Ο πλανήτης μας

Ο μόνος κατοικήσιμος πλανήτης που γνωρίζουμε βρίσκεται σε άμεσο κίνδυνο. Η κλιματική κρίση έρχεται ως απάντηση στην ύβρη του ανθρώπου απέναντι στη φύση. Ποτέ άλλοτε δεν γνώριζε ο άνθρωπος τόσα πολλά για όσα τον περιβάλλουν! Και ποτέ δεν θα μπορούσε κανείς/καμιά να φανταστεί πως στον 21ο αιώνα, ο άνθρωπος θα έκανε, παρόλα αυτά, τόσα πολλά αυτοκαταστροφικά λάθη!

Μπροστά στα δυσεπίλυτα πλανητικά προβλήματα της ενέργειας, των εκπομπών ρύπων, της εξαφάνισης ειδών με ταχύτατο ρυθμό, της φτώχειας, της απειλής αναβίωσης του ψυχρού πολέμου κι εσχάτως της πανδημίας, τα κράτη και οι κυβερνήσεις συχνά φαίνεται σα να ζουν κυριολεκτικά σε άλλον πλανήτη.

Εθνικισμός, βία, περιχαράκωση, επιθετική ρητορεία, εξοπλισμοί, καταπάτηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων, καταστροφή κοινωνικών κατακτήσεων, κρατικός/αστυνομικός έλεγχος, κυριαρχία εταιρειών, βιασμός της φύσης, με λίγα λόγια βραχυπρόθεσμη οπτική κι αδιαφορία μπροστά στα ουσιαστικά προβλήματα, αδιαφορία μπροστά σ΄ αυτό που ζούμε μα προσποιούμαστε πως δεν συμβαίνει.

Η Ευρώπη

Η ήπειρός μας παραμένει δυστυχώς γηραιά. Η ΕΕ ταλανίζεται μεταξύ ενός “Πράσινου” οράματος που υιοθέτησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και της έλλειψης κατανόησής του από τις νεοφιλελεύθερες κυβερνήσεις της, οι οποίες θα ήθελαν να είναι Πράσινες αλλά δεν μπορούν. Δεν μπορεί όμως να γίνεται αποδεκτή η επανάληψη των ίδιων πολιτικών απλώς και μόνο βαφτίζοντας τες δήθεν «πράσινες».

Παράλληλα, η εξάρτηση της λειτουργίας και της πορείας της ΕΕ από την εκάστοτε εσωτερική πολιτική κατάσταση κάποιων χωρών-μελών της είναι τουλάχιστον αντιπαραγωγική. Το μεταναστευτικό, η κοινή άμυνα και οι εξωτερικές σχέσεις της ΕΕ, οι σχέσεις με τη Ρωσία την Τουρκία, την Κίνα, το Ισραήλ δεν μπορούν να περιμένουν καμιά εσωκομματική διαδικασία σε καμία χώρα-μέλος της Ένωσης!

Όλα αυτά δεν αναιρούν τα σημαντικά θετικά βήματα, ιδίως μετά το Πράσινο Κύμα του 2019: η Πράσινη Συμφωνία (Green Deal) και το Ταμείο Ανάκαμψης είναι σοβαρές τομές. Όσα όμως έγιναν τα τελευταία δύο χρόνια είναι κατά πολύ λιγότερα και πολύ πιο άτολμα από τα πρόσφατα μέτρα στις Η.Π.Α. στους πρώτους μόνο μήνες του 2021!

Μια Ευρώπη βραδυκίνητη με μεγάλο δημοκρατικό έλλειμμα δεν ήταν και δεν μπορεί να είναι η Ευρώπη των ονείρων μας. Μια ΕΕ-θεατής, στην οποία κρίσεις όπως αυτές στη Συρία, στη Λιβύη, στην Ουκρανία μα και στο πλέγμα των Ελλαδο-Τουρκικών προβλημάτων αντιμετωπίζονται με «εθνικά» κριτήρια, απέχει από αυτό που ονειρευόμαστε!

Η Ελλάδα της πανδημίας

Η πανδημία στην Ελλάδα συμβαδίζει με τις εμμονές της επιδημίας του νεοφιλελευθερισμού. Παρά την αναγκαστική προσφυγή σε εκτεταμένη κρατική παρέμβαση στην οικονομία, παρά τη μέχρι τώρα αντοχή του Ε.Σ.Υ. και την επιτυχία των ψηφιακών ραντεβού για τους εμβολιασμούς, παρά την αδυναμία του ιδιωτικού τομέα της υγείας να συμβάλει ουσιαστικά στο μέτωπο της πανδημίας οτιδήποτε ιδιωτικό συνεχίζει να θεωρείται καλό και οτιδήποτε δημόσιο, κακό! Κι αν η πανδημία ανέδειξε την ανάγκη για “ανθεκτικά κράτη”, οι φωστήρες της ΝΔ εννοούν να συρρικνώσουν οτιδήποτε δημόσιο με ευρύτερη ή στενότερη έννοια.

Υπονομεύουν τα ιδιοκτησιακά καθεστώτα Μουσείων, δίνουν γη και ύδωρ σε εταιρίες-επιδρομείς όπως η Eldorado Gold, ισοπεδώνουν τα δημόσια ΑΕΙ εξομοιώνοντάς τα με τα ιδιωτικά Κολέγια που δεν έχουν ούτε επιστημονική έρευνα ούτε ακαδημαϊκή ανεξαρτησία, ανατρέπουν ό,τι θετικό στο ΚΕΘΕΑ, μοιράζουν δημόσιο χρήμα στα ιδιωτικά ΜΜΕ που τους στηρίζουν, αναθέτουν δημόσιες προμήθειες σε φίλους τους, εκχωρούν δωρεάν τα μετα-δεδομένα των μαθητών όλης της χώρας, εσχάτως επιχειρούν να κάνουν λάστιχο και το 8ωρο.

Η χώρα μας κινδυνεύει να χάσει και το στοίχημα του Green Deal, καθώς η κυβέρνηση εξακολουθεί να σχεδιάζει αυτοκινητόδρομους, να κάνει έρευνες για υδρογονάνθρακες και να προωθεί νέες υποδομές αερίου. Την όποια πράσινη διάσταση την εναποθέτει απλώς στην αγορά, με ηλεκτρικά ΙΧ και αιολικά πάρκα χωρίς βιώσιμη χωροταξία.

Για την επόμενη μέρα της πανδημίας, όπως τουλάχιστον δείχνουν το Σχέδιο Πισαρίδη και το πρόσφατο Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης, φαίνεται ότι σχεδιάζεται μια οικονομία όπου θα «περισσεύει» μεγάλο μέρος των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, χωρίς ορατές διεξόδους για την ανεργία, με λίγα λόγια μια οικονομία με διεύρυνση των κοινωνικών ανισοτήτων και του κοινωνικού αποκλεισμού. Μια τέτοια προοπτική ενισχύει και την πιθανότητα πρόωρων εκλογών, καθώς κάθε κυβέρνηση θα ήθελε να ενισχύσει τη θέση της ενόψει έντονων κοινωνικών αντιδράσεων.

Στη δημόσια διάσταση εξακολουθεί να παραμένει ζητούμενο ο σχεδιασμός και η άσκηση μιας φιλειρηνικής και ρεαλιστικής εξωτερικής πολιτικής, μακριά από αυταπάτες μεγαλείου και τυφλούς όσο και καταστρεπτικούς εθνικισμούς. Διακομματικές επιλογές στα πρότυπα χώρας-αστακού, όπως το Ισραήλ, έχουν μεγάλο οικονομικό και κοινωνικό τίμημα, χωρίς τελικά να κάνουν τη χώρα ουσιαστικά ασφαλέστερη.

Πολιτικές «νόμου και τάξης» εφαρμόζονται συχνά με μεγάλη έμφαση και ανάλογη ρητορική από μια κυβέρνηση που σε πολλές περιπτώσεις φέρεται σα να θεωρεί ότι η ίδια δε δεσμεύεται από τους νόμους. Η εποχή όμως που ο Οδυσσέας Ελύτης έγραφε «όταν ακούω ‘τάξη’ ανθρώπινο κρέας μυρίζει» είναι πια μακρινή!

Αδιέξοδες είναι και οι πολιτικές βίαιης κλιμάκωσης, ακόμα και «στρατιωτικής» αντιπαράθεσης, με την κρατική εξουσία. Η πράσινη αρχή της μη βίας είναι πιο επίκαιρη παρά ποτέ, χρειάζεται μάλιστα να συνδυαστεί με την ανάπτυξη εναλλακτικών ακτιβιστικών δράσεων με στόχο πάντα τις αλλαγές που έχει ανάγκη η κοινωνία μας.

Από τους όμορους χώρους της Νέας Δημοκρατίας, η Άκρα Δεξιά στη χώρα μας βρίσκεται σε σταυροδρόμι. Θα συνεχίσει να «καλύπτεται» από την εκδοχή της εντός της ΝΔ και την ανάλαφρη ακροδεξιά της Ελληνικής Λύσης ή θα επιχειρήσει μια αναβίωση, ίσως σε ηπιότερη εκδοχή, της ΧΑ;

Η μείζων αντιπολίτευση του ΣΥ.ΡΙ.ΖΑ. δε φαίνεται να βρίσκει βηματισμό, εγκλωβισμένη στην παρακαταθήκη των λαθών και των παραλείψεών της ως κυβέρνηση αλλά και τη δυσκολία του Αλέξη Τσίπρα να (ξανα)πείσει, όπως το 2015. Το ΚΙΝΑΛ/ΠΑΣΟΚ βρίσκεται σε ντε φάκτο κρίση ταυτότητας, ενώ το ΜΕΡΑ25 είναι αναγκασμένο να κινείται γύρω από τον ηγέτη του, ακυρώνοντας κάθε καλή πρόθεση. Η σταθερότητα του ΚΚΕ στη μόνιμη κι αυτάρεσκη αναγνώριση του δίκαιου των λόγων του, χωρίς ίχνος προσαρμοστικότητας, το τοποθετεί εξίσου σταθερά «στην άκρη» του πολιτικού γίγνεσθαι.

Στη σκιά του παραπάνω πολιτικού σκηνικού η κοινωνία βρίσκεται σε έναν αργό βρασμό που εύκολα μπορεί να παρερμηνευτεί ως παθητικότητα και αποδοχή. Μεγάλα τμήματα της ελληνικής κοινωνίας, όπως και σε πολλές άλλες χώρες του πλανήτη μας, βιώνουν τη στέρηση των δικαιωμάτων τους, ενώ γνωρίζουν πως ο κόσμος που θα συναντήσουν, όταν με το καλό νικηθεί ο ιός, θα είναι πολύ χειρότερος αυτού που άφησαν.

Ο παρατεταμένος κατ΄ οίκον εγκλεισμός λειτούργησε και λειτουργεί σε πολλαπλά επίπεδα. Πολλοί/-ές περισσότεροι συμπολίτες μας κατανοούν πια πως η πανδημία συνδέεται με τον τρόπο ζωής μας. Πολλές/οί γεμίζουν οργή με τις παλινωδίες και την ανικανότητα των κυβερνώντων, τον κυνισμό και το θράσος τους.

Πληθαίνουν οι φωνές όσων ξεχωρίζουν το ουσιαστικό από το εφήμερο το σημαντικό από το περαστικό. Αναζητούν αλλαγές στο σήμερα και προσαρμογές για το αύριο. Αυτές οι φωνές μπορούν να γίνουν το εφαλτήριο για ένα καταλυτικό Πράσινο Κύμα και στη χώρα μας, όχι μόνο στις κάλπες αλλά και στην κοινωνία και στον πολιτισμό.

Οι Πράσινοι

Στη χώρα μας δεν έχει ριζώσει ακόμα ένα δυνατό πράσινο κόμμα. Η δημιουργία των Πράσινων πριν έναν χρόνο δεν θέλει να επαναλάβει τα λάθη παλιότερων προσπαθειών. Ιδρύσαμε τους Πράσινους για να εκφράσουμε χωρίς αποκλεισμούς, ενωτικά, αυτόνομα, τη φωνή της φύσης! Για να δούμε τις ζωές μας κάτω από ένα νέο πρίσμα. Για να βοηθήσουμε στη μετάβαση από μια καταναλωτική κοινωνία του κέρδους σε μια βιώσιμη κοινωνία των αξιών!

Είναι στο χέρι μας να συναντήσουμε όσες/-ους συμπολίτες μας αγωνιούν, πικραίνονται, απογοητεύονται και εξοργίζονται μα ταυτόχρονα θέλουν τη δημιουργία, τη δικαιοσύνη, την ισορροπία, τη βιωσιμότητα!

Η Πρότασή μας

Η σαφήνεια των στρατηγικών μας στόχων είναι προϋπόθεση κάθε πιθανής μας επιτυχίας. Οι Πράσινοι οραματιζόμαστε την ειρηνική και με δημοκρατικά μέσα μετάβαση σε μια κοινωνία στην οποία δεν θα κυριαρχούν το κέρδος και η εξουσία ως υπέρτατες αξίες. Μια κοινωνία που δεν θα κλέβει από το μέλλον. Η προάσπιση της δημοκρατίας, της ειρήνης, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων καθώς και των δικαιωμάτων όλων των έμβιων οργανισμών αποτελούν προϋπόθεση όποιας προγραμματικής συζήτησης με άλλους πολιτικούς φορείς.

Η πολιτική στρατηγική αφορά μεγάλες περιόδους και καθορίζει τις γενικές κατευθύνσεις της συγκεκριμένης κάθε φορά τακτικής. Γι’ αυτό στρατηγική και τακτική δε θα πρέπει ούτε να συγκρούονται ούτε να ταυτίζονται.

Το όραμα των Πράσινων είναι να εξασφαλίσουμε ευημερία για όλους/όλες και ειρήνη με τη φύση, να ανασυγκροτήσουμε την κοινωνία, τις ανθρώπινες σχέσεις, την παραγωγή, τις πόλεις και την ύπαιθρο, επιβάλλοντας κρίσιμες πολιτικές αλλαγές και δομικές μεταρρυθμίσεις αλλά και προτείνοντας εναλλακτικούς, βιώσιμους τρόπους ζωής, μια και εξελίξεις όπως η κλιματική αλλαγή και ο κορονοϊός αλλάζουν σήμερα τα πάντα και επιβάλλουν να επανεξετάσουμε όλες τις πολιτικές και τις επιλογές.

Το σχέδιό μας

Στις επόμενες εθνικές εκλογές, οι Πράσινοι θα θέσουμε την πολιτική μας πρόταση στην κρίση του εκλογικού σώματος!

Απευθύναμε πολιτική πρόσκληση κάλεσμα σε όμορες πράσινες πολιτικές δυνάμεις ώστε να φτιάξουμε άμεσα ένα Φόρουμ Πράσινου Διαλόγου, όπου μπορούμε να συζητήσουμε συγκλίσεις κι αποκλίσεις και να προτάξουμε ένα πολιτικό σχέδιο βιωσιμότητας. Η υλοποίηση ενός τέτοιου σχεδίου απαιτεί ειλικρίνεια, σαφή στοχοθεσία, συνεργασία και συναινετικό πνεύμα.

Είμαστε έτοιμες/-οι να αναμετρηθούμε με την πρόκληση αυτή με πνεύμα δημιουργικό και συνθετικό, χωρίς αποκλεισμούς μα με σαφές πράσινο πρόσημο. Χωρίς μικροπολιτική μα με διαφάνεια! Χωρίς το «εγώ» πάνω από το «εμείς» μα μαζί για τη ζωή!

Για να ανοίξουμε δρόμους για ένα Πράσινο Κύμα και στη δική μας χώρα!

Φωτογραφία του Thomas Verbruggen από το Unsplash