ΑΝΟΙΧΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟ

ΕΜΥ, Αστεροσκοπείο και Πολιτική Προστασία

Αξιότιμε κ. Πρωθυπουργέ,
Η δήλωσή σας περί υπαγωγής στην πολιτική προστασία της ΕΜΥ και του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΑΑ) δημιούργησε αναστάτωση. Χωρίς να επιθυμώ να ερμηνεύσω τη δήλωσή σας, νομίζω ότι μπορώ να συνεισφέρω στη συζήτηση με την εμπειρία της πολύχρονης υπηρεσίας μου σε σχετικούς ελληνικούς και διεθνείς επιστημονικούς και επιχειρησιακούς φορείς, περιλαμβανομένου του ΕΑΑ.

Το ΕΑΑ, αποτελούμενο από τρία ερευνητικά ινστιτούτα, έχει ως αποστολή την έρευνα, δηλαδή την παραγωγή νέας επιστημονικής γνώσης. Η διοικητική υπαγωγή του από το Υπουργείο Ανάπτυξης, στο οποίο υπάγονται τα ερευνητικά κέντρα της χώρας, στο Υπουργείο Πολιτικής Προστασίας, θα σημάνει αρνητικότατη μεταβολή. Το ΕΑΑ θα μετατραπεί βίαια σε δήθεν επιχειρησιακό φορέα, χωρίς να έχει τέτοιες δυνατότητες και αποστολή, και θα αποκοπεί από τον ερευνητικό ιστό της χώρας, στον οποίο ανήκει από το 1843, και από την ερευνητική κοινότητα της ΕΕ όπου διαπρέπει. Ευελπιστώ ότι δεν είναι αυτή η πρόθεση της πολιτείας.

Όμως, η υπαγωγή του ΕΑΑ στην πολιτική προστασία μπορεί να έχει μια άλλη ανάγνωση. Το ΕΑΑ με την έρευνά του παράγει συνεχώς επιστημονικές πληροφορίες, οι οποίες δύνανται να είναι επιχειρησιακώς χρήσιμες, κατά την κρίση των αρμόδιων φορέων της χώρας, όπως η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας. Με την έννοια αυτή, μπορεί να θεσμοθετηθεί γρήγορα και απλά η υποχρέωση των ινστιτούτων του ΕΑΑ να αποστέλλουν τα επιχειρησιακώς χρήσιμα επιστημονικά τους δεδομένα και αποτελέσματα σε αρμόδιους επιχειρησιακούς φορείς με βάση συγκεκριμένα πρωτόκολλα ενεργειών. Επιπλέον, δύναται να προβλεφθεί η παράσταση του ΕΑΑ, π.χ. στο Κέντρο Επιχειρήσεων του Ε.Σ.Κ.Ε.ΔΙ.Κ., με εκπροσώπους του (π.χ. μετεωρολόγο, κλπ.) επίσης στο πλαίσιο σχετικών πρωτοκόλλων.

Παρόμοια πρόβλεψη μπορεί να γίνει για την ΕΜΥ, αν και σε μεγάλο βαθμό αυτή η πρακτική ήδη υλοποιείται. Η ΕΜΥ δεν αποτελεί ερευνητικό κέντρο, αλλά επιστημονικό φορέα, υπαγόμενο στο Υπουργείο Εθνικής Άμυνας εδώ και έναν αιώνα. Η ΕΜΥ παράγει επιχειρησιακώς χρήσιμα μετεωρολογικά στοιχεία και αποτελέσματα επί δεκαετίες με σημαντικότατη συνεισφορά στη χώρα.

Αν κάποιος θα ήθελε, με την ευκαιρία αυτή, να αναβαθμίσει ακόμη περισσότερο τις δυνατότητες της και να την εκσυγχρονίσει, τότε θα πρέπει να πάρει μια γενναία απόφαση που ουδείς τόλμησε να πάρει μέχρι τώρα.
Η απόφαση αυτή μπορεί να περιλαμβάνει τη μετατροπή της ΕΜΥ σε ερευνητικό κέντρο. Με τον τρόπο αυτό η ΕΜΥ αφ’ ενός θα συνεχίσει να προσφέρει τις επιχειρησιακώς πολύτιμες υπηρεσίες της και αφ’ ετέρου θα αποκτήσει μεγάλη ευελιξία στην προσέλκυση χρηματοδοτήσεων (π.χ. από την ΕΕ), στην προμήθεια εξοπλισμού και στην πρόσληψη προσωπικού, αυξάνοντας ποιοτικά και ποσοτικά το παραγόμενο από αυτήν έργο.

Νομίζω ότι είναι ώρα τέτοιων γενναίων αποφάσεων. Αν αυτές ληφθούν θα σφραγίσουν το μέλλον με βάθος χρόνου πολλών ετών προς όφελος της κοινωνίας.

Δρ. Γεράσιμος Α. Παπαδόπουλος, Σεισμολόγος, Μέλος του Συμβουλίου Διοίκησης του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου, Επιστημονικός συνεργάτης της UNESCO, υποψήφιος περιφερειακός σύμβουλος με την «Οικολογική Συμμαχία για την Περιφέρεια Αττικής».