ΠΡΑΣΙΝΟ και ΜΩΒ: ανησυχητικές οι διαπιστώσεις της Επιτροπής LIBE του Ευρωκοινοβουλίου για θέματα δημοκρατίας, κράτους δικαίου, διαφθοράς και παρακολουθήσεων στην Ελλάδα
Συνάντηση με τους ευρωβουλευτές της Επιτροπής όπως και με την πράσινη ευρωβουλευτή Gwendoline Delbos-Corfield
LIBE mission to Athens, Greece – conference
Η συμμαχία “ΠΡΑΣΙΝΟ και ΜΩΒ” παρακολούθησε στενά την επίσκεψη στην Ελλάδα αντιπροσωπείας της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων του Ευρωκοινοβουλίου και συζήτησε με τους ευρωβουλευτές τα (ανησυχητικά) συμπεράσματά τους σε σχέση με το κράτος δικαίου, την διαφθορά, τις παρακολουθήσεις, τα ανθρώπινα δικαιώματα στην Ελλάδα.
Η διαφθορά διαβρώνει το κράτος δικαίου
Η συμμαχία “ΠΡΑΣΙΝΟ και ΜΩΒ” καταγγέλλει την άρνηση της κυβέρνησης και εκπροσώπων της αστυνομίας και της δικαιοσύνης να συναντηθούν με την αντιπροσωπεία. Επισημαίνουν ότι πολλά ΜΜΕ αποσιώπησαν πλήρως την αποστολή αυτή που διοργανώθηκε υπό την αρμοδιότητα της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών (LIBE) και σύμφωνα με τη εντολή της DRFMG (ομάδα εργασίας για την δημοκρατία, το κράτος δικαίου και τα θεμελιώδη δικαιώματα).
Στόχος της αποστολής ήταν να πραγματοποιηθεί απολογισμός των τελευταίων εξελίξεων στην Ελλάδα, με ιδιαίτερη έμφαση στην κατάσταση του κράτους δικαίου, την καταπολέμηση της διαφθοράς και τις παρακολουθήσεις.
Ανησυχητικές είναι οι διαπιστώσεις των ευρωβουλευτών της αντιπροσωπείας για την κατάσταση της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της ελευθερίας του τύπου και τις παρακολουθήσεις στην Ελλάδα: “η αντιπροσωπεία σημειώνει ότι υπάρχουν πολύ σοβαρές απειλές για το κράτος δικαίου και τα θεμελιώδη δικαιώματα. Οι έλεγχοι και οι απαραίτητες ισορροπίες για μια ισχυρή δημοκρατία, υφίστανται μεγάλη πίεση. Ο έλεγχος από ανεξάρτητους φορείς και από τον ελεύθερο τύπο καταργείται, η δικαιοσύνη είναι εξαιρετικά αργή και αναποτελεσματική, οδηγώντας σε μια κουλτούρα ατιμωρησίας, ενώ η διαφθορά διαβρώνει τις δημόσιες υπηρεσίες”.
Οι ελληνικές αρχές αρνήθηκαν συνάντηση με την LIBE
Το “ΠΡΑΣΙΝΟ Και ΜΩΒ” θεωρεί προσβολή προς την δημοκρατία και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο την άρνηση της κυβέρνησης και θεσμικών φορέων να συναντηθούν με επίσημη αντιπροσωπεία της Επιτροπής LIBE του κορυφαίου ευρωπαϊκού θεσμού, του Κοινοβουλίου. Η αντιπροσωπεία των ευρωβουλευτών “ευχαρίστησε για την πλούσια και ειλικρινή ανταλλαγή απόψεων με όλους τους συνομιλητές. Εκφράζει τη λύπη της που ο Πρωθυπουργός, οι υπουργοί της κυβέρνησης, οι εκπρόσωποι της αστυνομίας, ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου και άλλοι αξιωματούχοι δεν ήταν διαθέσιμοι”.
Εκ μέρους της συμμαχίας “Πράσινο και Μωβ”. ο Νίκος Χρυσόγελος πρώην ευρωβουλευτής και μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής της συμμαχίας μίλησε με τους ευρωβουλευτές που συμμετείχαν στην επίσημη επίσκεψη-έρευνα, ενώ προηγουμένως είχε συνάντηση και αναλυτική συζήτηση με την πράσινη ευρωβουλευτή Gwendoline Delbos-Corfield (Γαλλία) που συμμετείχε στην αποστολή. Η πράσινη ευρωβουλευτής εξέφρασε την υποστήριξή της, τονίζοντας την ανάγκη να είναι το Πράσινο και Μωβ στη νέα Βουλή για να αλλάξουν οι πολιτικοί συσχετισμοί αλλά και να προωθηθούν κρίσιμες πολιτικές αλλαγές στα θέματα δημοκρατία, ανθρώπινα δικαιώματα, ελευθερία τύπου, κράτος δικαίου, πράσινη μετάβαση, πρόσφυγες, κοινωνική και κλιματική δικαιοσύνη, κοινωνική ένταξη.
Οι δηλώσεις της επικεφαλής της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για τα αποτελέσματα της επίσκεψης στην Ελλάδα
Η Sophie in ‘t Veld (RENEW, Ολλανδία) (επικεφαλής της αντιπροσωπείας) δήλωσε κατά τη συνέντευξη τύπου που δόθηκε από την αντιπροσωπεία το πρωί της 8ης Μαρτίου, με την ολοκλήρωση της αποστολής:
“Εκ μέρους όλων των συναδέλφων μου θα ήθελα να απευθύνω τα βαθιά συλλυπητήρια μας στις οικογένειες των θυμάτων και σε όσους και όσες έχασαν αγαπημένα τους πρόσωπα κατά την τραγωδία των Τεμπών – αλλά και να εκφράσουμε την συμπαράσταση μας στον ελληνικό λαό.
Η φράση «Πάρε με όταν φτάσεις» έχει γίνει πλέον σύμβολο άφατου πόνου και πένθους, καθώς αδυνατούμε να πιστέψουμε ότι τόσοι νέοι άνθρωποι χάθηκαν άδικα.
Γνωρίζουμε ότι η τραγωδία αυτή έχει σημαδέψει το πανελλήνιο. Και ως Ευρωπαίοι, συμπαραστεκόμαστε στις Ελληνίδες και τους Έλληνες.
Η αντιπροσωπεία ήρθε στην Αθήνα στο πλαίσιο της συνεχούς άσκησης παρακολούθησης της δημοκρατίας, του κράτους δικαίου και των θεμελιωδών δικαιωμάτων. Η επίσκεψη κάλυψε ένα ευρύ φάσμα θεμάτων, όπως η ελευθερία των μέσων ενημέρωσης και η ασφάλεια των δημοσιογράφων, οι μεταναστευτικές πολιτικές, τα ανθρώπινα δικαιώματα και η ίση μεταχείριση, η χρήση κακόβουλων λογισμικών, το κράτος δικαίου και η καταπολέμηση της διαφθοράς.
Η αντιπροσωπεία ευχαρίστησε για την πλούσια και ειλικρινή ανταλλαγή απόψεων με όλους τους συνομιλητές. Εκφράζει τη λύπη της που ο Πρωθυπουργός, οι υπουργοί της κυβέρνησης, οι εκπρόσωποι της αστυνομίας, ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου και άλλοι αξιωματούχοι δεν ήταν διαθέσιμοι.
Αν και η Ελλάδα διαθέτει ένα σταθερό θεσμικό και νομικό πλαίσιο για μια ζωντανή κοινωνία πολιτών και ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης, η αντιπροσωπεία σημειώνει ότι υπάρχουν πολύ σοβαρές απειλές για το κράτος δικαίου και τα θεμελιώδη δικαιώματα. Οι έλεγχοι και οι απαραίτητες ισορροπίες για μια ισχυρή δημοκρατία, υφίστανται μεγάλη πίεση. Ο έλεγχος από ανεξάρτητους φορείς και από τον ελεύθερο τύπο καταργείται, η δικαιοσύνη είναι εξαιρετικά αργή και αναποτελεσματική, οδηγώντας σε μια κουλτούρα ατιμωρησίας, ενώ η διαφθορά διαβρώνει τις δημόσιες υπηρεσίες.
Σχεδόν δύο χρόνια μετά τη δολοφονία του Γιώργου Καραϊβάζ, δεν υπάρχει ορατή πρόοδος στην αστυνομική έρευνα. Όχι μόνο δεν αποδίδεται δικαιοσύνη στην οικογένειά του, αλλά στέλνεται ένα μήνυμα ότι η ασφάλεια των δημοσιογράφων δεν αποτελεί προτεραιότητα για την κυβέρνηση. Η υπόθεση πρέπει να διερευνηθεί χωρίς περαιτέρω καθυστέρηση και η αντιπροσωπεία προτρέπει τις αρχές να ζητήσουν βοήθεια από την Europol.
Επιπλέον, πολλοί δημοσιογράφοι έρχονται αντιμέτωποι με φυσικές απειλές, λεκτικές επιθέσεις και παραβίαση των προσωπικών δεδομένων του με κακόβουλα λογισμικά. Η ιδιοκτησία των μέσων μαζικής ενημέρωσης από έναν μικρό αριθμό ολιγαρχών επηρεάζει αρνητικά τον πλουραλισμό της ελευθερίας τους, με αποτέλεσμα τη δραματικά ανεπαρκή αναφορά σε ορισμένα θέματα. Στον απόηχο του σιδηροδρομικού δυστυχήματος, μια κοινή δήλωση ελληνικών ΜΜΕ ανέδειξε επίσης αυτό το πρόβλημα.
Η αντιπροσωπεία εκφράζει την ανησυχία της επίσης και για την υποχρηματοδότηση, την υποστελέχωση, τον περιορισμό των εξουσιών, τις αδιαφανείς διαδικασίες διορισμών και την παρενόχληση και τον εκφοβισμό αξιωματούχων ανεξάρτητων δημόσιων φορέων όπως η Αρχή Προστασίας Δεδομένων και η Αρχή για την Ασφάλεια και την Προστασία των Επικοινωνιών. Η αντιπροσωπεία σημειώνει επιπλέον ότι η Εθνική Υπηρεσία Διαφάνειας, η οποία θα πρέπει να διαδραματίσει ζωτικό ρόλο στον έλεγχο των δημοσίων αρχών, δεν φαίνεται να είναι αποτελεσματική. Έντονη ανησυχία προκαλεί και η συνεχιζόμενη παρενόχληση της εισαγγελέως κατά της διαφθοράς κ. Τουλουπάκη.
Η διάρκεια των δικαστικών διαδικασιών, σε συνδυασμό με αμφιβολίες για την ακεραιότητα τμημάτων της αστυνομίας, οδηγεί σε μια κουλτούρα ατιμωρησίας όπου ευδοκιμεί η διαφθορά. Αυτά τα ζητήματα πρέπει να επιλυθούν κατά προτεραιότητα.
Η μεταχείριση των μεταναστών στα εξωτερικά σύνορα και στο εσωτερικό της χώρας, συμπεριλαμβανομένων των αναφορών για συστηματικές επαναπροωθήσεις, βία, αυθαίρετη κράτηση και κλοπή των υπαρχόντων τους, είναι ιδιαίτερα ανησυχητική. Οι περιορισμοί που επιβάλλονται στην παρακολούθηση και την αναφορά από ΜΚΟ και δημοσιογράφους για τις μεταναστευτικές καταστάσεις θα πρέπει να αρθούν αμέσως. Όλες οι πρωτοβουλίες που συμβάλλουν σε μεγαλύτερη διαφάνεια, όπως ο μηχανισμός υποβολής εκθέσεων από την Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, πρέπει να ενστερνιστούν και να ενισχυθούν.
Σχετικά με την ίση μεταχείριση, η Ελλάδα διαθέτει ένα στέρεο νομικό πλαίσιο και η δημιουργία της νέας Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων είναι ένα θετικό βήμα. Ωστόσο, η πρακτική είναι πολύ διαφορετική για τα LGBTQ άτομα, τους Ρομά και τις γυναίκες. Η αντιπροσωπεία καλεί όλες τις πολιτικές δυνάμεις να επιδείξουν ηγετικό ρόλο και να προωθήσουν την κοινωνική αλλαγή. Ιδιαίτερα ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν είναι η ενδοοικογενειακή βία, η αστυνομική βία και η ισότητα στο γάμο.
Τέλος, η νομοθετική διαδικασία πρέπει να βελτιωθεί με την καθιέρωση πραγματικών και ουσιαστικών διαβουλεύσεων και με την κατάργηση της αμφιλεγόμενης πρακτικής της νομοθεσίας για όλα τα λεωφορεία.”
Πληροφορίες σχετικά με την αποστολή
Η αντιπροσωπεία της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου πραγματοποίησε επίσημη αποστολή στην Αθήνα για το διάστημα 6-8 Μαρτίου, με σκοπό να εξετάσει θέματα και καταγγελίες που απασχολούν το Κοινοβούλιο σε σχέση με την κατάσταση του κράτους δικαίου, της ελευθερίας του τύπου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, τις παρακολουθήσεις, τις επιθέσεις στην κοινωνία των πολιτών, τις επαναπροωθήσεις, τη δολοφονία δημοσιογράφων κ.ά.
Το πρόγραμμα περιλάμβανε συναντήσεις με δημοσιογράφους, ΜΚΟ και την κοινωνία των πολιτών (συμπεριλαμβανομένου του εκπροσώπου της οικογένειας του δολοφονημένου δημοσιογράφου Γιώργου Καραϊβάζ), καθώς και με την ηγεσία της αστυνομίας, του Frontex, και του Οργανισμού της ΕΕ για το Άσυλο. Συνάντηση είχαν και με την εισαγγελέα κα Ελένη Τουλουπάκη. Σειρά συναντήσεων είχε προγραμματιστεί, επίσης, με εκπροσώπους κρατικών και ανεξάρτητων αρχών, όπως την Εθνική Αρχή Διαφάνειας, την Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, την Αρχή Διασφάλισης Απορρήτου των Επικοινωνιών, την Ελληνική Υπηρεσία Ασύλου και την Ελληνική Υπηρεσία Πληροφοριών.
Οι ευρωβουλευτές είχαν ζητήσει να συναντηθούν με την Πρόεδρο της Δημοκρατίας Αικατερίνη Σακελλαροπούλου, τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και ανώτερα στελέχη της κυβέρνησης, εκπροσώπους της δικαιοσύνης και της αστυνομίας. Η κυβέρνηση, όμως, δια του Υπουργού Επικρατείας Γιώργου Γεραπετρίτη, αρνήθηκε να συναντήσει την Επιτροπή επικαλούμενη το πένθος λόγω του ατυχήματος καθώς και το ότι βρισκόμαστε σε …προεκλογική περίοδο! Ο Γιώργος Γεραπετρίτης επιτέθηκε μάλιστα στην Επιτροπή ισχυριζόμενος “παρέμβασή της στα εσωτερικά της χώρας, σε προεκλογική περίοδο”.
Η Κοινοβουλευτική Ομάδα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος αποφάσισε επίσης να μην συμμετάσχει στην αποστολή της LIBE. «Είναι ανάρμοστη και χωρίς ευαισθησία αυτή η επίσκεψη» υποστήριξε ο επικεφαλής της Κ.Ο. Mάνφρεντ Βέμπερ και ο συντονιστής της LIBE Γερούν Λέναρς. “Δεν είναι αυτές οι συνθήκες για να οργανωθεί μια αποστολή του ΕΚ που θα μπορούσε εύκολα να αναβληθεί για μεταγενέστερη ημερομηνία», υποστήριξε ο Βέμπερ. «Είναι εξαιρετικά απογοητευτικό το γεγονός ότι οι αριστερές ομάδες είναι τόσο τυφλές από την αντιπάθειά τους για ορισμένες κυβερνήσεις που αγνοούν το βασικό επίπεδο σεβασμού και ανθρωπιάς», προσέθεσε ο Λέναρς. Μόνο που στην αντιπροσωπεία συμμετέχουν όλες οι πολιτικές ομάδες – από τους φιλελεύθερους μέχρι τους Πράσινους και τους Σοσιαλιστές, εκτός από μία, το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα στο οποίο συμμετέχει η ΝΔ!
Επικεφαλής της αντιπροσωπείας ήταν η Sophie IN ‘T VELD (RENEW – φιλελεύθεροι, Ολλανδία) και εισηγήτρια της ειδικής ερευνητικής επιτροπής του Ευρωκοινοβουλίου για τα κατασκοπευτικά λογισμικά.
Οι ευρωβουλευτές που συμμετείχαν στην αποστολή στην Αθήνα είναι οι εξής:
Sophie in ‘t Veld (RENEW, Ολλανδία) (επικεφαλής της αντιπροσωπείας)
Katarina Barley (Σοσιαλιστές, Γερμανία)
Gwendoline Delbos-Corfield (Πράσινοι, Γαλλία)
Patricia CHAGNON (ID, Γαλλία)
Κωνσταντίνος ΑΡΒΑΝΙΤΗΣ (Αριστερά, Ελλάδα)
Η διερευνητική αποστολή διοργανώθηκε υπό την αρμοδιότητα της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών (LIBE) και σύμφωνα με τη εντολή της DRFMG (ομάδα εργασίας για την δημοκρατία, το κράτος δικαίου και τα θεμελιώδη δικαιώματα).
Στόχος της αποστολής ήταν να πραγματοποιηθεί απολογισμός των τελευταίων εξελίξεων στη χώρα, σε συνέχεια και του έργου της DRFMG για την κατάσταση στην Ελλάδα, με ιδιαίτερη έμφαση στην κατάσταση του κράτους δικαίου, την καταπολέμηση της διαφθοράς και τις παρακολουθήσεις.
Για περισσότερες πληροφορίες:
Μάνος Αυγερινός, mavgerinos@gmail.com, 6946507104
Αννίτα Τριανταφυλλοπούλου, annitatriantafyllopoulou@gmail.com, 6955616816