Από ανάρτηση του Ευτυχή Σαρτζετάκης
καθηγητή Πανεπιστήμιου Μακεδονιάς
Πολύς λόγος γίνεται για τα δυνητικά οφέλη της απόφασης, κυρίως από την βελτίωση της ενεργειακής ασφάλειας. Καθώς δεν φαίνεται να υπάρχει κάποια αποτίμηση αυτών των ωφελειών σε χρηματικούς όρους, επιχειρώ ένα πρόχειρο υπολογισμό του περιβαλλοντικού κόστους μόνο λόγω κλιματικής αλλαγής. Για να θεωρηθεί η απόφαση «σωστή», τα οφέλη από την αύξηση της ενεργειακής ασφάλειας θα πρέπει να υπερβαίνουν αυτό το κόστος.
Εκτίμηση περιβαλλοντικού κόστους
Αν η Ελλάδα εισάγει 700 εκατ. m³ LNG ετησίως από τις ΗΠΑ (ανακοίνωση 7 Νοεμβρίου 2025), αυτό αντιστοιχεί περίπου σε 0,508 εκατ. τόνους LNG ετησίως.* Οι συνολικές εκπομπές αερίων θερμοκηπίου (όλος ο κύκλος ζωής: εξόρυξη, υγροποίηση, μεταφορά) εκτιμώνται σε 1,27–2,03 εκατ. tCO₂e/έτος.** Με μέση Κοινωνική Τιμή του Άνθρακα (SCC) ~190 $/τόνο CO₂ (με βάση μελέτες της ΕPA (USA) και του RFF) η εκτιμώμενη περιβαλλοντική ζημία είναι: 240–386 εκ. $/έτος ή 208–333 εκ. €/έτος (ακόμη και αν η εκτίμηση γίνει με βάση την τρέχουσα τιμή στην αγορά EU-ETS–που προφανώς υπολείπεται του πλήρους κόστους–που σήμερα είναι περίπου 80€, τότε η κλιματική ζημιά είναι: 112- 162.5 εκ. $/έτος ή 104 – 151 εκ. €/έτος).
Σημείωση: Αυτά τα νούμερα αφορούν μόνο τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου. Δεν περιλαμβάνονται:
(1) Τοπικές επιπτώσεις από fracking (ρύπανση νερού, αέρα, θορύβου), που επηρεάζουν κυρίως τις ΗΠΑ.
(2) Περιβαλλοντικά κόστη υποδομών (τερματικοί σταθμοί, δεξαμενές, αγωγοί), που θα τα υποστούμε εμείς.
Για σύγκριση, η αγοραία αξία των 700 εκατ. m³ LNG ετησίως είναι περίπου 214–343 εκ. $/έτος ή 185–295 εκ. €/έτος***, δηλαδή μικρότερη από την εκτίμηση της κλιματικής ζημιάς (που είναι μόνο μέρος του συνολικού περιβαλλοντικού κόστους).
Ακόμη και μια εκτίμηση του συνολικού περιβαλλοντικού κόστους (που θα υπερέβαινε κατά πολύ την παραπάνω εκτίμηση του κλιματικού κόστους) δεν θα αρκούσε για να ληφθεί η σωστή απόφαση που θα λάμβανε υπόψη της την ευημερία και των μελλοντικών γενιών. Καθώς δεν θα επιχειρήσω μια πλήρη ανάλυση, σκεφτείτε τα παρακάτω:
1. Όσον αφορά την ενεργειακή ασφάλεια και την απεξάρτηση από τη Ρωσία: ενώ η Ελλάδα προχωρά σε εισαγωγές από τις ΗΠΑ, οι ΗΠΑ επιτρέπουν στην Ουγγαρία να συνεχίσει να προμηθεύεται σχεδόν όλη την ενέργεια που καταναλώνει από τη Ρωσία — γεγονός που δείχνει την σχετικότητα της στρατηγικής και άρα των ωφελιών της.
2. Το πιο σημαντικό: θυσιάζουμε το περιβάλλον στο οποίο θα ζήσουν οι επόμενες γενιές για βραχυπρόθεσμα συμφέροντα. Όταν οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής γίνουν πολύ πιεστικές, θα προσπαθήσουμε να τις αντιμετωπίσουμε πάλι με βάση τα βραχυπρόθεσμα οφέλη που όπως φαίνεται από τις επενδύσεις που γίνονται θα είναι οι γεωμηχανικές λύσεις (σκόπιμη παρέμβαση στο κλίμα με π.χ. αντανακλαστικά σωματίδια). Λύσεις που εμπεριέχουν τεράστιες αβεβαιότητες και ηθικά/περιβαλλοντικά ζητήματα,, θέτοντας σε υψηλότερο κίνδυνο τις μελλοντικές γενιές.
Ο σταδιακός μηδενισμός ΤΩΡΑ της χρήσης υδρογονανθράκων είναι η λύση με την οποία θα αποφύγουμε τις διογκούμενες συνέπειες της κλιματικής αλλαγής αλλά και τους κινδύνους των γεωμηχανικών επεμβάσεων.
————————————–
Σημειώσεις Υπολογισμών
* Μετατροπή: 1 τόνος LNG ≈ 1.379 m³ φυσικού αερίου, επομένως 700 × 10⁶ m³ ÷ 1.379 ≈ 507.600 τόνοι LNG/έτος.
** Εκπομπές καθ’ όλο τον κύκλο ζωής: 2,5–4,0 tCO₂e/τόνο (κύριος παράγοντας αβεβαιότητας: διαρροές μεθανίου).
*** 700 εκατ. m³/έτος ≈ 7,385,000 MWh/έτος (1 m³ ≈ 0,01055 MWh). Με τιμές TTF €25–40/MWh → αξία 185–295 εκ. €/έτος.