Παρακολουθούμε άναυδοι, πολιτικούς να πετάνε το μπαλάκι των ευθυνών ο ένας στον άλλον, τις συναρμόδιες Υπηρεσίες να ψάχνονται και τους πολίτες να αναρωτιόνται στο τι έφταιξε.
Το φαινόμενο της μαζικής θανής τεράστιου αριθμού ψαριών στην Κάρλα έχει εξήγηση. Οι πρόσφατα πλημμυρισμένες παραλίμνιες περιοχέςτης Κάρλας, ως αποτέλεσμα των περσινών πλημμυρών (Ντάνιελ), αποτέλεσαν ένα ευνοϊκό περιβάλλον για την ιδιαίτερα πετυχημένη απ’ ότι φαίνεται αναπαραγωγή των ψαριών που διαβιούσαν στη λίμνη Κάρλα. Κυρίως των ειδών με κοινή ονομασία πεταλούδα Carassius gibelio και γριβάδι Cyprinus carpio που αναπαράγονται σε ρηχά παρόχθια νερά. Πρόκειται για πολύ ανθεκτικά ψάρια του γλυκού νερού, ιδιαίτερα το πρώτο είδος, με μεγάλες αντοχές τόσο σε ψηλές θερμοκρασίες, όσο και σε χαμηλή περιεκτικότητα οξυγόνου.
Με την έναρξη της απομάκρυνσης των νερών των παραλίμνιων περιοχών από την Κάρλα και άρα με τη μείωση του υδάτινου όγκου της, επόμενο ήταν να αυξηθεί πολύ η ιχθυοφόρτιση της περιοχής (κιλά ψαριών / υδάτινο όγκο) και επομένως να δημιουργηθεί έλλειψη σε οξυγόνο (ακόμη και για τα ανθεκτικότερα ψάρια), σε μια ήδη επιβαρυμένη περίοδο (τέλος καλοκαιριού), μετά από παρατεταμένα πολύ υψηλές θερμοκρασίες και ανομβρία.
Το φαινόμενο έγινε εντονότερο εξαιτίας του γεγονότος ότι αυτές οι εκτάσεις φιλοξενούσαν πριν πλημμυρίσουν εντατικές αγροτικές καλλιέργειες, που σημαίνει αυξημένο οργανικό φορτίο από τα υπολείμματα των καλλιεργειών, αλλά και αυξημένα υπολείμματα από λιπάσματα (αμμωνία, νιτρικά, φωσφορικά) κλπ. Ως αποτέλεσμα παρατηρούμε εξαντλημένα, ημιθανή ή νεκρά ψάρια να αφήνονται στην ορμή του νερού και να παρασύρονται στον Παγασητικό.
Το συγκεκριμένο φαινόμενο της μαζικής θανής ψαριών στην Κάρλα πιθανότατα να μην μπορούσε να αποφευχθεί, αλλά θα μπορούσε να έχει τουλάχιστον πολύ μικρότερη έκταση αν:
– Δεν διαχειριζόμασταν ένα σύνθετο οικοσύστημα απλώς ως έναν ταμιευτήρα νερού.
– Δεν διασπούσαμε τις αρμοδιότητες σε τόσες διαφορετικές υπηρεσίες.
– Φροντίζαμε ώστε οι Υπηρεσίες να ήταν στελεχωμένες με το κατάλληλο επιστημονικό
προσωπικό.
Η εκτίμηση των ιχθυοπληθυσμών πριν τη δραματική μείωση του όγκου του νερού και η τοποθέτηση επιφανειακών φραγμάτων στα κανάλια παροχέτευσης του νερού, θα οδηγούσαν σε μικρότερες ποσότητες νεκρών ψαριών και αποφυγή κατάληξης τους στην προκυμαία του Βόλου.
Ποιος όμως είναι υπεύθυνος που δεν υπήρξε η αντίστοιχη πρόβλεψη και γιατί; Ο ΟΦΥΠΕΚΑ; Η Περιφέρεια; Ο φορέας διαχείρισης υδάτων; Πριν από κάποια χρόνια η απάντηση θα ήταν σαφής: η Περιφέρεια. Τώρα; Απλά χανόμαστε στις συναρμοδιότητες…
Η διαχείριση ευαίσθητων και σημαντικών υδάτινων οικοσυστημάτων απαιτεί εξειδίκευση. Η αποψίλωση των Υπηρεσιών Αλιείας από ειδικευμένο προσωπικό (Ιχθυολόγους) και αρμοδιότητες απέδειξε για ακόμα μια φορά τις τραγικές συνέπειες αυτής της πολιτικής τόσο σε κεντρικό, όσο και σε τοπικό επίπεδο. Η έλλειψη ειδικευμένων Ιχθυολόγων από τις Υπηρεσίες είτε αφορά τον ΟΦΥΠΕΚΑ είτε την Περιφέρεια και η απαξίωση όσων έχουν απομείνει, είχε τα τραγικά αυτά αποτελέσματα.
Η Περιφέρεια Θεσσαλίας, υπενθυμίζουμε, βάσει των αρμοδιοτήτων και κυρίως λόγω του πλήθους και της έκτασης των αντικειμένων αλιείας που έχει, είναι από τους
σημαντικότερους Αυτοδιοικητικούς Οργανισμούς της χώρας για τον Τομέα Αλιείας.
Καλούμε την Περιφέρεια Θεσσαλίας να αναλάβει τον ρόλο που θα έπρεπε να έχει και τον νέο Περιφερειάρχη, να διεκδικήσει αρμοδιότητες και να στελεχώσει τις Υπηρεσίες του με εξειδικευμένο προσωπικό. Να συνεργαστεί με ειδικευμένους επιστήμονες και να δημοσιοποιήσει τα αποτελέσματα εργαστηριακών μετρήσεων ώστε να πάψει η παραφιλολογία των δημοσιευμάτων αλλά και να ενημερωθούν υπεύθυνα οι πολίτες. Τέλος να διεκδικήσει αποζημιώσεις για τις επιχειρήσεις και ειδικά τους αλιείς που συνεχίζουν να πλήττονται ένα χρόνο τώρα. Καλούμε τα συναρμόδια Υπουργεία Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος (ΟΦΥΠΕΚΑ), να συνεργαστούν με σκοπό την ολοκληρωμένη διαχείριση των υδάτινων οικοσυστημάτων και να σταματήσουν να στρουθοκαμηλίζουν, ειδικά όταν εμφανίζονται κρίσεις τέτοιων διαστάσεων.
Πρέπει επιτέλους το Αθηνοκεντρικό και πλασματικώς «επιτελικό» κράτος να σταματήσει να συγκεντρώνει, αντί να αποκεντρώνει, αρμοδιότητες, και στα δύσκολα να αποποιείται των ευθυνών του.
Η ΠΟΓΕΔΥ και ο ΠΣΙΔ δηλώνουν οτι θα εξακολουθήσουν να παρακολουθούν με ιδιαίτερη προσοχή τα τεκταινόμενα στην περιοχή. Ηδη σήμερα ο Πρόεδρος της ΠΟΓΕΔΥ Νίκος Κακαβάς συνοδεία μελών του ΔΣ του ΠΣΙΔ μετέβηκαν στην Λάρισσα όπου συναντήθηκαν με υπηρεσιακούς παράγοντες της Περιφέρειας Θεσσαλίας.