Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ εκφράζουμε την ανησυχία μας για δύο από τις πρώτες ενέργειες της κυβέρνησης σε σχέση με το προσφυγικό:
- την κατάργηση της δευτεροβάθμιας επιτροπής που εξετάζει τις αιτήσεις ασύλου που απορρίπτονται σε πρώτο βαθμό καθώς και
- την αστυνομική επιχείρηση έξωσης προσφύγων και μεταναστών/στριών από χώρους της περιοχής των Εξαρχείων.
Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ θεωρούμε ότι η κατάργηση της δευτεροβάθμιας επιτροπής εξέτασης αιτήσεων ασύλου είναι μια πράξη που εκθέτει τη χώρα, αφού σε ένα ευρωπαϊκό, ευνομούμενο κράτος δεν μπορεί να καταργούνται με αυτόν τον τρόπο βασικά δικαιώματα πολιτών, όπως η δυνατότητά τους να εξεταστεί σε ένα δεύτερο βαθμό μια υπόθεσή τους. Απορούμε πώς συναίνεσε σε μια τέτοια ρύθμιση και ο αρμόδιος υφυπουργός που διετέλεσε ευρωβουλευτής.
Επίσης, εκφράζουμε την ανησυχία μας για την έξωση από κτήρια των Εξαρχείων με αστυνομική επιχείρηση 144 προσφύγων και μεταναστών/στριών που είχαν καταφύγει εκεί λόγω ανυπαρξίας άλλων λύσεων στέγασης και κοινωνικής ένταξης, έξωσής τους από άλλα προγράμματα στέγασης ή λόγω των άσχημων συνθηκών διαβίωσης και του υπερβολικά μεγάλου αριθμού σε υπάρχοντες χώρους. Οι 134 από αυτούς μεταφέρθηκαν σε μια πρώτη φάση σε, εγκαταλειμμένο εδώ και καιρό, ξενοδοχείο στις Αχαρνές, από όπου θα “απομακρυνθούν σύντομα”, όπως απαίτησε ο δήμαρχος της περιοχής. Ο τρόπος έξωσης των προσφύγων και μεταναστών/στριών τους υποδεικνύει ως “εγκληματίες” – αν και χρειάζονται προστασία – αφού τους συνδέει άμεσα ή έμμεσα με την πολιτική “αντιμετώπισης της εγκληματικότητας” στα Εξάρχεια, συμβάλλοντας έτσι στην ενίσχυση ρατσιστικών στερεότυπων. Πριν απομακρυνθούν δεν είχε εξάλλου προετοιμαστεί κατάλληλη λύση για τη στέγασή τους. Στις εικόνες που είδαν όλοι, διέκριναν ότι αυτοί που απομακρύνθηκαν δεν ήταν κάποιοι σκληροί εγκληματίες ή έμποροι ναρκωτικών, αλλά κυρίως ευάλωτες γυναίκες και παιδιά.
Αν ήθελε η κυβέρνηση να φύγουν οι πρόσφυγες από τις καταλήψεις, θα έπρεπε πρώτα να προετοιμάσει χώρους υποδοχής κατάλληλους για ανθρώπους που έτσι κι αλλιώς έχουν περάσει πολλά και έχουν δει τη βία ή και το θάνατο δίπλα τους, και να τους ζητήσει να μεταφερθούν εκεί με τη θέλησή τους. Παρόμοιες αστυνομικές επιχειρήσεις οδηγούν ανθρώπους που έχουν υποστεί βία στη ζωή τους να ξαναζούν με τραυματικό τρόπο τη βία που έχουν υποστεί στο παρελθόν, – ακόμα κι αν οι συνθήκες κατά την αστυνομική επιχείρηση δεν φαίνεται να έθεσαν σε κίνδυνο τη ζωή τους-, ενώ προσθέτουν σοβαρά ψυχολογικά τραύματα στα παιδιά.
Όμως, ήδη από τον Μάρτιο του 2019, το τότε Υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής (που καταργήθηκε από την νέα κυβέρνηση) είχε ξεκινήσει την προσπάθεια σταδιακής κατάργησης της παροχής στέγης και κοινωνικής υποστήριξης για αναγνωρισμένους πρόσφυγες στην Ελλάδα (που στηρίζονταν με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση από το πρόγραμμα ΕΣΤΙΑ). Τα προβλήματα στα νησιά και στους υπερκορεσμένους χώρους έχουν πάλι οξυνθεί, ενώ ακατάλληλοι χώροι από προσωρινές λύσεις έχουν μετατραπεί σε μόνιμους, αν και δεν διασφαλίζουν στοιχειώδεις όρους αξιοπρεπούς “φιλοξενίας” ανθρώπων που χρειάζονται προστασία.
Με δεδομένο ότι οι συνθήκες διαμονής στα hotspots στα νησιά παραμένουν πολύ κακές για τους αιτούντες άσυλο και ευρύτερα για τις συνθήκες ζωής των νησιωτών, η απόφαση της κυβέρνησης για άμεση μεταφορά 1500 ατόμων από τη Μόρια σε άλλες παρόμοιες δομές (1000 προσωρινά στην Ν. Καβάλα Κιλκίς και 500 σε άλλες δομές στη Β. Ελλάδα), είναι κάτι σαν μια ασπιρίνη για έναν ασθενή που υποφέρει από σοβαρή ασθένεια. Στα hotspots στα νησιά έχει παγιδευτεί ένας αριθμός 24.000 προσφύγων και μεταναστών/στριών, σε ιδιαίτερα ακατάλληλες συνθήκες διαβίωσης. Το σύστημα φιλοξενίας έχει καταρρεύσει, παρά το γεγονός ότι ο αριθμός νεοαφιχθέντων προσφύγων και μεταναστών δεν είναι ιδιαίτερα μεγάλος. Στην Ελλάδα βρίσκεται σήμερα το 0.08% αυτών που αναζητούν προστασία ως πρόσφυγες, λιγότεροι από 60.000. Η χώρα μας φιλοξενεί κάθε χρόνο περίπου 33.000.000 τουρίστες, 550 φορές περισσότερους ανθρώπους από τους πρόσφυγες. Είναι …περίεργο λοιπόν, πώς μια χώρα που μπορεί να φιλοξενεί κάθε χρόνο 33.000.000 ανθρώπους δεν μπορεί να εξασφαλίσει αξιοπρεπείς συνθήκες για σχετικά ολιγάριθμους πρόσφυγες και προκαλείται πανικός όταν φτάνουν σε κάποιο μέρος, με κίνδυνο της ζωής τους, 100 ή 500 ταλαιπωρημένοι άνθρωποι που προσπαθούν να διαφύγουν από πολέμους, διώξεις, βασανιστήρια, ή τις συνέπειες της κλιματικής κρίσης.
Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ-ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ έχουμε – όπως και πολλοί άλλοι φορείς – επισημάνει ότι η απαράδεκτη κατάσταση που επικρατεί στα νησιά, ιδιαίτερα στη Μόρια, δεν είναι αποτέλεσμα της αδυναμίας εξεύρεσης εναλλακτικών λύσεων αξιοπρεπούς φιλοξενίας των αιτούντων άσυλο. Είναι μια συνειδητή επιλογή των κυβερνήσεων ώστε να λειτουργεί αποτρεπτικά για την είσοδο άλλων. Η πολιτική αυτή είναι, όμως, έτσι κι αλλιώς αποτυχημένη, γιατί άνθρωποι που εγκαταλείπουν το σπίτι τους λόγω των κινδύνων που αντιμετωπίζουν στη χώρα τους, δεν πρόκειται να σταματήσουν να αναζητούν ένα τόπο πιο ασφαλή από τον δικό τους, με όποιο τίμημα και παρά τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν μέχρι να φτάσουν σε αυτόν.
Όλα αυτά τα χρόνια απουσιάζει, όμως, όχι μόνο ένα βιώσιμο κι ανθεκτικό σε μακροχρόνια βάση πρόγραμμα στέγασης σε κατάλληλες συνθήκες για όλους/ες όσοι/ες έχουν ανάγκη προστασίας σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, αλλά και μια πολιτική που να βοηθάει τους πρόσφυγες και μετανάστες/ριες να ενταχθούν στην κοινωνία και να προσφέρουν τις γνώσεις και ικανότητές τους προς όφελος και της δικής μας κοινωνίας.
Είμαστε – και δικαίως – υπερήφανοι για τον “δικό μας Γιάννη”, τον μπασκετμπολίστα Γιάννη Αντετοκούνμπο που παίζει αυτές τις μέρες με την εθνική ομάδα μπάσκετ στην μακρινή Κίνα για το Παγκόσμιο Κύπελλο. Όμως, αν και ο Αντετοκούνμπο και τα 3 αδέρφια του γεννήθηκαν και μεγάλωσαν στην Ελλάδα, δεν απέκτησαν αυτόματα το δικαίωμα της ελληνικής ιθαγένειας. Έως την ηλικία των 18 ετών, ο Αντετοκούνμπο δεν είχε επίσημα έγγραφα και δεν ήταν πολίτης ούτε της Ελλάδας ούτε της Νιγηρίας. Ας αναρωτηθούμε πόσοι παρόμοιοι “Γιάννηδες” μπορεί να υπάρχουν στη Μόρια ή σε άλλες περιοχές όπου στοιβάζονται άνθρωποι που προσπαθούν να ξεφύγουν από πολέμους, βία, κινδύνους για τη ζωή τους/τις και αυτή των παιδιών τους. Σε πόσους δίνουμε την ευκαιρία να αποδείξουν, όπως ο «δικός μας», τώρα, Γιάννης, τις ικανότητες και δυνατότητές τους σε τόσους άλλους τομείς και να μας κάνουν υπερήφανους;