Πολύ συχνά οι πολίτες στρέφονται εναντίον της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή της Ευρώπης γενικά, αν και οι ευθύνες θα έπρεπε να επιρρίπτονται στις κυβερνήσεις των Κρατών Μελών.
Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ υποστηρίζουμε την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, την κίνηση προς τα εμπρός, αντί για την οπισθοχώρηση στην προσπάθεια ενοποίησης και σύγκλισης. Τα προβλήματα είναι τόσο μεγάλα που καμία χώρα δεν μπορεί να τα αντιμετωπίσει από μόνη της.
Ναι, αν εργαστούμε στον ευρωπαϊκό στίβο μαζί με τις δημοκρατικές δυνάμεις που διεκδικούν μια ΕΕ βιώσιμης ευημερίας και κοινωνικής συνοχής, με κοινές στοχευμένες δράσεις κατά της άναρθρης παγκοσμιοποίησης, των ανισοτήτων και της κλιματικής αλλαγής, και υπέρ της ενδυνάμωσης της δημοκρατικής διακυβέρνησης, των ανθρωπιστικών αξιών και της συμμετοχής σε όλα τα επίπεδα. Επιδιώκουμε βαθιές αλλαγές στο ίδιο το σημερινό μοντέλο ώστε η οικονομία να είναι υποσύνολο της ευρύτερης κοινωνίας, και η ανθρώπινη κοινωνία και η οικονομία να αποτελούν μέρος του ευρύτερου περιβάλλοντος.
Οι μεγάλες τεχνολογικές, οικονομικές και οικολογικές αλλαγές που συντελούνται σήμερα κάνουν μονόδρομο την ενδυνάμωση της συνεργασίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αφού ακόμα και ισχυρές χώρες και οικονομίες δεν μπορούν να επηρεάσουν από μόνες τους την κατεύθυνσή τους:
– Το Brexit δείχνει ότι ακόμα και μια πρώην αυτοκρατορία μπορεί να οδηγηθεί, παρασυρμένη από την αυταπάτη ότι μόνη της θα είναι καλύτερα, σε κατάσταση πολλαπλών αδιεξόδων, ενώ οι συνέπειες θα πλήξουν και την ΕΕ
– Το 90% του παγκόσμιου πλούτου δεν βρίσκεται μέσα στο Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν και στα χέρια των κρατών
– Η δυνατότητα των πολυεθνικών επιχειρήσεων να επηρεάζουν τις αποφάσεις είναι συχνά πολύ πιο ισχυρή από αυτή πολλών κυβερνήσεων.
– Αν και όλες οι χώρες και οι κοινωνίες πρέπει να συμμετάσχουν ενεργά στις τεράστιες και πολυεπίπεδες αλλαγές που πρέπει να γίνουν μέσα στα επόμενα 12 χρόνια, είναι αδύνατο να συγκρατήσουμε την κλιματική αλλαγή σε κάπως ελεγχόμενο επίπεδο, αν δεν υπάρχει και δεν εφαρμόζεται παγκόσμια συμφωνία.
– Το ασφαλιστικό σύστημα και τα κοινωνικά συστήματα θα καταρρεύσουν, αν δεν βρεθούν λύσεις σε μια ευρύτερη, ευρωπαϊκή κλίμακα
Για όλα αυτά, όσοι σήμερα μπροστά στην παγκοσμιοποίηση και στο φόβο των αλλαγών προτείνουν επιστροφή στα εθνικά σύνορα, στην πραγματικότητα εγκαταλείπουν την κοινωνία σε ανεξέλεγκτες δυνάμεις, κάτι που μπορεί να έχει τρομακτικές επιπτώσεις σε μεγάλα τμήματα της κοινωνίας καθόσον απομονώνονται.
Η μόνη λύση είναι με ενισχυμένη την ευρωπαϊκή δημοκρατία και συνοχή να καταφέρουμε να στρέψουμε τις εξελίξεις αυτές προς κατευθύνσεις που είναι προς όφελος της κοινωνίας, του περιβάλλοντος, του κράτους δικαίου, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της κοινωνικής δικαιοσύνης, του πλανήτη, των πολλών. Ένα Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με ενισχυμένη την παρουσία των πράσινων και με συμμετοχή των ΠΡΑΣΙΝΩΝ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ θα δώσει ώθηση σε μια τέτοια στρατηγική.
Κοινωνικός πυλώνας – ενίσχυση της κοινωνικής πολιτικής σε ευρωπαϊκό επίπεδο
Η ΕΕ έχει διανύσει μια μακρά πορεία σε 60 χρόνια. Από τον Ευρωπαϊκό Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων στους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών, υπάρχει πλέον μια ισχυρή ευρωπαϊκή και διεθνής δέσμευση για την προάσπιση των θεμελιωδών αξιών, δικαιωμάτων και κοινωνικών στόχων. Η Ευρώπη έχει απτό αντίκτυπο στην καθημερινή μας ζωή: στην εκπαίδευση, την εργασία, το σπίτι, τις διακοπές, τη συνταξιοδότηση. Τα τελευταία χρόνια η Ευρώπη ήταν απασχολημένη με τη λήψη «πυροσβεστικών μέτρων», ως απάντηση στις αλλεπάλληλες κρίσεις. Τώρα είναι η κατάλληλη στιγμή να αντληθούν διδάγματα και να ανοίξει ένα νέο κεφάλαιο.
Η κρίση και η ανάγκη για ανανέωση του ευρωπαϊκού σχεδίου
Η κρίση έχει πλήξει τμήματα της Ευρώπης με διαφορετικούς τρόπος, αλλά σε ολόκληρη την Ένωση, οι νεότερες γενιές είναι αυτές που έχουν πληγεί ιδιαίτερα σκληρά. Στα τέλη του 2016, το ποσοστό ανεργίας των νέων ανήλθε σε 18% στην ΕΕ και σε 20% στην ευρωζώνη. Έφτασε περίπου 40% στην Ελλάδα, την Ισπανία και την Ιταλία. Για πρώτη φορά μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο υπάρχει πραγματικός κίνδυνος οι σημερινοί νέοι, η πλέον μορφωμένη γενιά που είχαμε ποτέ, να είναι λιγότερο εύποροι από τους γονείς τους. Χρειαζόμαστε μια ολοκληρωμένη ευρωπαϊκή πολιτική αντιμετώπισης της φτώχειας, όχι μόνο γενικούς στόχους όπως αυτοί περιγράφονται σε ευρωπαϊκά κείμενα και στην ατζέντα Ευρώπη 2030.
Δεν είναι μόνο η Ελλάδα που αντιμετωπίζει υψηλά ποσοστά φτώχειας, αλλά πάνω από το 40% των κρατών μελών της ΕΕ, αλλά και για μεγάλα ποσοστά πληθυσμού ακόμα και μέσα σε αναπτυγμένες οικονομίες ο κίνδυνος φτώχειας παραμένει σημαντικός. Εκτιμάται ότι σχεδόν το ένα τέταρτο του πληθυσμού της ΕΕ των 27 βρίσκεται αντιμέτωπο με τον κίνδυνο της φτώχειας ή του κοινωνικού αποκλεισμού. Επίσης, η παιδική φτώχεια παραμένει υψηλή και μάλιστα αυξάνεται σε ορισμένα κράτη μέλη. Αυτό σημαίνει ότι τα παιδιά αυτά αντιμετωπίζουν περιορισμένη πρόσβαση σε υγειονομική περίθαλψη, υψηλό κίνδυνο πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου και αργότερα, ως ενήλικοι, υψηλότερο κίνδυνο ανεργίας και φτώχειας. Χρειάζεται λοιπόν ενισχυμένη συνεργασία σε ευρωπαϊκό επίπεδο και περισσότερη κοινή κοινωνική πολιτική σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ώστε στις χώρες που έχουν ανάγκη βοήθειας να προσφέρεται ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο στήριξης.
Υγιής κι ενεργή γήρανση, μια αναγκαία στρατηγική για την ευρωπαϊκή κοινωνία
Ο πληθυσμός της Ευρώπης μεταβάλλεται με ραγδαίο ρυθμό και το προσδόκιμο ζωής έχει αυξηθεί θεαματικά. Για τους άνδρες, από 43 χρόνια που ήταν κατά μέσο όρο το 1900 αναμένεται να ανέλθει σε 82 χρόνια το 2050. Για τις γυναίκες, ήταν 46 χρόνια και αναμένεται να ανέλθει στα 87 έως το 2050. Τα περισσότερα μωρά που θα γεννηθούν στην Ευρώπη από σήμερα μέχρι το 2025 θα είναι ακόμα εν ζωή σε 100 χρόνια. Ταυτόχρονα, το προσδόκιμο υγιούς ζωής και η πρόσβαση στις υπηρεσίες ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης εξακολουθούν να διαφέρουν σημαντικά μεταξύ των ομάδων εισοδήματος και των περιφερειών.
Η αύξηση του προσδόκιμου ζωής και η υγιής κι ενεργή γήρναση θα έχουν έντονο αντίκτυπο στις δημόσιες πολιτικές και τις κοινωνικές υπηρεσίες, ο οποίος εκτείνεται πολύ πέρα από τους τομείς της υγείας και της περίθαλψης, από το εκπαιδευτικό σύστημα μέχρι την ανάγκη για φιλικές προς τους ηλικιωμένους κατοικίες και για κινητικότητα. Η υγιής και ενεργή γήρανση του πληθυσμού μπορεί να αποτελέσει πηγή νέων θέσεων απασχόλησης, με την ταχεία ανάπτυξη του τομέα της κοινωνικής οικονομίας, είτε αφορά την αναψυχή ή την περίθαλψη.
Για εργασία με αξιοπρέπεια για όλους/ες, για μια νέα στρατηγική για την εργασία
Έως το 2025 οι μορφές της εργασίας και της επαγγελματικής σταδιοδρομίας θα ποικίλλουν σε μεγαλύτερο βαθμό από ό,τι σήμερα. Μέσα σε μια ή δύο γενιές, ο μέσος Ευρωπαίος εργαζόμενος μπορεί να έχει μεταβεί από το να έχει μία μόνο εργασία εφ’ όρου ζωής σε περισσότερες από δέκα κατά τη διάρκεια της σταδιοδρομίας του. Η εξ αποστάσεως ή η κινητή εργασία θα καταστεί ευκολότερη και πιο συνηθισμένη. Αυτό το γεγονός αποτυπώνει την τάση προς την ευελιξία των εργαζομένων σε μια αγορά εργασίας με περισσότερη ποικιλομορφία. Ο νέος κόσμος της εργασίας εγείρει όμως ητήματα σχετικά με την ποιότητα των θέσεων εργασίας στο μέλλον όσον αφορά στις αποδοχές, στην ασφάλεια των θέσεων εργασίας, στην κοινωνική προστασία και στις συνθήκες εργασίας. Έχει επίσης αντίκτυπο σε τομείς όπως τα δίκτυα κοινωνικής πρόνοιας, οι κοινωνικές παροχές, ο προγραμματισμός της συνταξιοδότησης, η φροντίδα των παιδιών και η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη.
Στο νέο προϋπολογισμό της ΕΕ για την περίοδο 2020-2027 πρέπει να υπάρξουν επιπλέον ευρωπαϊκοί πόροι – και μέσα από την απόκτηση περισσότερων ιδίων πόρων από την ΕΕ – για την απασχόληση των νέων, για την κοινωνική καινοτομία στην κοινωνική πολιτική, για την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής, για την βιωσιμότητα του συστήματος κοινωνικής πρόνοιας και των ασφαλιστικών ταμείων.
Αύξηση του Ευρωπαϊκού Προϋπολογισμού με ίδιους πόρους
Μια Ευρώπη που περιορίζεται στην ενιαία αγορά δεν χρειάζεται μεγάλα χρηματοδοτικά προγράμματα. Μια Ευρώπη, όμως, που επιλέγει να κάνει περισσότερα από κοινού, χρειάζεται τους πόρους που απαιτούνται για να ανταποκριθεί σ’ αυτή την ευρύτερη φιλοδοξία..Ένα Ευρωπαϊκό υπουργείο Οικονομικών θα εξασφάλιζε τους απαιτούμενους πόρους για μια γενικευμένη εφαρμογή ενιαίων πολιτικών απασχόλησης και κοινωνικής πρόνοιας σε ολόκληρη την επικράτεια της ΕΕ.
Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ_ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ υποστηρίζουμε την όσο το δυνατόν πιο γρήγορη και σε βάθος ενοποίηση της ΕΕ, στην λογική ενός ομοσπονδιακού μοντέλου που θα διασφάλιζε την καταπολέμηση της φτώχειας σε ολόκληρη την ΕΕ, την κοινωνική συνοχή και την μείωση των διακρίσεων,
Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ πιστεύουμε ότι για να δοθούν απαντήσεις στις ελπίδες και τις προσδοκίες των πολιτών είναι απαραίτητο να διεξαχθεί μια ανοικτή συζήτηση σχετικά με την ικανότητα των οικονομικών και κοινωνικών συστημάτων να συνεχίσουν να ανταποκρίνονται στις ατομικές και συλλογικές ανάγκες της κοινωνίας στο μέλλον, καθώς και σχετικά με τους τρόπους με τους οποίους η ΕΕ και τα κράτη μέλη της μπορούν να λειτουργούν από κοινού καλύτερα και πιο αποτελεσματικά.
Σε ολόκληρη την ΕΕ θέλουμε μία αυξανόμενη συναίνεση για τη δημιουργία ανθεκτικών και συνεκτικών κοινωνιών με την προώθηση ίσων ευκαιριών για όλες και όλους, ώστε όλοι κι όλες να μπορούν να ξεκινούν καλά στη ζωή τους, να ξεπερνούν τις δυσκολίες και να πραγματώνουν τις δυνατότητές τους μέχρι τα βαθιά γεράματά τους
Εργαλεία για αντιμετώπιση μελλοντικών κρίσεων
– Νομιμοποιημένοι και σε ευρωπαϊκό επίπεδο αποτελεσματικοί μηχανισμοί πρόληψης των κρίσεων και αντιμετώπισης αυτών με ισορροπημένο τρόπο.
– Δημιουργία Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου
– Ποτέ ξανά άτυπες ad hoc επιτροπές, όπως η τρόικα, αλλά δημιουργία ευρωπαϊκού θεσμού στήριξης που θα αποφασίζεται και θα ελέγχεται δημοκρατικά από το ευρωκοινοβούλιο και τα εθνικά κοινοβούλια, θα υποβάλλονται σε ψηφοφορία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο οι διαπραγματευτικές εντολές, θα ζητείται η γνώμη του Κοινοβουλίου για τυχόν μνημόνια συνεννόησης, προκειμένου τα προγράμματα παροχής συνδρομής να διαθέτουν επαρκή δημοκρατική νομιμοποίηση
– Η δημοσιονομική πολιτική πρέπει να είναι συμβατή με τις άλλες ευρωπαϊκές πολιτικές και να μην πλήττει υγεία, παιδεία, κοινωνικό διάλογο, αποκατάσταση των δικαιωμάτων που προβλέπονται στον Ευρωπαϊκό Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων,
Παράλληλα, θα πρέπει να υπάρξει επαναξιολόγηση των εφαρμοζόμενων πολιτικών, ώστε οι τελευταίες να είναι συμβατές με το ευρωπαϊκό κεκτημένο και τις άλλες ευρωπαϊκές πολιτικές
– Μηχανισμοί δίκαιης αναδιάρθρωσης και βιωσιμότητας του χρέους στο πλαίσιο της ενωσιακής νομοθεσίας, με σκοπό να προωθείται μια αξιόπιστη και βιώσιμη στρατηγική εξυγίανσης, η οποία να υπηρετεί επίσης τους στόχους της στρατηγικής οικονομικής, κοινωνικής και οικολογικής βιωσιμότητας και στόχους για κοινωνική συνοχή και την απασχόληση·
ΠΟΙΟ ΕΠΙΠΕΔΟ ΦΙΛΟΔΟΞΙΑΣ ΓΙΑ ΜΙΑ ΑΠΟΔΟΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΣΥΝΟΧΗΣ;
Σήμερα όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ μπορούν να λάβουν στήριξη από τα Ευρωπαϊκά Διαρθρωτικά και Επενδυτικά Ταμεία. Διατήρηση του σημερινού επιπέδου στήριξης για όλα τα κράτη μέλη και όλες τις περιφέρειες, ώστε να διατηρηθεί η ισχυρή επικέντρωση των επενδύσεων σε όλες τις περιφέρειες σε τομείς όπως η καινοτομία, η δράση για το κλίμα, ο βιομηχανικός μετασχηματισμός, καθώς επίσης οι δεξιότητες και η εκπαίδευση. Συνολικές δαπάνες για περίοδο επτά ετών: 370 δισ. ευρώ2, σχεδόν 35% του προϋπολογισμού της ΕΕ.
ΠΩΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΕΙ Ο ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΕ ΤΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΤΗΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΤΩΝ ΕΞΩΤΕΡΙΚΩΝ ΣΥΝΟΡΩΝ ΤΗΣ ΕΕ;
Η καθιέρωση ενός πλήρους ενωσιακού συστήματος διαχείρισης των συνόρων θα απαιτούσε προσωπικό 100.000 ατόμων στην ΕΕ και σημαντικό απόθεμα εξοπλισμού σε ενωσιακό επίπεδο, συγκρίσιμο με το αμερικανικό ή το καναδικό σύστημα. Απαιτούμενος προϋπολογισμός για περίοδο επτά ετών: 150 δισ. ευρώ, ήτοι ποσό που αντιπροσωπεύει περίπου το 14% του συνολικού προϋπολογισμού της ΕΕ και ισούται με τον ετήσιο προϋπολογισμό της ΕΕ.
ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΤΗΣ ΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΤΩΝ ΝΕΩΝ;
Σε διάστημα 30 ετών το Erasmus+ βοήθησε 9 εκατομμύρια νέους στην ΕΕ (λιγότερο από το 4% του συνόλου των νέων στην ΕΕ) να σπουδάσουν, να καταρτιστούν, να διδάξουν ή να συμμετάσχουν σε προγράμματα εθελοντισμού σε άλλη χώρα. Το σημερινό πρόγραμμα Erasmus+ έχει προϋπολογισμό 14,7 δισ. ευρώ (1,3% του προϋπολογισμού της ΕΕ).
Διπλασιασμός του αριθμού των νέων που συμμετέχουν στο Erasmus+ στην ΕΕ, με στόχο να επιτευχθεί ποσοστό 7,5% των νέων στην ΕΕ. Απαιτούμενος προϋπολογισμός για περίοδο επτά ετών: 30 δισ. ευρώ. Παροχή ευκαιριών για 1 στους 3 νέους να συμμετάσχουν σε μαθησιακή εμπειρία Erasmus+ στο εξωτερικό. Απαιτούμενος προϋπολογισμός για περίοδο επτά ετών: 90 δισ. ευρώ.
ΠΟΙΟ ΕΠΙΠΕΔΟ ΦΙΛΟΔΟΞΙΑΣ ΓΙΑ ΜΙΑ ΑΠΟΔΟΤΙΚΗ ΚΟΙΝΗ ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ;
Η κοινή γεωργική πολιτική κινητοποιεί περίπου 400 δισ. ευρώ για τη χρηματοδότηση μέτρων αγοράς, άμεσων πληρωμών στους αγρότες και προγραμμάτων αγροτικής ανάπτυξης για την προώθηση συστημάτων βιώσιμης γεωργίας και βιώσιμων αγροτικών οικονομιών. Οι άμεσες πληρωμές αντιπροσωπεύουν περίπου το 70% αυτού του ποσού.
Σήμερα, το 80% των άμεσων πληρωμών πηγαίνουν στο 20% των αγροτών. Οι μεταβολές στις άμεσες πληρωμές μπορούν να δώσουν τη δυνατότητα εστίασης των πληρωμών στα αναμενόμενα αποτελέσματα, όπως η βιώσιμη γεωργική παραγωγή στις λιγότερο αποδοτικές ή ορεινές περιοχές, η εστίαση στις μικρές και μεσαίες γεωργικές εκμεταλλεύσεις, οι επενδύσεις σε βιώσιμα και αποδοτικά από πλευράς πόρων συστήματα παραγωγής και ο καλύτερος συντονισμός με τα μέτρα αγροτικής ανάπτυξης. Επίσης, συζητούνται τρόποι μείωσης των διαφορών στη στήριξη της γεωργίας μεταξύ των κρατών μελών.
Διατήρηση των σημερινών επιπέδων δαπανών, τα οποία, μέσω της καλύτερα στοχοθετημένης στήριξης, θα επέτρεπαν την αύξηση της στήριξης ιδίως για μικρές και μεσαίες γεωργικές εκμεταλλεύσεις, πράγμα που θα είχε θετικά αποτελέσματα και για τις αγροτικές περιοχές. Συνολικές δαπάνες σε διάστημα επτά ετών: περίπου 400 δισ. ευρώ ήτοι το 37% του προϋπολογισμού της ΕΕ.
ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ ΜΙΑΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΑΜΥΝΤΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ;
Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας συστάθηκε τον Ιούνιο του 2017. Διαθέτει προϋπολογισμό ύψους 90 εκατ. ευρώ για την έρευνα στον τομέα της άμυνας και 500 εκατ. ευρώ για τη βιομηχανική ανάπτυξη (περίπου 0,05% του σημερινού προϋπολογισμού της ΕΕ). Μπορεί να υποστηρίξει μόνο έναν περιορισμένο αριθμό συνεργατικών έργων έρευνας και ανάπτυξης. Μια πραγματική Ευρωπαϊκή Αμυντική Ένωση θα απαιτούσε σημαντική δημοσιονομική επένδυση τα επόμενα επτά χρόνια.
Υπολογίζεται ότι το ερευνητικό σκέλος του Ταμείου θα χρειαζόταν προϋπολογισμό ύψους τουλάχιστον 3,5 δισ. ευρώ σε διάστημα επτά ετών για να κάνει ουσιαστική διαφορά. Ένας ξεχωριστός μηχανισμός χρηματοδότησης ύψους περίπου 10 δισ. ευρώ θα αυξήσει σημαντικά την ικανότητα της ΕΕ να στηρίζει οικονομικά επί επτά χρόνια επιχειρήσεις που έχουν συνέπειες στον τομέα της άμυνας. Όμως μια κοινή ευρωπαϊκή αμυντική πολιτική θα πρέπει να συμβάλλει στην μείωση των δαπανών κάθε κράτους μέλους, αντί για επιπλέον στρατιωτικές δαπάνες