Το σκάνδαλο Novartis είναι η κορυφή του παγόβουνου στο χώρο της δημόσιας υγείας και των υπηρεσιών υγείας. Κάτω από αυτήν την κορυφή υπάρχουν όμως πολλά θέματα που αφορούν το ίδιο το σύστημα υπηρεσιών υγείας, που έτσι κι αλλιώς επικεντρώνει στην ασθένεια και όχι στην πρόληψη και την εξασφάλιση καλής υγείας.
Τι πρέπει να αλλάξει στο χώρο της υγείας
Υπό πίεση, έγιναν ορισμένες βελτιώσεις τα χρόνια της κρίσης στα θέματα των υπηρεσιών δημόσιας υγείας και τον χώρο του φαρμάκου, με πιο σημαντικό την ηλεκτρονική συνταγογράφηση των φαρμάκων (κάτι που περιορίζει την υπερ-συνταγογράφηση). Από την άλλη, όμως, ελάχιστα έχουν γίνει για εξορθολογισμό του συστήματος με στόχο την βελτίωση των δημόσιων οικονομικών χωρίς οριζόντιες περικοπές και υποβάθμιση των υπηρεσιών υγείας (όπως συμβαίνει σήμερα) αλλά μέσω βελτίωση της υγείας και αύξηση της αποτελεσματικότητας του συστήματος υγείας. Μέρος της μείωσης της δημόσιας δαπάνης οφείλεται στην αύξηση της συμμετοχής των πολιτών στο κόστος φαρμάκων και υπηρεσιών. Μέχρι σήμερα τα στοιχεία από την ηλεκτρονική συνταγογράφηση δεν αξιοποιήθηκαν για να αξιολογήσουμε τα αποτελέσματα της πολιτικής για την υγεία και να διαμορφωθεί με βάση επιστημονικά στοιχεία – και όχι μόνο δημοσιονομικές επιλογές – μια στρατηγική για την υγεία και την αντιμετώπιση των ασθενειών
Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ υποστηρίζουμε:
– Την συνεχή αξιολόγηση των μέτρων, των πολιτικών και των υπηρεσιών για την υγεία με τη συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών, αλλά και ιδιαίτερα των – οργανωμένων – ασθενών, ώστε να μην περιστρέφονται συνεχώς μόνο γύρω από τους εργαζόμενους στις σχετικές υπηρεσίες ή τα συμφέροντα των φαρμακευτικών εταιριών και άλλων επιχειρήσεων στον χώρο της νοσηλείας.
– Την επεξεργασία και εφαρμογή ολοκληρωμένης στρατηγικής πρόληψης των ασθενειών, με έμφαση στην μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, της ενεργειακής φτώχειας καθώς και στην βελτίωση της κοινωνικής συνοχής, της καθημερινής ποιότητας ζωής, του εργασιακού περιβάλλοντος και της διατροφής. Είναι ευρέως αποδεκτό, πλέον, ότι μια τέτοια στρατηγική θα βελτίωνε τα δημόσια οικονομικά και την υγεία των πολιτών, θα συνέβαλε στη μείωση των ασθενειών, ιδιαίτερα των χρόνιων, και των πρόωρων θανάτων (σύμφωνα με την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας ανέρχονται σε 20.000 ετησίως λόγω περιβαλλοντικών παραγόντων), που εκτινάσσουν τις δαπάνες των ασφαλιστικών συστημάτων.
– Την οργάνωση της πρωτοβάθμιας φροντίδας, με καινοτόμο τρόπο – αξιοποιώντας και την εμπειρία των κοινωνικών ιατρείων και φαρμακείων αλλά και μοντέλων από άλλες χώρες – με προσανατολισμό τις ανάγκες των πολιτών, όχι απλώς στοχεύοντας σε νέους διορισμούς.
– Την στροφή από το κρατικο-κεντρικό σύστημα που αποφασίζεται από τον υπουργό προς μοντέλα υγείας και υπηρεσιών υγείας που έχουν μεγαλύτερη προσαρμοστικότητα στις τοπικές συνθήκες κι ανάγκες, με έμφαση σε μοντέλα “κοινοτικών υπηρεσιών υγείας”, που συμπεριλαμβάνουν ιατρικές και νοσηλευτικές υπηρεσίες αλλά και δραστηριότητες και υπηρεσίες που συμβάλλουν στην καλή υγεία, στην υγιή γήρανση, στην ενδυνάμωση ατόμων και κοινωνικού συνόλου μέσω της συνοχής (εκπαίδευση, δια βίου μάθηση, διατροφή, γυμναστική, κοινωνικές δομές, υπηρεσίες μεταφορών, περιβαλλοντικές οργανώσεις κα).
– Την κοινωνική καινοτομία (κοινοτικά μοντέλα, φροντίδα κατ’ οίκον κα) και την επένδυση σε κατάλληλες νέες τεχνολογίες στο χώρο της υγείας (πχ e–health, τηλε-ιατρική) που στοχεύουν κυρίως στην πρόληψη ασθενειών και την πρωτοβάθμια φροντίδα και διευκολύνουν την πρόσβαση όλων στις υπηρεσίες υγείας (όχι μόνο νοσηλείας), ακόμα και στις πιο απομακρυσμένες περιοχές, ανεξαρτήτως εισοδήματος ή καταγωγής, όπως ζητάει και η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας #healthforall
– Την αποτελεσματική οργάνωση των ασθενών σε τοπικό και εθνικό επίπεδο και την μεγαλύτερη συμμετοχή σε δίκτυα και φορείς σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ώστε να έχουν καθοριστικό λόγο για τις πολιτικές που τους αφορούν, να τις αξιολογούν και να είναι σε θέση να τροποποιούν τις κατευθύνσεις της έρευνας προς όφελος των πολιτών και της υγείας.
– Τη μείωση της τιμής των φαρμάκων μέσα από καινοτόμα μοντέλα συνεργασίας και compulsory licenses για φάρμακα που έχουν πατέντες, καθώς και ελεγχόμενη παραγωγή και διάθεση γενόσημων φαρμάκων
– Την μέριμνα για τις ευάλωτες κοινωνικές ομάδες και την μείωση των ανισοτήτων