Χρυσά διαβατήρια, χρυσές βίζες αρκεί να είσαι “επενδυτής”, ακόμα και αν έτσι νομιμοποιούνται έσοδα από παράνομες ενέργειες!

  • Εμπόδια για τα παιδιά από ξένους γονείς που έχουν γεννηθεί στη χώρα, πράσινο σε “επενδυτές” για απόκτηση ιθαγένειας και της ιδιότητας του Ευρωπαίου πολίτη
  • 15% των πολιτογραφήσεων στην Κύπρο αφορούν “επενδυτές”. Η Κύπρος έχει προσφέρει πάνω από 4000 “χρυσά διαβατήρια” σε άτομα που κάνουν κάποια πληρωμή ή επένδυση που ξεπερνάει τα 2.000.000 ευρώ στην Κύπρο. Κυρίως σε Ρώσους και Κινέζους “επενδυτές”.
  • Η ιδιότητα του Ευρωπαίου πολίτη πωλείται ως κοινό εμπόρευμα, ακόμα και σε άτομα που μπορεί έτσι να νομιμοποιούν έσοδα από παράνομες δραστηριότητες
  • Πολιτικά στελέχη εμπλέκονται στα σκάνδαλα “ιθαγένεια μέσω επενδύσεων” τουλάχιστον στην Κύπρο
  • Χρυσές βίζες (άδεια διαμονής) και χρυσά διαβατήρια (απόκτηση ιθαγένειας) θα πρέπει να συνδέονται με τις ευρωπαϊκές αξίες, την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την δημοκρατία, αντί να συνδέονται με ύποπτες συναλλαγές και ευτελή κριτήρια πώλησής τους ως εμπόρευμα
Όταν πρόκειται για την παροχή της ιδιότητας του Ευρωπαίου πολίτη από τα κράτη μέλη ακολουθούνται συχνά αντιφατικές πολιτικές. Οι πρόσφυγες και μετανάστες, ακόμα και τα παιδιά που έχουν γεννηθεί σε χώρες όπως η Ελλάδα και οι Κύπρος όταν ο ένας ή και οι δύο γονείς προέρχονται από τρίτη, εκτός ΕΕ χώρα, αντιμετωπίζουν τεράστιες δυσκολίες να λάβουν από χώρες όπως η Ελλάδα και η Κύπρος ιθαγένεια, δηλαδή την ιδιότητα του Ευρωπαίου πολίτη. Από την άλλη, κάποιες χώρες  μπορεί να παρέχουν ιθαγένεια σε κάποιον αρκεί να επενδύει χρήματα στη χώρα.
Οι προϋποθέσεις απόκτησης και απώλειας της εθνικής ιθαγένειας ρυθμίζονται από το εθνικό δίκαιο κάθε κράτους μέλους, με την επιφύλαξη της τήρησης του ενωσιακού δικαίου. Με δεδομένο ότι η ιθαγένεια κράτους μέλους αποτελεί τη μόνη προϋπόθεση για την ενωσιακή ιθαγένεια (την ιδιότητα του Ευρωπαίου πολίτη) και για την πρόσβαση στα δικαιώματα που παρέχονται από τις Συνθήκες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή οφείλει ω θeματοδύλακας τω συνθηκών να παρακολουθεί στενά τα συστήματα που χορηγούν σε επενδυτές την ιθαγένεια των κρατών μελών.
Όπως αποδεικνύεται, όμως, από την αποκάλυψη σχετικών σκανδάλων, Κύπρος και Μάλτα παρείχαν την ιδιότητα του Ευρωπαίου πολίτη ως εμπόρευμα, μέσω προγραμμάτων “ιθαγένεια μέσω επενδύσεων”, πολύ συχνά ξεπλένοντας επικίνδυνους κακοποιούς ή ανθρώπους που φοροδιαφεύγουν ή έχουν προβλήματα με τη δικαιοσύνη και δίνοντας τους ασφαλή είσοδο όχι μόνο σε ένα κράτος μέλος αλλά στην ΕΕ συνολικά. Δηλαδή αν κάποιος πληρώσει ένα ποσό για αγορές ή “επένδυση”, μπορεί να πάρει ως “δώρο” και την “ιδιότητα του Ευρωπαίου πολίτη” (“χρυσά διαβατήρια”). Τα “συστήματα χορήγησης ιθαγένειας σε επενδυτές” επιτρέπουν σε ένα πρόσωπο να αποκτήσει νέα ιθαγένεια με μόνη βάση πληρωμές ή επενδύσεις. Κύπρος, Μάλτα και Βουλγαρία έχουν υιοθετήσει αυτή την πρακτική. Η Κύπρος ξεκίνησε το πρόγραμμα το 2013 ως ένα εργαλείο ανάκαμψης από την κρίση, παρά το γεγονός ότι ήδη από τότε υπήρχε μεγάλη πίεση από την Κομισιόν και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για να σταματήσει η Κύπρος να διευκολύνει την φορο-αποφυγή και το ξέπλυμα μαύρου χρήματος, κυρίως μέσω του τραπεζικού της συστήματος, τουριστικών δραστηριοτήτων και real estate (αγορές ακινήτων μεγάλης αξίας).
Τα συστήματα αυτά “χρυσού διαβατηρίου” (ιθαγένειας) είναι διαφορετικά από τα συστήματα χορήγησης άδειας μόνιμης  διαμονής σε επενδυτές, τα οποία επιτρέπουν σε υπηκόους τρίτων χωρών, υπό ορισμένες προϋποθέσεις, να αποκτήσουν άδεια διαμονής σε χώρα της ΕΕ (προγράμματα “χρυσής βίζας”). Παρόμοια προγράμματα έχουν θεσπίσει 19 κράτη μέλη, παρέχοντας άδειες μόνιμης παραμονής σε επενδυτές ή “επενδυτές”.

Για τις δύο χώρες – Κύπρο και Μάλτα – η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κίνησε στις 20 Οκτωβρίου 2020 την διαδικασία επιβολής κυρώσεων για παράβαση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, εκδίδοντας προειδοποιητικές επιστολές σχετικά με τα συστήματα χορήγησης ιθαγένειας σε επενδυτές των χωρών αυτών, δίνοντάς τους προθεσμία δύο μηνών για να παράσχουν στοιχεία. Όπως είχε δηλώσει μετά την αποκάλυψη του σκανδάλου με την καταγραφή της “συναλλαγής” μεταξύ φανταστικού Κινέζου επιχειρηματία και του προέδρου της Κυπριακής Βουλής, η πρόεδρος φον ντερ Λάιεν στην ομιλία της 16ης Σεπτεμβρίου 2020 για την κατάσταση της Ένωσης, “οι ευρωπαϊκές αξίες δεν είναι προς πώληση”.

Επίσης, η Επιτροπή απευθύνει εκ νέου επιστολή στη Βουλγαρία, “τονίζοντας τις ανησυχίες της σχετικά με ένα σύστημα χορήγησης ιθαγένειας σε επενδυτές το οποίο διαχειρίζεται το εν λόγω κράτος μέλος και ζητώντας περαιτέρω λεπτομέρειες. Η βουλγαρική κυβέρνηση διαθέτει προθεσμία ενός μηνός για να απαντήσει στην επιστολή με την οποία ζητούνται περαιτέρω πληροφορίες, μετά την παρέλευση της οποίας η Επιτροπή θα αποφασίσει σχετικά με τα επόμενα βήματα”. Στο παρελθόν έχουν εκφραστεί υπόνοιες ότι στελέχη της ρώσικης μαφίας αξιοποιούν τα προγράμματα αυτά για να αποκτήσουν ευρωπαϊκή ιθαγένεια ή μόνιμη διαμονή σε χώρα μέλος της ΕΕ.

Η Κομισιόν απαιτεί όλα τα στοιχεία για τις πολιτογραφήσεις «επενδυτών» καθώς διαπιστώνει ότι αποτελούν το 15% του συνόλου των πολιτογραφήσεων στην Κύπρο. Σύμφωνα με την Κομισιόν “η χορήγηση από τα εν λόγω κράτη μέλη της υπηκοότητάς τους – και, συνεπώς, της ενωσιακής ιθαγένειας –  ως αντάλλαγμα για προκαθορισμένη πληρωμή ή επένδυση και χωρίς να υπάρχει πραγματικός δεσμός με τα οικεία κράτη μέλη, δεν συνάδει με την αρχή της καλόπιστης συνεργασίας που κατοχυρώνεται στο άρθρο 4 παράγραφος 3 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ταυτόχρονα, υπονομεύει την ακεραιότητα του καθεστώτος της ενωσιακής ιθαγένειας που προβλέπεται στο άρθρο 20 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης“.

Αλλά και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έθεσε ψηλά στην ατζέντα του το θέμα και ζήτησε να σταματήσει η πώληση «χρυσών διαβατηρίων» από τα κράτη μέλη. “Η ιδιότητα του Ευρωπαίου πολίτη δεν πρέπει να αποτελεί εμπόρευμα“, διακήρυξαν οι περισσότεροι ομιλητές στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στη συζήτηση με τον Επίτροπο Δικαιοσύνης Didier Reynders, ζητώντας να δοθεί τέλος στα προγράμματα «ιθαγένειας μέσω επενδύσεων».

Οι ευρωβουλευτές που πήραν τον λόγο ανέδειξαν τους εγγενείς κινδύνους που ενέχουν τα προγράμματα αυτά, αναφέροντας ειδικά “τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, τη φοροδιαφυγή και τη διαφθορά“, καθιστώντας σαφές ότι η Ευρώπη «δεν μπορεί να έχει είσοδο ‘fast-track’ για εγκληματίες». Τόνισαν ακόμη ότι “η παραχώρηση της ιθαγένειας της ΕΕ σε πολίτες τρίτων χωρών από κάποια κράτη μέλη χωρίς κατάλληλους ελέγχους και διαφάνεια έχει αρνητικό αντίκτυπο σε άλλες χώρες της ΕΕ, το οποίο με τη σειρά του οδηγεί στην διάβρωση της αμοιβαίας εμπιστοσύνης και την υποβάθμιση των κοινών αξιών στην ΕΕ“.

Αρκετοί ομιλητές ανέφεραν το πρόσφατο σκάνδαλο που ξέσπασε στην Κύπρο, όπου υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι, συμπεριλαμβανομένου του προέδρου της Βουλής, έχουν καταγραφεί με κρυφή κάμερα να προσφέρονται να βοηθήσουν έναν φανταστικό Κινέζο επιχειρηματία με ποινικό μητρώο να αποκτήσει κυπριακό διαβατήριο μέσω του προγράμματος «ιθαγένειας μέσω επενδύσεων». “Εδώ είναι Κύπρος” ακούγεται να λέει ο τέως πρόεδρος της Κυπριακής Βουλής θέλοντας να επιβεβαιώσει ότι θα προωθηθεί το αίτημα. Ακόμα και στο Ευρωκοινοβούλιο όμως κάποιες ευρωβουλευτές δικαιολόγησαν – ως ένα βαθμό – την απαράδεκτη αυτή κατάσταση με το σκεπτικό ότι “τα έσοδα από αυτά τα προγράμματα είναι σημαντικά για χώρες όπως η Κύπρος“, για να λάβουν την απάντηση από άλλους ευρωβουλευτές ότι “οι αξίες και τα δικαιώματα της ΕΕ δε θα πρέπει να τίθενται προς πώληση”. Η Κύπρος έχει προσφέρει πάνω από 2000 παρόμοια “χρυσά διαβατήρια” σε άτομα που κάνουν κάποια πληρωμή ή επένδυση που ξεπερνάει τα 2.000.000 ευρώ στην Κύπρο.

Η διαδικασία την οποία κίνησε η Κομισιόν είναι στη σωστή κατεύθυνση αλλά έρχεται πολύ καθυστερημένα, αφού το θέμα έχει αναδειχθεί και στο παρελθόν. Μάλιστα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είχε συγκροτήσει τον Ιανουάριο του 2019 ομάδα εμπειρογνωμόνων με εκπροσώπους όλων των κρατών μελών της ΕΕ για την ανάπτυξη κοινών προτύπων και κατευθυντήριων γραμμών. Μετά από τέσσερις συνεδριάσεις μέσα στο 2019, η ομάδα δεν έχει συνεδριάσει μέχρι στιγμής το 2020. Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Κομισιόν:

“Η Επιτροπή έχει εκφράσει συχνά τις σοβαρές ανησυχίες της για τα συστήματα χορήγησης ιθαγένειας σε επενδυτές και για ορισμένους εγγενείς κινδύνους των συστημάτων αυτών. Όπως αναφέρεται στην έκθεση της Επιτροπής του Ιανουαρίου του 2019, οι εν λόγω κίνδυνοι σχετίζονται ιδίως με την ασφάλεια, τη νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες, τη φοροδιαφυγή και τη διαφθορά και η Επιτροπή παρακολουθεί ευρύτερα ζητήματα συμμόρφωσης με το ενωσιακό δίκαιο, τα οποία εγείρονται από τα προγράμματα χορήγησης ιθαγένειας και άδειας διαμονής σε επενδυτές. Τον Απρίλιο του 2020 η Επιτροπή, με επιστολές της στα οικεία κράτη μέλη, εξέθεσε τις ανησυχίες της και ζήτησε περαιτέρω πληροφορίες σχετικά με τα συστήματα.

Σε ψήφισμα που εκδόθηκε στις 10 Ιουλίου 2020, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο επανέλαβε τις προηγούμενες εκκλήσεις του προς τα κράτη μέλη για τη σταδιακή κατάργηση όλων των υφιστάμενων συστημάτων χορήγησης ιθαγένειας ως αντάλλαγμα για επενδύσεις (CBI) ή άδειας παραμονής ως αντάλλαγμα για επενδύσεις (RBI) το συντομότερο δυνατόν. 

Μετά το σκάνδαλο η Κυπριακή κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι θα αφαιρέσει την κυπριακή (ευρωπαϊκή ιθαγένεια) από 26 άτομα με καταγωγή από χώρες εκτός ΕΕ στα οποία είχε αποδοθεί μέσω του προγράμματος “χρυσά διαβατήρια”, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται 9 Ρώσοι, 5 Κινέζοι, 8 Καμποτζιανοί, Ιρανοί, Κενυάτες και Μαλαισιανοί. Σύμφωνα με δημοσιεύματα διεθνών και κυπριακών ΜΜΕ ο Μαλαισιανός επιχειρηματίας είναι αναμειγμένος σε ένα διεθνές σκάνδαλο εξαφάνισης δισεκατομμυρίων δολαρίων από τα κρατικό Fund της χώρας – το γνωστό ως σκάνδαλο 1 MDB. Σύμφωνα με δημοσιεύματα ο συγκεκριμένος επιχειρηματίας αγόρασε μια βίλα αξίας 5.000.000 ευρώ στην Αγ. Νάπα το 2015, κάτι που του εξασφάλισε και την κυπριακή / ευρωπαϊκή ιθαγένεια. Ένας άλλος εμπλεκόμενους στο σκάνδαλο είναι ένας από τους δισεκατομμυριούχους Ρώσους ολιγάρχες που απέκτησε το χρυσό διαβατήριο για να μπορεί να κινείται πιο ελεύθερα αν και θεωρείται ύποπτος για ξέπλυμα μαύρου χρήματος καθώς και για άλλα εγκλήματα (περιλαμβάνεται στη μαύρη λίστα και των ΗΠΑ για παράνομες ενέργειες). Επίσης, μεταξύ όσων επωφελήθηκαν από την απόδοση “κυπριακού χρυσού διαβατηρίου” περιλαμβάνονται συγγενικά πρόσωπα του από το 1985 πρωθυπουργού της Καμπότζης που κατηγορείται για διαφθορά και καταπίεση.

Σύμφωνα με τον υπουργό Εσωτερικών Κωνσταντίνο Πετρίδη θα επανεξεταστούν 2000 (από τις 4000) περιπτώσεις πολιτογράφησης που αφορούν κυρίως Ρώσους και Κινέζους “επενδυτές” που έλαβαν το “χρυσό διαβατήριο” εφαρμόζοντας πλέον πιο αυστηρά κριτήρια.

 

.

.

Posted on 23/10/2020 in Δελτία Τύπου

Share the Story

.
©2023 - Πράσινοι

Back to Top