του Νίκου Χρυσόγελου
π. ευρωβουλευτή ΠΡΑΣΙΝΟΙ/EFA,
μέλος συμβουλίου ΠΡΑΣΙΝΟΙ-Οικολογία
Αντιδημάρχου Αθηναίων Κλιματικής Διακυβέρνησης και Κοινωνικής Οικονομίας
Ο Η Ευρωπαϊκή Ένωση χρειάζεται να αλλάξει. Το σοκ από το τι κάνει ο Τραμπ – όχι μόνο για τι λέει – θα πρέπει να οδηγήσει σε περισσότερη και πιο συνεκτική Ευρώπη, στην δημιουργία μιας ομοσπονδιακής Ευρώπης.
Ο Υπάρχουν διαφορετικές κριτικές ως προς την Ευρώπη. Άλλες οδηγούν σε μια καλύτερη προοπτική για το ευρωπαϊκό σπίτι. Άλλες συντονίζονται με το “όνειρο” του Πούτιν και του Τραμπ (και της παρέας των ακροδεξιών) να δουν την Ευρωπαϊκή Ένωση να διαλύεται. Συνεχώς ο Τραμπ επιβεβαιώνει το όνειρό του να δεί την Ευρωπαϊκή Ένωση να πέφτει σε συντρίμια. Δεν θα πρέπει να του κάνουμε τη χάρη.
Ο Τώρα είναι η ώρα να κερδίσουμε την καρδιά και το μυαλό μιας ισχυρής πλειοψηφίας των ευρωπαίων πολιτών για όσα οι πολίτες αμέσως μετά τον Β” Παγκόσμιο Πόλεμο διεκδικούσαν με διαδηλώσεις κι εκδηλώσεις: Μια ομοσπονδιακή Ευρώπη.
Ο Υπάρχουν φωνές που υποστηρίζουν ότι πρέπει να περικοπούν οι κοινωνικές δαπάνες και να αφαιρεθούν πόροι από το ασφαλιστικό σύστημα καθώς και την κλιματική και περιβαλλοντική πολιτική για να ενισχυθεί η στρατιωτική άμυνα και να (υπερ) εξοπλιστεί η Ευρώπη. Αυτό θα ήταν τεράστιο λάθος, βούτυρο στο ψωμί της ακροδεξιάς και πολιτική επιλογή που θα οδηγούσε σε κοινωνική διάλυση.
Ο Η ασφάλεια της ηπείρου μας χρειάζεται να βασίζεται καταρχάς σε ένα σύστημα αξιών, σε πολιτικές μείωσης των κοινωνικών ανισοτήτων, ενίσχυσης της κοινωνικής συνοχής, ώστε να αγαπάνε και να υπερασπίζονται οι πολίτες το κοινό τους σπίτι. Η ασφάλεια της Ευρώπης ενισχύεται όχι μόνο με την ομοσπονδιοποίηση της Ευρώπης αλλά με την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής, τη μείωσης των ανισοτήτων, την ενίσχυση της υπεύθυνης / βιώσιμης οικονομίας, και μετριασμού της κλιματικής κρίσης και ενίσχυση της ανθεκτικότητας.
Ο Προφανώς χρειάζεται και κοινή εξωτερική πολιτική και ένα κοινό ευρωπαϊκό σύστημα άμυνας. Αυτό μπορεί να δημιουργηθεί και να είναι αποτελεσματικό με εξορθολογισμό των πολεμικών δαπανών και τελικά μείωση τους, αν αυτό σχεδιαστεί πραγματικά σε Ευρωπαϊκό επίπεδο προς όφελος της κοινωνίας (όχι των πολεμικών βιομηχανιών). Όχι προσθέτοντας στα ήδη πολυδάπανα εθνικά στρατιωτικά συστήματα και ένα επιπλέον “ευρωπαικό”. Με μία τέτοια λογική επιλογή θα μπορούν να απελευθερωθούν τεράστιοι οικονομικοί πόροι που σήμερα σπαταλιόνται στο Εθνικό επίπεδο σε παράλληλα εξοπλιστικά προγράμματα. Γιατί να έχει κάθε χώρα τη δική της πολεμική αεροπορία, τον δικό της στόλο, τα δικά της τεθωρακισμένα και το δικό της πυραυλικό σύστημα; Ένα (παν) Ευρωπαϊκό αμυντικό σύστημα θα μπορούσε να περιορίσει τις εθνικές πολεμικές δαπάνες αφού όλες οι χώρες θα καλύπτονται από το κοινό.
Ο Φυσικά η προτεραιότητα στην ασφάλεια της ΕΕ πρέπει να δίνεται στην πρόληψη και στην αποφυγή κρίσεων, εκεί πρέπει να ενισχυθούν κατά πολύ οι προσπάθειες. Η Διπλωματία αλλά και οι οικονομικές και πολιτιστικές σχέσεις μπορούν να παίξουν ρόλο σε αυτό. Πολλοί πόλεμοι θα είχαν αποτραπεί αν υπήρχε στενή παρακολούθηση των εξελίξεων και πρόληψη – παρέμβαση εγκαίρως στις συνθήκες που οδηγούν στηνσύγκρουση. Η κλιμάκωση που οδηγεί σε πόλεμο δεν είναι στιγμιαία, ακολουθεί συνήθως μια ολόκληρη διαδικασία, όμως δεν έχουμε ανεπτυγμένες δομές που να προειδοποιούν εγκαίρως για ανάληψη δράσης πρόληψης.
Ο Οι πόροι αυτοί που θα απελευθερώνονται από μια ορθολογική ανάπτυξη μιας Ευρωπαϊκής- κι αποκλιμάκωση της “εθνικής”- άμυνας ενώ θα μετασχηματίζεται η Ευρώπη και η ασφάλεια της, θα ενισχύσουν ουσιαστικά την ασφάλεια αφού θα μπορούσαν να στραφούν στην ενδυνάμωση της βιώσιμης ευημερίας και οικονομίας (για τους πολλούς) και στον πράσινο επαναπροσανατολισμό της. Χρειάζονται σημαντικοί πόροι να κατεθυνθούν στην κοινωνική και πράσινη καινοτομία, σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις, στην δημιουργία πράσινων επαγγελμάτων, στην ενίσχυση των συστημάτων υγείας. Η Ελλάδα για παράδειγμα δαπανά μέσα σε λίγα χρόνια πάνω από 20 δις για εξοπλιστικά και η Γερμανία πάνω από 70 δις. Αν υπολογίσουμε το σύνολο των στρατιωτικών δαπανών των 27 χωρών της ΕΕ συν της Βρετανίας και των άλλων ευρωπαϊκών χωρών εκτός ΕΕ ο προϋπολογισμός είναι τεράστιος. Ένα σύστημα συλλογικής ασφαλείας μπορεί να μειώσει το συνολικό κόστος για στρατιωτικές δαπάνες ίσως και κατά 50% η περισσότερο.
Ο Η απάντηση στον κίνδυνο από Πούτιν και Τραμπ δεν είναι μία πολεμική οικονομία, η ανάπτυξη πυρηνικών και η καταστροφή του ευρωπαϊκού (κοινωνικού και δημοκρατικού) μοντέλου αλλά η ενίσχυση του μοντέλου αυτού, ώστε μεταξύ άλλων να οδηγηθούν στο περιθώριο οι φιλοτραμπικές και φιλοπουτινικές δυνάμεις που διαβρώνουν την Ευρωπαϊκή ιδέα από μέσα.
Ο Μπήκαμε σε μια νέα εποχή, μια εποχή που μοιάζει με την επόμενη μέρα μετά τον Β Παγκόσμιο Πόλεμο. Η Ευρώπη πρέπει να τολμήσει να προχωρήσει σε αυτές τις βαθιές αλλαγές για δικαιοσύνη, δημοκρατία, αλληλεγγύη, ασφάλεια μέσω της κοινωνικής συνοχής και της κλιματικής ουδετερότητας (της εξόδου από τα ορυκτά καύσιμα), της κοινωνικής και Πράσινης καινοτομίας.
Ας τολμήσουμε τώρα.