Η νομιμοποίηση αυθαιρέτων.
Αφορά και θίγει κυρίως όσους αγόρασαν σπίτι και κατοικούν σε περιοχές υψηλής ζήτησης όπως τα βόρεια και τα νότια προάστια λόγω αυστηρών πολεοδομικών όρων ή όσους επέλεξαν να μείνουν σε περιαστικές περιοχές στα Μεσόγεια στα παραθαλάσσια με χαμηλούς συντελεστές κλπ.
Είναι μια σειρά νόμων που ξεκίνησαν με τον νόμο 3775 του 2009, και αφορά την νομιμοποίηση υπερβάσεων δόμησης και αυθαιρέτων ή την αλλαγή χρήσης γης. Οι κυβερνήσεις καλλιέργησαν μια ένοχη σχέση μεταξύ κράτους και πολίτη και έκλεισαν το μάτι σε μια σημαντική εκλογική πελατεία. Στην αρχή με αυστηρές διατάξεις που έρχονταν να αντιμετωπίσουν υπαρκτά κοινωνικά προβλήματα και στην συνέχεια με μια σταδιακή χαλάρωση που όχι μόνο νομιμοποιεί κάθε αυθαίρετη οικοδομή, αλλά δίνει και την δυνατότητα για επιπλέον δόμηση σε όσους κάποτε αυθαιρέτησαν. Αποκορύφωμα ο νόμος Χατζηδάκη 4759/2020 που αφαιρεί τους κοινόχρηστους χώρους από τον συντελεστή δόμησης και δίνει την δυνατότητα δόμησης επιπλέον του 30% και η παράγραφος 9 που προστέθηκε τον περασμένο Ιούλιου του 2022 στο άρθρο 107 του νόμου 4495/17 και δίνει την δυνατότητα κατά παρέκκλιση, αλλαγής χρήσης, ανεξαρτήτως των επιτρεπόμενων όρων δόμησης της περιοχής του ακινήτου.
Ολοι οι νόμοι, επτά στην σειρά, επικαλούνταν την προστασία του Περιβάλλοντος, την έλλειψη βάσης δεδομένων, την απουσία ελεγκτικών μηχανισμών και την κοινωνική αδικία που συντελείται εναντίον των νόμιμων ιδιοκτητών. Διότι ο ένας ήταν χειρότερος από τον άλλον και ο επόμενος νόμος, απλά διαπίστωνε την καταστροφή που προκάλεσε ο προηγούμενος.
Επιπρόσθετα οι νόμοι αυτοί δημιούργησαν και έναν επιπλέον μηχανισμό αυθαιρεσίας, καθώς καθιέρωσαν την υποβολή των αδειών για έγκριση ηλεκτρονικά από τον ίδιο τον ιδιώτη μηχανικό με δική του ευθύνη και την έναρξη των εργασιών χωρίς διοικητική έγκριση από τις Υπηρεσίες Πολεοδομίας. Ετσι σε οποιονδήποτε αστυνομικό έλεγχο ή καταγγελία, ο εργολάβος παρουσιάζεται να έχει δήθεν άδεια δόμησης, χωρίς να έχει ελεγχθεί από κανέναν στην ουσία. Στην συνέχεια βέβαια δεν υπάρχει κανένας να κατεδαφίσει τις αυθαιρεσίες και το μήνυμα των κυβερνήσεων μετατρέπεται σε «περίμενε λίγα χρόνια και θα νομιμοποιηθεί».
Ταυτόχρονα οι νόμοι αυτοί προβλέπουν δήθεν αυστηρούς ελέγχους είτε από Παρατηρητήρια που ποτέ δεν ιδρύθηκαν, αφού περιμένουν Υπουργικές Αποφάσεις που ποτέ δεν υπογράφτηκαν, είτε από υπηρεσίες δραματικά υποστελεχωμένες, που δεν μπορούν να λειτουργήσουν ούτε τα αρχεία και τα κλειδώνουν. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα ότι όταν κάποιος ζητήσει αντίγραφο φακέλου, του δίνουν το κλειδί, κατεβαίνει στο αρχείο μόνος του, παίρνει τον φάκελο τον πάει στο φωτοτυπάδικο και βάζει ή βγάζει από μέσα ότι του αρέσει ή ότι δεν του αρέσει αντίστοιχα.
Και μέσα σ΄όλα με νόμο οι πολεοδομίες πέρασαν στους Δήμους για να ανοίξει ένας νέος κύκλος συναλλαγών και αλισιβερισιού.
Στην Ελλάδα σήμερα ισχύει στην πράξη ο Αναγκαστικός νόμος 395/68 της Χούντας περί «Ελευθέρας Δόμησης».
Ετσι να σημειώσουμε ότι όταν κάποιος χτίζει ένα αυθαίρετο, αμέσως μειώνει την αξία της περιουσίας του διπλανού του και της ευρύτερης περιοχής. Αρα οι κοινωνικές αξίες συμπόνιας δεν μπορεί να είναι μονομερείς. Και αυτό έρχεται το κράτος να το νομιμοποιήσει.
Ο συντελεστής δόμησης μιας περιοχής είναι ο πρώτος και βασικός παράγοντας διαμόρφωσης της αξίας ενός ακινήτου διότι καθορίζει και την ποιότητα ζωής. Άλλο πράγμα είναι να χτίζονται 800 τετραγωνικά σε 10 στρέμματα και άλλο να χτίζονται 1.500. Υπολογίζεται ότι κάθε 100 τετραγωνικά φιλοξενούν 4 άτομα που έχουν στην ιδιοκτησία τους 2 αυτοκίνητα. Οι δύο παραπάνω συντελεστές δημιουργούν μια διαφορά 28 άτομα και 14 αυτοκίνητα ανά 10 στρέμματα.
Στην Κηφισιά με συντελεστή δόμησης 0,4 κάθε κάτοικος έχει 477 τ.μ. για να ζήσει και να κινηθεί ή να απολαύσει κοινωφελείς χρήσεις και στην Νέα Ιωνία με συντελεστή δόμησης 2 κάθε κάτοικος έχει 65,5 τ.μ. για να ζήσει και να κινηθεί αντίστοιχα.
Στο Γαλάτσι με συντελεστή δόμησης 2,5 αντιστοιχούν 69,06 τ.μ. στον κάθε κάτοικο και στην Φιλοθέη με συντελεστή δόμησης 0,6 αντιστοιχούν 314 τ.μ.
Αυτός βέβαια δεν είναι ο μοναδικός παράγοντας καθώς οι περιοχές δεν είναι ενιαίες στην κατοικία. Στο Μαρούσι έχουμε 179 τ.μ. ανά κάτοικο αλλά έχουμε τεράστιες εμπορικές ζώνες όπου δεν κατοικεί κανένας όπως και στην Μεταμόρφωση που έχουμε 301 τ.μ. ανά κάτοικο με συντελεστή 1,2 μόνο που εκεί έχουμε τεράστιες βιομηχανικές ζώνες όπου δεν κατοικεί κανένας.
Κάθε φορά λοιπόν που παραβιάζεται ο συντελεστής δόμησης μιας κατοικίας μειώνεται ο ζωτικός χώρος όλων όσων έχουν ήδη αγοράσει και χτίσει με συγκεκριμένους όρους και βέβαια αυξάνονται και οι κοινωφελείς ανάγκες.
Σύμφωνα π.χ. με τον κτηριοδομικό κανονισμό Υ.Α 3046/304/89 ΦΕΚ 59/∆/3-02-89 στις αίθουσες διδασκαλίας, υπολογίζεται ένα άτομο ανά 1,5 τετραγωνικό μέτρο εμβαδού δαπέδου αίθουσας.
Αν στην περιοχή υπάρχουν 600 τ.μ. χτισμένα για κατοικία δηλαδή περίπου 1.000 παιδιά τότε χρειάζεσαι 1.500 τ.μ αιθουσών διδασκαλίας για να τα εξυπηρετήσεις. Αν έχουμε 1.000 μέτρα χτισμένα για κατοικία, τότε μετράμε 1.400 παιδιά και χρειαζόμαστε 2.300 τ.μ. αιθουσών διδασκαλίας. Αντίστοιχα παιδικές χαρές, πάρκα, πεζοδρόμια, κλπ.
Όταν παραβιάζεται ο συντελεστής δόμησης δημιουργούνται δυσμενέστερες συνθήκες ζωής για αυτούς που ήδη μένουν στην περιοχή. Και βέβαια μειώνεται και η αξία του ακινήτου τους, αφού εκείνοι αγόρασαν με άλλους όρους.
Αντίστοιχα χειροτερεύουν και οι περιβαλλοντικοί και υγειονομικοί όροι και η ποιότητα ζωής με προφανέστερα τα τζάκια, την έκλυση ρύπων στην ατμόσφαιρα από την θέρμανση και τα αυτοκίνητα. Για τα αυτοκίνητα ειδικά, κάθε 100 τ.μ. που παραβιάζονται φέρνουν 2 Ι.Χ. Ένα στο πάρκινγκ βάση κανονισμού και ένα στο δρόμο. 2 αυτοκίνητα που χρειάζονται μία θέση πάρκινγ έξω από το σπίτι και 2 στην αγορά. Χρειάζονται δηλαδή 36 τ.μ. επιπλέον δημόσιου χώρου την ημέρα. Καταστροφικές οι συνέπειες.
Οι αιτιολογικές εκθέσεις επικαλούνται δήθεν κοινωνικούς λόγους, όμως τα προβλήματα που δημιουργούν στους νόμιμους ιδιοκτήτες με την μείωση της περιουσίας τους και την υποβάθμιση της ποιότητας της ζωής τους, είναι πολύ μεγαλύτεροι και πολύ ευρύτεροι. Οι κυβερνήσεις βασίζονται στο γεγονός ότι μόνο οι παράνομοι παρακολουθούν το θέμα και τους νόμους. Οι υπόλοιποι πολίτες ασχολούνται είτε με τους λογαριασμούς της ΔΕΗ ή με τους βιασμούς και τις ανθρωποκτονίες.
Ετσι μέσα από ένα περιβαλλοντικό και οικονομικό έγκλημα δημιουργούν μια εκλογική πελατεία σε ομηρία. Τα αυθαίρετα προς νομιμοποίηση ξεπερνούν το 1 εκατομμύριο με στοιχεία 2017. Μια τεράστια εκλογική πελατεία.
Η κυβέρνηση εξαργυρώνει Περιβάλλον και με οικονομικούς και με εκλογικούς όρους.