Ενώ άλλοι προγραμματίζουν την έξοδο από πετρέλαιο και κάρβουνο, στην Ελλάδα προγραμματίζουν την μεγαλύτερη βύθισή μας σε αυτά
Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ είμαστε σαφώς αντίθετοι με την προωθούμενη εξόρυξη πετρελαίου στην Ήπειρο, για 3 λόγους που έχουν να κάνουν με:
– με τους τεράστιους κινδύνους για την περιοχή, περιβαλλοντικούς (ρύπανση του εδάφους, των υπόγειων κι επιφανειακών νερών και της ατμόσφαιρας) και οικονομικούς (ανατροπή των ευκαιριών για καινοτόμες πράσινες οικονομικές δραστηριότητες, ανταγωνισμός και εξαφάνιση υπαρκτών θέσεων εργασίας), που επιφυλάσσει μια τέτοια επιλογή, μετατρέποντας την Ήπειρο σε μια νέα «Ελευσίνα» όπως αυτή υποβαθμίστηκε στα χρόνια 1970-2000. Αν και κάποιοι ονειρεύονται ότι η περιοχή θα μετατραπεί σε «Σαουδική Αραβία», το πιο πιθανόν είναι να της απομείνουν μόνο το ερείπια του «τέλος της εποχής του πετρελαίου»,
– την δραματική αλλαγή ακόμα και στο τοπίο και στο χώρο (εξέδρες εξόρυξης, δεξαμενές αποθήκευση, δρόμοι, αγωγοί εκατοντάδων χιλιομέτρων) που θα προκαλέσει η σύνδεση της Ηπείρου με το πετρέλαιο, υποβαθμίζοντας τον φυσικό και πολιτισμικό πλούτο της. Είναι χαρακτηριστικό ότι η άδεια ερευνών αφορά σχεδόν τη μισή Ήπειρο ( από τη συνολική έκταση των 9203 km2). Στις περιβαλλοντικές πιέσεις θα πρέπει να περιληφθούν και οι υποδομές που απαιτούνται για την εξόρυξη, αποθήκευση, μεταφορά του πετρελαίου, που θα αντιστοιχούν σε εκατοντάδες τετραγωνικά χιλιόμετρα με βάση την υπάρχουσα εμπειρία.
– την ευκολία με την οποία η ελληνική κυβέρνηση ανοίγει διάπλατα τις πόρτες για να μπούμε ως χώρα πιο βαθιά στην βρώμικη ενέργεια (ακόμα και αν λέγεται «μαύρος χρυσός»), σε μια εποχή που θα έπρεπε να στρέψουμε όλες τις προσπάθειες και τις δυνάμεις μας στην πράσινη ενέργεια, την εξοικονόμηση ενέργειας, την οικονομία μετά το πετρέλαιο και το κάρβουνο, την προστασία του κλίματος και την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή.
Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ θέλουμε ένα πιο βιώσιμο μέλλον για την Ήπειρο, και για αυτόν ακριβώς το λόγο είμαστε απολύτως ενάντιοι στην εξόρυξη πετρελαίου στην όμορφη αυτή περιοχή. Η Ήπειρος έχει ένα από τα πιο ωραία φυσικά και πολιτισμικά περιβάλλοντα. Αν η κεντρική, η περιφερειακή και οι τοπικές εξουσίες αντιλαμβάνονταν ότι σήμερα οι περιοχές που διατηρούν τον φυσικό και πολιτισμικό τους πλούτο έχουν συγκριτικά πλεονεκτήματα, θα είχαν προωθήσει μέσα από διάλογο ένα καινοτόμο σχέδιο οικολογικής και κοινωνικής ανάπτυξης για την περιοχή, που θα βασίζονταν στην διαχείριση και προστασία του πραγματικού πλούτου της περιοχής. Παραδείγματα, εξάλλου, έχουμε πολλά, από παρόμοιες περιοχές στην Ευρώπη κι όχι μόνο, που συνδυάζουν προστασία του περιβάλλοντος και βιώσιμες μορφές οικονομίας συμβατές με το ιδιαίτερο φυσικό και πολιτισμικό περιβάλλον.
Αντί για τον “Πράσινο θησαυρό”, δηλαδή την διατήρηση και διαχείριση του φυσικού και πολιτιστικού πλούτου της Ηπείρου (με τις 27 περιοχές Natura 2000 αλλά και τις πολύ περισσότερες αξιοθαύμαστες περιοχές και “μνημεία πολιτισμού ή περιβάλλοντος), επιβάλλεται ένα μοντέλο που μπορεί να μετατρέψει την περιοχή σε έρημο. Αντί για το δρόμο της οικολογικής και κοινωνικής βιωσιμότητας, οι πονηροί πολιτικάντηδες ανοίγουν στα κρυφά και με παραπλανητικό τρόπο τον δρόμο για εξορύξεις πετρελαίου, χωρίς να ενημερώνουν σοβαρά τις τοπικές κοινωνίες, με λήψη αποφάσεων από δημοτικά συμβούλια στα μουλωχτά, ενώ ψηφίζουν παραχωρήσεις που θα δεσμεύσουν περιοχές για πολλές δεκαετίες.
Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ είμαστε η μόνη πολιτική δύναμη που έχει ξεκάθαρες και συνεκτικές θέσεις για την ενέργεια, την κοινωνική συνοχή, την οικονομία και το περιβάλλον. Δεν λέμε άλλα εδώ κι άλλα εκεί, δεν λέμε άλλα τώρα και άλλα αύριο, δεν είμαστε και “με τον αστυφύλακα και με τον χωροφύλακα”. Και κυρίως δεν είμαστε Μαυρογιαλούρηδες, να πηγαίνουμε στο Παρίσι και να μιλάμε για την προστασία του κλίματος, να πηγαίνουμε σε συνόδους των πετρελαϊκών επιχειρήσεων και να τις προσκαλούμε για επικερδείς επενδύσεις και μετά να στέλνουμε “μηνύματα” στους Ηπειρώτες ότι θα πλουτίσουν από το πετρέλαιο!!! H φαντασίωση στην εξουσία ή πώς μια καταστροφική για την Ήπειρο πολιτική δεν έχει καν συνειδητοποιηθεί ενώ τα σχέδια προχωράνε με γρήγορους ρυθμούς.
Η κυβέρνηση και ορισμένοι τοπικοί φορείς προσπαθούν να πείσουν τους πολίτες και τους πολιτικούς ότι οι αυτοί οι περιβαλλοντικοί κίνδυνοι είναι αμελητέοι. Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ στηρίζουμε τους πολίτες στην προσπάθειά τους να σταματήσουν την προπαγάνδα, δυναμώνοντας την φωνή τους. Πρέπει να σταματήσουμε να επενδύουμε στο πετρέλαιο που μπορεί να μας δεσμεύσει για δεκαετίες σε έναν ακόμα κύκλο χρήσης βρώμικων ορυκτών καυσίμων. Ο δρόμος για την απεξάρτησης μας από τις εισαγωγές πετρελαίου δεν περνά μέσα από τη χρήση αυτής της επικίνδυνης τεχνολογίας αλλά μέσα από την επένδυση στην ενεργειακή αποδοτικότητα και την ταχεία διείσδυση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας με την συμμετοχή των πολιτών. Χρειαζόμαστε πραγματικά πράσινες λύσεις και όχι επικίνδυνες επιλογές.
Για να βγούμε από την κρίση σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο πρέπει να στραφούμε προς τα συγκριτικά πλεονεκτήματα μας που είναι η διαχείριση και προστασία του φυσικού και πολιτισμικού πλούτους μας, όχι να επιστρέψουμε σε ένα παρελθόν που κατέστρεψε περιοχές (Ελευσίνα, Ασπρόπυργος, Αλιβέρι κα) που για να αποκατασταθούν απαιτούνται σήμερα ανυπολόγιστοι πόροι που δεν είναι διαθέσιμοι και μεγάλη προσπάθεια που δεν καταβάλλεται.
Υπαρκτός ακόμα μεγαλύτερος κίνδυνος: υδραυλική ρωγμάτωση (fracking)
Η εξόρυξη πετρελαίου σε μια περιοχή σαν την Ήπειρο είναι μια πράξη απερισκεψίας. Οι κίνδυνοι από την εξόρυξη πετρελαίου με τη μέθοδο της υδραυλικής ρωγμάτωσης θα είναι ακόμα πιο μεγάλοι. Η υδραυλική ρωγμάτωση διαλύει τα πετρώματα για να ελευθερωθεί το πετρέλαιο, αλλά αυτό επιφυλάσσει τεράστιους κινδύνους ρύπανσης των νερών και του περιβάλλοντος, ενώ μπορεί να προκαλέσει σεισμούς και καθιζήσεις.
Η εξόρυξη πετρελαίου στην Ήπειρο θα αλλάξει τα πάντα προς το χειρότερο. Αλλά είναι πιθανόν να ζήσουμε έναν τρομακτικό εφιάλτη αν χρησιμοποιηθεί – όπως είναι μάλλον το πιο πιθανόν – μια μέθοδος για την εξόρυξή του (υδραυλική ρωγμάτωση). Οι Πράσινοι σε όλο τον κόσμο έχουμε δώσει πραγματικές μάχες για να αποτρέψουμε την εξόρυξη πετρελαίου και φυσικού αερίου από εδάφη με την μέθοδο της υδραυλικής διάρρηξης, με δεδομένο μάλιστα ότι το σχιστολιθικό αέριο και πετρέλαιο είναι ένα ακόμα πιο επιβλαβές ορυκτό καύσιμο. Η μέθοδος χρησιμοποιεί εκατομμύρια λίτρα νερού (18-19.000.000 λίτρα νερού ανά υδραυλική διάρρηξη) κι επιμολύνει τα αποθέματα νερού, ενώ τα εναπομείναντα υγρά περιέχουν τοξικά χημικά, βαρέα μέταλλα και ραδιενεργά στοιχεία (80-300 τόνοι χημικών ουσιών μπορούν να χρησιμοποιηθούν ανά υδραυλική διάρρηξη). Επίσης η γεώτρηση μπορεί να φτάσει μέχρι και 5 χιλιόμετρα κάτω από την επιφάνεια της γης. Πολλές χώρες δεν επιτρέπουν την εξόρυξη ή την προμήθεια σχιστολιθικού αερίου και πετρελαίου αλλά σε κάθε περίπτωση χιλιάδες πολίτες κινητοποιούνται ενάντια σε αυτή την μορφή εξόρυξης πετρελαίου. Η Ελλάδα ανοίγει την κερκόπορτα εισόδου των προϊόντων μιας εξαιρετικά επικίνδυνης για το περιβάλλον, την υγεία και το κλίμα εξόρυξης αλλά και στην καταστροφική αυτή μέθοδο εξόρυξης σε μια από τις πιο όμορφες περιοχές της χώρας.
Πάντως προηγούμενες έρευνες τον Σεπτέμβριο 2001 και τον Φεβρουάριο 2002 εγκαταλείφθηκαν λόγω του γεγονότος ότι σε βάθη μεγαλύτερα των 2500-4000 μέτρων, όπου έγιναν δοκιμαστικές γεωτρήσεις (Δήμητρα 1, 1997-2002 από την εταιρεία Enterprise Oil), διαπιστώθηκε ότι επικρατούν μεγάλες πιέσεις και “υπήρχε κίνδυνος εκδήλωσης ατυχήματος”.
Αναλυτικά οι θέσεις μας για την εξόρυξη πετρελαίου στην Ήπειρο
Ολοταχώς για μια τρύπα στο νερό χωρίς διαβούλευση και σοβαρές μελέτες
Τον Σεπτέμβριο 2017, υπογράφηκε η υπουργική απόφαση μεταβίβασης στην ισπανική εταιρεία Repsol του 60% της Energean Oil & Gas στη σύμβαση μίσθωσης που υπογράφηκε μεταξύ της εταιρίας και της Petra Petroleum INC και του ελληνικού δημοσίου. Η Repsol είναι μια πολυεθνική επιχείρηση που δραστηριοποιείται από τα ορυχεία μετάλλων μέχρι την διακίνηση και εμπορία πετρελαϊκών προϊόντων και χημικών καθώς και τις εξορύξεις φυσικού αερίου και πετρελαίου πχ στο Περού, την Αλγερία, τη Βολιβία, τη Βραζιλία, τη Βενεζουέλα, τις ΗΠΑ (περιλαμβανομένης και της Αλάσκα) και την Ισπανία, πχ Κανάρια νησιά). Η Repsol είναι μέλος της Oil and Gas Climate Initiative (OGCI), όπου συμμετέχουν 10 από τις πιο σημαντικές βιομηχανίες πετρελαίου και φυσικού αερίου, που προωθούν την “δέσμευση, χρήση κι αποθήκευση άνθρακα, την μείωση των εκπομπών μεθανίου κατά την εξόρυξη υδρογονανθράκων και την βελτιστοποίηση της κατανάλωσης καυσίμων στις μεταφορές”.
Στην Ήπειρο έπιασαν ήδη δουλειά τα συνεργεία αποψίλωσης δασικών περιοχών όπου θα γίνουν σεισμικές έρευνες και θα εγκατασταθούν γεωτρύπανα. Σύμφωνα με το Υπουργείο ΠΕΚΑ “θα απαιτηθεί υψηλού κόστους σεισμική και γεωτρητική έρευνα για τον εντοπισμό πετρελαιοπιθανών γεωλογικών στόχων σε μεγάλα βάθη (> 4.000 μ.). Η γεώτρηση σε μία μεγάλη πετρελαιοπιθανή γεωλογική δομή δεν ολοκληρώθηκε για τεχνικούς λόγους (υψηλές πιέσεις) και η περιοχή επεστράφη από την κοινοπραξία που είχε τα δικαιώματα (2002, 1ος Γύρος Παραχωρήσεων) ”. Τώρα, όμως, ξεκινάνε, νέες έρευνες.
Η έγκριση της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων έγινε τον Δεκέμβριο 2013, με βάση μελέτη που εκπόνησε το ΕΜΠ- Εργαστήριο Μεταλλευτικής Τεχνολογίας και Περιβαλλοντικής Μεταλλευτικής, ενώ το ΦΕΚ A 222/2014 για Σύμβαση Παραχώρησης Ιωαννίνων Ν, 4300/2014 δημοσιεύθηκε στις 03.10.2014.
Η περιοχή έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων «Ιωάννινα» έχει συνολική έκταση 4200 km2, από την οποία εξαιρείται μια περιοχή προστασίας 354 km2, που ουσιαστικά περιλαμβάνει “μια ζώνη προστασίας 300 m εκατέρωθεν του βασικού υδρογραφικού δικτύου της περιοχής και 350 m από την ακτογραμμή” χωρίς να λαμβάνεται καν υπόψη ότι η περιοχή είναι μια από τις πιο πλούσιες σε νερά και φυσικό πλούτο. Στην Ήπειρο βρίσκονται:
– 27 περιοχές Natura 2000,
– 2 Εθνικοί Δρυμοί,
– 3 Εθνικά Πάρκα,
– 1 Περιοχή Ramsar,
– 40 καταφύγια άγριας ζωής,
– 5 σημαντικοί ποταμοί, Αώος, Άραχθος, Λούρος, Καλαμάς, Αχέρων, σημαντικές περιοχές αποστραγγίζονται στον Αχελώο ή στο Ιόνιο,
– η κλειστή λίμνη των Ιωαννίνων και μια σειρά μικρότερες λίμνες, καθώς και
– ένας από τους πιο πλούσιους υπόγειους υδροφορείς.
Πάντως η έγκριση της ΣΜΠΕ δεν αναφέρεται καθόλου στα προβλήματα που προκύπτουν από την εξόρυξη με την μέθοδο της “υδραυλικής ρωγμάτωσης” (fracking), ενώ είναι πλήρως αντιφατική. Αλλού αναφέρεται σε «περιορισμένη επιβάρυνση της ατμόσφαιρας και των υδάτων», αλλά σε άλλο σημείο αναφέρει ότι «υπάρχει περίπτωση παραγωγής 5 εκατομμυρίων κυβικών μέτρων καυσαερίων ημερησίως»!, αλλού θεωρεί τον κίνδυνο υποβάθμισης του περιβάλλοντος αμελητέο γιατί «εφαρμόζονται βέλτιστες τεχνικές», αλλού αναφέρεται «στην ύπαρξη βαρέων μετάλλων και ιδιαίτερα τοξικών ουσιών μέσα στα νερά που χρησιμοποιούνται στις γεωτρήσεις ή είναι παγιδευμένα στον ταμιευτήρα» που όμως δεν μπορούν να καθαριστούν πέρα από ένα όριο (50%). Το ίδιο ισχύει και για τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, αλλού αναφέρει ότι θα είναι ασήμαντες κι αλλού ότι μπορεί να είναι σημαντικές.
Είναι πράγματι προς το συμφέρον της χώρας και της Ηπείρου η εξόρυξη πετρελαίου;
“Εντάξει ίσως να πρέπει να μειώσουμε στον πλανήτη γενικώς τη χρήση πετρελαίου”, θα μπορούσε να πει κάποιος “η Ήπειρος είναι, όμως, μια από τις φτωχές περιοχές της Ευρώπης. Με την εξόρυξη του πετρελαίου θα βγει από την φτώχεια. Καλή η οικολογία αλλά εδώ οι άνθρωποι είναι φτωχοί και δεν τα βγάζουν πέρα. Εμείς θα σώσουμε από μόνοι μας τον πλανήτη;” Ο αντίλογος των ΠΡΑΣΙΝΩΝ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ και κάθε κριτικά σκεπτόμενου πολίτη είναι προφανής, και δεν αφορά μόνο στην ανάγκη να προστατέψουμε τον πλανήτη και τις περιοχές μας από την περιβαλλοντική καταστροφή. Αφορά και στα δήθεν οφέλη που θα προκύψουν για την περιοχή από την τυχόν εξόρυξη πετρελαίου:
– “Επιχείρημα 1: “οι τοπικές περιοχές θα έχουν κάποια επιβάρυνση αλλά θα επωφεληθούν οικονομικά από την εξόρυξη πετρελαίου, αφού θα έχουν έσοδα 5% από τα κέρδη”.
Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ απαντάμε: ποιο είναι το πραγματικό όφελος – ακόμα κι αν δοθεί αυτό το 5% στις τοπικές κοινωνίες; Δεν θα ξεπερνάει τις 800.000 ετησίως συνολικά για ενοικίαση κι εκμετάλλευση των περιοχών, άντε τα 2.000.000 Ευρώ ετησίως σε βάθος 25ετίας όταν ξεκινήσει η εξόρυξη κι αν τα ετήσια κέρδη της επιχείρησης είναι της τάξης των 40.000.000 το χρόνο. Δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι τέτοια ποσά θα παρουσιάζονται ως κέρδος και δεν θα χάνονται σε διάφορους φορολογικούς παραδείσους για να εμφανίζονται ελάχιστα ή μηδενικά κέρδη. Αλλά ας υποθέσουμε ότι εμφανίζονται. Πόσο θα αλλάξει η ζωή στην Ήπειρο με 2.000.000 Ευρώ το χρόνο; Ελάχιστα. Αν όμως συμβεί ένα ατύχημα κατά την εξόρυξη ή μεταφορά πετρελαίου, αυτό θα προκαλέσει ανυπολόγιστες ζημιές για πολλά χρόνια τις οποίες θα πληρώσει αμέσως η τοπική κοινωνία. Έχουμε, εξάλλου το παράδειγμα του Πρίνου, στην Καβάλα. Από την εκμετάλλευση του πετρελαίου στον Πρίνο (πολύ μεγαλύτερες ποσότητες και σε εποχή που η τιμή του πετρελαίου είχε φτάσει στα ύψη) το ελληνικό δημόσιο έχει εισπράξει συνολικά μέχρι σήμερα 500 εκατομμύρια Ευρώ, ένα ποσό που σε ετήσια βάση όμως δεν ξεπερνάει τα 25.000.000 ευρώ. Για να έχουμε μια εικόνα σύγκρισης, αρκεί να σκεφτούμε ότι η προώθηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στα μη διασυνδεδεμένα νησιά και η απεξάρτηση από τις εισαγωγές πετρελαίου για τη λειτουργία των εκεί σταθμών της ΔΕΗ θα οδηγούσε σε εξοικονόμηση 800 εκατ έως 1 δις ευρώ ετησίως για τη χώρα μας. Εξάλλου, το κόστος σε ετήσια βάση για “δικαιώματα εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου” για τη χρήση λιγνίτη ανέρχονται σε ετήσια βάση στα 150-200 εκατ Ευρώ!
– «Επιχείρημα 2: Η εξόρυξη πετρελαίου θα δημιουργήσει πολλές νέες θέσεις εργασίας στην περιοχή”.
Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ απαντάμε: Δεν είναι αλήθεια αυτό. Σύμφωνα με δηλώσεις της ίδιας της εταιρίας (ημερίδα στο Καλπάκι, 28-11-2017) στην εξόρυξη θα δημιουργηθούν 120 θέσεις για όλη την Ήπειρο. Η εκμετάλλευση υδρογονανθράκων δεν αποτελεί βιώσιμη λύση για το πρόβλημα απασχόλησης της τοπικής κοινωνίας δεδομένου ότι η εξόρυξη και μεταφορά πετρελαίου στηρίζεται κυρίως σε ένταση τεχνολογίας και κεφαλαίου και δευτερευόντως σε υψηλής εξειδίκευσης προσωπικό (που σπανίως προέρχεται από την τοπική κοινωνία). Ένα καλά οργανωμένο σχέδιο διαχείρισης και προστασίας των 27 περιοχών Natura 2000 και του φυσικού πλούτου που διαθέτει η Ήπειρος θα μπορούσε να προσφέρει άμεσα πολλαπλάσιες θέσεις εργασίας σε νέους επιστήμονες, φύλακες, τεχνίτες, ντόπιους από χωριά ή πόλεις κα, καθώς και πολύ περισσότερες σε οικονομικές δραστηριότητες που είναι συμβατές με τον πλούτο της περιοχής, όπως δείχνει η εμπειρία πολλών παρόμοιων περιοχών, μεταξύ άλλων του φυσικού πάρκου στο Abruzzo της Ιταλίας (περίπου 500 km2 της περιοχής αποτελούν το φυσικό πάρκο σε συνολική έκταση 10.794 km2, όταν η έκταση της Ηπείρου είναι 9.203 km2). Η δημιουργία του φυσικού πάρκου και η οικολογική διαχείρισή του βοήθησαν όχι μόνο στην προστασία των ειδών και των οικοσυστημάτων αλλά και στην αναζωογόνηση της οικονομίας και των πόλεων/χωριών της περιοχής
– “Επιχείρημα 3. “Η χώρα είναι εξαρτημένη από μεγάλες εισαγωγές πετρελαίου και αυτό έπαιξε ρόλο στον δημοσιονομικό εκτροχιασμό. Με την εξόρυξη πετρελαίου θα μειωθούν δραστικά οι εισαγωγές πετρελαίου και θα βελτιωθούν τα δημοσιονομικά της χώρας”.
Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ απαντάμε: είναι σωστή η διαπίστωση για την μεγάλη εξάρτηση της χώρας από τις εισαγωγές πετρελαίου. Αλλά η εξόρυξη πετρελαίου ελάχιστα θα συμβάλλει στην μείωση των εισαγωγών. Τα αποθέματα στην περιοχή εκτιμούνται σε 3-10.000 βαρέλια την ημέρα, όταν οι ανάγκες της Ελλάδας ανέρχονται σε 400.000 βαρέλια την ημέρα σύμφωνα και με την ΣΜΠΕ (αντιστοιχεί στο 1,3 – 4% των αναγκών μας στην καλύτερη περίπτωση). Δεν ισχύει, λοιπόν, ούτε στο ελάχιστο το επιχείρημα ότι θα μειωθούν σημαντικά οι εισαγωγές πετρελαίου και θα βελτιωθούν τα δημοσιονομικά της χώρας. Μια ολοκληρωμένη πολιτική ενεργειακής αποτελεσματικότητας και εξοικονόμησης ενέργειας μπορεί να συμβάλλει σε πολύ μεγαλύτερη μείωση της εξάρτησης από τα ορυκτά καύσιμα και τις εισαγωγές πετρελαίου, χωρίς μάλιστα να υπάρχουν οι περιβαλλοντικοί κίνδυνοι και η δέσμευση τεράστιων εκτάσεων.
– “Επιχείρημα 4 – Σύμφωνα με την ΣΜΠΕ, το εναλλακτικό σενάριο 1, δηλαδή η μη εξόρυξη πετρελαίου, θα οδηγήσει σε αύξηση της ανεργίας, άμεση απώλεια θέσεων εργασίας, και πιθανόν σε επιδείνωση της υγείας των πολιτών, και των κοινωνικών προβλημάτων, όπως αύξηση του αλκοολισμού, ψυχικές ασθένειες κα)”.
Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ απαντάμε: η επιδείνωση του περιβάλλοντος συνοδεύεται ΠΑΝΤΑ από φαινόμενα εκτεταμένων βλαβών στην υγεία και κοινωνικής παρακμής, ανάλογα ή χειρότερα αυτών που παρατηρούνται ως αποτέλεσμα της φτώχειας. Αλλά το εναλλακτικό σενάριο 1 θα έπρεπε να αφορά σε ένα οικολογικό μοντέλο βιωσιμότητας της Ηπείρου που προωθεί οικονομικές δραστηριότητες που βασίζονται στην διαχείριση και προστασία του υπάρχοντος φυσικού και πολιτισμικού πλούτου, και όχι στην ΑΠΟΥΣΊΑ οποιουδήποτε σχεδίου για την περιοχή. Ένα τέτοιο οικολογικό σενάριο θα δημιουργούσε βιώσιμη ευημερία χωρίς να έχει ως παρενέργεια την καταστροφή που είναι πιθανόν να προκαλέσει η εξόρυξη πετρελαίου και την βίαιη αλλαγή μιας ολόκληρης περιφέρειας. Εξάλλου, οι εμπειρίες από πετρελαϊκές περιοχές, μας διδάσκουν ότι η περιβαλλοντική υποβάθμιση συνδέεται ευθέως με κοινωνική κρίση, εγκληματικότητα και διάρρηξη των κοινωνικών δεσμών.
Υπάρχουν και άλλοι μεγαλύτεροι κίνδυνοι που αποσιωπούνται;
Σύμφωνα με τις έρευνες του ΙΓΜΕ στην Ήπειρο είναι πιθανόν να υπάρχει πετρέλαιο, ΑΛΛΑ παγιδευμένο μέσα σε πετρώματα, δηλαδή «σχιστολιθικό πετρέλαιο», όπως συνήθως ονομάζεται. Πολλές οργανώσεις αλλά και οι Πράσινοι έχουμε αναδείξει τους κινδύνους από την εξόρυξη σχιστολιθικού αερίου και πετρελαίου, και ζητάμε την πλήρη εγκατάλειψη αυτής της μεθόδου εξόρυξης στην Ευρώπη και παγκοσμίως εξηγώντας γιατί αυτή η ενεργειακή πηγή δεν μπορεί να αποτελέσει λύση ούτε μακροπρόθεσμα αλλά ούτε και βραχυπρόθεσμα
Ο νυν συμπρόεδρος των ΠΡΑΣΙΝΩΝ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ, τότε ευρωβουλευτής, Νίκος Χρυσόγελος, είχε συμμετάσχει σε πολλές εκδηλώσεις μέσα αλλά και εκτός Ευρωκοινοβουλίου, ζητώντας να σταματήσει η εξόρυξη και χρήση του σχιστολιθικού αερίου και πετρελαίου.
Σήμερα ο έλληνας πρωθυπουργός προσπαθεί να ανοίξει την πόρτα της εισόδου σχιστολιθικού αερίου και πετρελαίου στην Ευρώπη μέσω της Αλεξανδρούπολης, όπως δήλωσε πρόσφατα κατά την διάρκεια της συνάντησής του με τον Ντ. Τραμπ. Είναι μια ανεύθυνη πράξη που δείχνει την μεγάλη ασυνέπεια και άγνοια που έχει η κυβέρνηση για επιλογές που κάνει. H εξόρυξη αερίου και πετρελαίου που είναι παγιδευμένο σε πετρώματα με την μέθοδο της υδραυλικής ρωγμάτωση έχει ξεσηκώσει αντιδράσεις και κινητοποιήσεις σε πολλές χώρες και σε κάθε περίπτωση αποτελεί πεδίο έντονης πολιτικής αντιπαράθεσης.
«Σχιστολιθικό φυσικό αέριο και πετρέλαιο»: Μια σοβαρή απειλή για το περιβάλλον και την υγεία
Μεγάλο ενδιαφέρον έχει εκδηλωθεί το τελευταίο διάστημα διεθνώς γύρω από το θέμα του σχιστολιθικού φυσικού αερίου (Shale Gas) και πετρελαίου (shale oil). Πιο συγκεκριμένα, μεγάλες ποσότητες υδρογονανθράκων βρίσκονται αποθηκευμένες σε μικρές ρωγμές και πόρους πετρωμάτων (σχιστόλιθοι και πολύ λεπτόκοκκα πετρώματα) που έχουν εξαιρετικά χαμηλή διαπερατότητα. Οι υδρογονάνθρακες αυτοί είναι γνωστοί ως «σχιστολιθικό φυσικό αέριο και πετρέλαιο» και θεωρούνται μη συμβατικοί. Oνομάζονται μη συμβατικοί υδρογονάνθρακες λόγω της μεθόδου που χρησιμοποιείται για την εξόρυξή τους (υδραυλική ρωγμάτωση), η οποία περιλαμβάνει τη χρήση εκατοντάδων χιλιάδων λίτρων νερού και διαλυτών υπό πολύ υψηλή πίεση και σε μεγάλο βάθος που μπορεί να φθάνει και τα 5 χλμ. κάτω από την επιφάνεια της Γης.
Η εμπειρία από τις ΗΠΑ και άλλες χώρες στις οποίες έχει δοκιμασθεί έχει δείξει ότι υπάρχουν σοβαρότατα τεχνικά εμπόδια και περιβαλλοντικοί κίνδυνοι, από:
– ρύπανση των νερών (απαιτούνται τουλάχιστον 18.000 m3 νερού ανά πηγάδι – και σε κάθε τετραγωνικό χιλιόμετρο αντιστοιχούν πολλά πηγάδια – που επιστρέφουν στην επιφάνεια και πρέπει να καθαριστούν λόγω των επικίνδυνων χημικών, όπως το Βάριο, το Αρσενικό, που περιλαμβάνονται σε αυτά),
– τοξική ρύπανση που προκαλείται στην περιοχή γύρω από τις μονάδες άντλησης,
– την αποψίλωση περιοχών,
– την ατμοσφαιρική ρύπανση,
– την επιβάρυνση του υδροφόρου ορίζοντα με μεθάνιο αλλά ακόμα και
– την πρόκληση σεισμών της τάξης του 1-3 Ρίχτερ.
Υπάρχουν, επίσης, καταγεγραμμένες περιπτώσεις υπόγειων εκρήξεων που προκάλεσαν την κατάρρευση κτηρίων λόγω της συγκέντρωσης μεθανίου στο υπέδαφος.
Τα ολοένα αυξανόμενα επιστημονικά στοιχεία που βγαίνουν στο φως σχετικά με τους κινδύνους για το περιβάλλον και την υγεία που προκύπτουν από τις εξορύξεις σχιστολιθικού αερίου και πετρελαίου, δεν μπορούν να αγνοηθούν. Η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει εκφράσει αμφιβολίες για τη συμβατότητα της υδραυλικής ρωγμάτωσης με την κοινοτική νομοθεσία σχετικά με την ποιότητα των υδάτων (Οδηγία Πλαίσιο για τα ύδατα 2000/60/ΕΚ). Υπάρχουν επίσης αμφιβολίες για το κατά πόσον ορισμένες από τις ουσίες που χρησιμοποιούνται στη διεργασία της υδραυλικής ρωγμάτωσης είναι συμβατές με τους κανόνες της ΕΕ για χημικές ουσίες. Και φυσικά υπάρχει και το αρνητικό αποτύπωμα στο κλίμα που προκύπτει από την ίδια την έντονη διεργασία εξόρυξης καθώς και την επακόλουθη καύση αυτού του ορυκτού καυσίμου.