Δεν πρωτοτυπούμε αν επαναλάβουμε ως ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ ότι η κλιματική αλλαγή είναι εδώ πλέον και αυτό επηρεάζει όχι μόνο την ζωή μας και το περιβάλλον αλλά και τα οικονομικά της ενέργειας και την οικονομία γενικότερα. Ιδιαίτερα στην Ελλάδα, όπου η εξάρτηση από τον λιγνίτη είναι μεγάλη, το κόστος της ενέργειας θα εκτιναχθεί, μεταξύ άλλων, κι εξαιτίας της ανόδου των «δικαιωμάτων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα».
Η χρήση ορυκτών καυσίμων για την παραγωγή ενέργειας συμβάλει καθοριστικά στην ανατροπή του κλίματος, στην αύξηση της συχνότητας κι έντασης των ακραίων καιρικών φαινομένων, μεταξύ άλλων και στην συχνότητα των άγριων πυρκαγιών (wild fires), στην αύξηση της μέσης θερμοκρασίας, στο λιώσιμο των πάγων καθώς και στην ένταση της ξηρασίας σε διάφορες περιοχές του πλανήτη. Η επίδραση της αλλαγής του κλίματος στην καθημερινή ζωή των πολιτών είναι πλέον φανερή, αφού πολλοί επιστήμονες συνδέουν πλέον ευθέως την κλιματική αλλαγή με τις μεγάλες καταστροφές. Σε κάθε περίπτωση πάντως οι συνέπειες θα είναι πιο καταστροφικές σε περιοχές και κοινωνίες που δεν έχουν προετοιμαστεί ή δεν έχουν τα μέσα να προετοιμαστούν για την αύξηση της έντασης κι συχνότητας των ακραίων φαινομένων. Μαζί με το κοινωνικό κόστος μεγάλο είναι πλέον και το οικονομικό κόστος από τις ζημιές που προκαλούνται, σύμφωνα με τις εκθέσεις του ΟΗΕ. Τώρα, όμως, φαίνεται να ξεφεύγει και το κόστος της ενέργειας, λόγω της ανόδου των δικαιωμάτων εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.
Οι υψηλές θερμοκρασίας σε μεγάλες περιοχές του πλανήτη, ιδιαίτερα στην Κεντρική και Βόρεια Ευρώπη, έχουν προκαλέσει μεγάλη αύξηση στα κόστη αγοράς δικαιωμάτων εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα στο σχετικό χρηματιστήριο, φτάνοντας σε υψηλό 7ετίας. Για πρώτη φορά από το 2011, οι τιμές των «δικαιωμάτων» έφτασαν τα 18,03 ευρώ ο τόνος εκπεμπόμενου διοξειδίου του άνθρακα μέσα στον πρώτο εξάμηνο του 2018, από τα 5,6 Ευρώ ο τόνος που ήταν το 2017. Η πρόβλεψη είναι ότι μέσα στα επόμενα χρόνια, το κόστος θα φτάσει και τα 30 ευρώ ο τόνος.
Ίσως ο μέσος πολίτης δεν μπορεί να συλλάβει αυτήν την εξέλιξη και δεν ξέρει ίσως να διαβάσει στον λογαριασμό της ΔΕΗ που λαμβάνει τι σημαίνει η αναφορά σε «Κόστος Δικαιωμάτων Εκπομπών CO2». Στην πράξη, όμως, αυτό ήδη φάνηκε κι αφορά στην
–Κατακόρυφη αύξηση του κόστους παραγωγής ενέργειας από τους λιγνιτικούς σταθμούς της ΔΕΗ, κάτι που διαπιστώθηκε και στο χρηματιστήριο ενέργειας μέσα στον Αύγουστο, με το κόστος του ρεύματος στην αγορά χονδρεμπορίου να είναι στα 60 ευρώ, και να ξεπερνάει το κόστος του ρεύματος από τις 4 ιδιωτικές μονάδες φυσικού αερίου για πολλές ώρες, αλλά και από την μονάδα της ΔΕΗ στο Αλιβέρι. Η ΔΕΗ είναι έτσι κι αλλιώς η ενεργειακή εταιρία με την μεγαλύτερη εξάρτηση από τον λιγνίτη, ενώ και η παραγωγή ενέργειας με βάση τον ελληνικό λιγνίτη είναι από τις πιο κοστοβόρες σε ευρωπαϊκό επίπεδο, λόγω και της φτωχής ενεργειακής απόδοσής του. Στα επόμενα χρόνια είναι πιθανόν το κόστος της ενέργειας από λιγνιτικούς σταθμούς να εκτιναχθεί ακόμα περισσότερο.
– Διαμόρφωση αρνητικού κλίματος στην πώληση των μονάδων της ΔΕΗ που θα δημιουργήσει προβλήματα και στο ύψος του τιμήματος που περιμένει να πετύχει η κυβέρνηση και η ΔΕΗ (1-1,5 δις Ευρώ).
Οι εξελίξεις αυτές δημιουργούν μεγαλύτερα προβλήματα στην συνέχιση λειτουργίας των λιγνιτικών μονάδων ή πολύ περισσότερο επέκτασης του χρόνου ζωής παλιότερων μονάδων που θα έπρεπε να κλείσουν συντόμως. Οι λιγνιτικές μονάδες έχουν έτσι κι αλλιώς αυξημένα κόστη λειτουργίας που θέτουν θέμα βιωσιμότητά τους. Δεν είναι τυχαίο ότι η ΔΕΗ δέχεται εισηγήσεις για ακόμα μεγαλύτερη μείωση του προσωπικού (κατά 25-30%) αλλά και του κόστους των εργολάβων, ώστε να μειώσει τα κόστη λειτουργίας των λιγνιτικών μονάδων όσο κι αυτών του φυσικού αερίου.
Η εμμονή στα ορυκτά καύσιμα, ιδιαίτερα στο λιγνίτη, αφήνει την χώρα εκτεθειμένη σε ακραίες εξελίξεις στον τομέα της ενέργειας, σε μεγάλη αύξηση στο κόστος ενέργειας για νοικοκυριά και επιχειρήσεις καθώς και σε αύξηση της ανεργίας στην πλήρως εξαρτημένη από τον λιγνίτη περιφέρεια της Δυτικής Μακεδονίας (που έτσι κι αλλιώς έχει από τα υψηλότερα ποσοστά ανεργίας σε πανευρωπαϊκό επίπεδο) αλλά και των άλλων περιοχών που στηρίζονται σχεδόν μονοδιάστατα στη ΔΕΗ, στο λιγνίτη ή και στο φυσικό αέριο.
Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ είμαστε σταθερά προσανατολισμένοι σε μια στρατηγικής δίκαιης και ορθολογικής μετάβασης στην μεταλιγνιτική εποχή, με
- στροφή σε (γιγαντιαία) προγράμματα εξοικονόμησης ενέργειας στα κτίρια και στις μεταφορές,
- επικέντρωση στην ενεργειακή αποτελεσματικότητα στις επιχειρήσεις και στην οικονομία γενικότερα ώστε να μειωθεί το κόστος παραγωγής,
- επεξεργασία κι εφαρμογή ολοκληρωμένου σχεδίου που θα στηρίξει τους νυν εργαζόμενους στις λιγνιτικές μονάδες αλλά και στους κατοίκους των λιγνιτικών περιοχών ώστε να μην σηκώσουν αυτοί το βάρος της λιγνιτικής εποχής αλλά και της μετάβασης (αναγκαστικά) στην μεταλιγνιτική εποχή.
Η δίκαιη κι έγκαιρη μετάβαση στην μεταλιγνιτική εποχή είναι αναγκαία, αν δεν θέλουμε ως κοινωνία να ζήσουμε τις άδικες και ισοπεδωτικές καταστάσεις της δεκαετίας χρεοκοπίας 2008-2018 επειδή το πολιτικό σύστημα δεν θέλησε και δεν μπόρεσε να επεξεργαστεί και να εφαρμόσει μια δίκαιη και ισορροπημένη πολιτική πρόληψης και διαχείρισης της δημοσιονομικής και οικονομικής κρίσης που όλοι έβλεπαν να έρχεται αλλά σφύριζαν αδιάφορα.