συνέχεια. Η σύμπηξη ενός αντιπυρηνικού και αντιπολεμικού μετώπου είναι μια πρώτη πρόταση, που ήδη προχωρά.