Ολόκληρη η Ευρώπη και τα 53 της κράτη της βιώνουν τις επιπτώσεις των υψηλών θερμοκρασιών, οι άνθρωποι πληρώνουν υψηλό τίμημα. Κατά τη διάρκεια των 20 τελευταίων ετών, η θνησιμότητα που συνδέεται με τη ζέστη αυξήθηκε κατά 30%.
Η ζέστη σκοτώνει περισσότερα από 175.000 άτομα ετησίως στην Ευρωπαϊκή Περιφέρεια του ΠΟΥ (Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας), με τους αριθμούς να αυξάνονται στα ύψη.
Η ευρωπαϊκή περιφέρεια του ΠΟΥ είναι η ταχύτερα υπερθερμαινόμενη από τις 6 περιοχές του ΠΟΥ, με τις θερμοκρασίες να αυξάνονται περίπου δύο φορές περισσότετο από τον παγκόσμιο μέσο όρο. Τα 3 θερμότερα χρόνια που έχουν καταγραφεί για την Περιφέρεια έχουν σημειωθεί όλα από το 2020 και τα 10 θερμότερα χρόνια από το 2007.
Πριν από λίγες ημέρες, ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες απηύθυνε “Κάλεσμα για δράση για την ακραία ζέστη” ως απάντηση στις θανατηφόρες επιπτώσεις της αύξησης της θερμοκρασίας σε όλο τον κόσμο. Σε ορισμένα μέρη σε όλο τον κόσμο, η κλιματική κρίση οδηγεί ήδη τις θερμοκρασίες σε αφόρητα επίπεδα και οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι, παγκοσμίως, περίπου 489.000 θάνατοι που σχετίζονται με τη ζέστη σημειώθηκαν κάθε χρόνο μεταξύ 2000 και 2019, με την περιοχή να αντιπροσωπεύει το 36% ή, κατά μέσο όρο, περισσότεροι από 175.000 θάνατοι κάθε χρόνο.
Η πρόσκληση του Γενικού Γραμματέα προσδιορίζει 4 κρίσιμους τομείς δράσης για:
– τη φροντίδα των ευάλωτων,
– την προστασία των εργαζομένων,
– την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των οικονομιών και των κοινωνιών και
– τον περιορισμό της αύξησης της παγκόσμιας θερμοκρασίας στους 1,5°C.
Αυτό αφορά κατά πολύ την Ευρώπη όπου, τα τελευταία 20 χρόνια, σημειώθηκε αύξηση 30% στη θνησιμότητα που σχετίζεται με τη ζέστη, με τους θανάτους που σχετίζονται με τη ζέστη να αυξάνονται σχεδόν σε όλες τις χώρες της Περιφέρειας όπου υπάρχει παρακολούθηση.
Το θερμικό στρες είναι η κύρια αιτία θανάτου που σχετίζεται με το κλίμα στην Ευρώπη. Οι ακραίες θερμοκρασίες επιδεινώνουν τις χρόνιες παθήσεις, συμπεριλαμβανομένων των καρδιαγγειακών, αναπνευστικών και εγκεφαλοαγγειακών παθήσεων, της ψυχικής υγείας και παθήσεων που σχετίζονται με τον διαβήτη. Η υπερβολική ζέστη είναι ένα πρόβλημα ιδιαίτερα για τους ηλικιωμένους, ειδικά αυτούς που ζουν μόνοι. Μπορεί επίσης να επιβαρύνει επιπλέον τις εγκύους.
Η ανάπτυξη σχεδίων δράσης για τη θερμότητα-υγεία είναι μια κρίσιμη διαδικασία προσαρμογής, καθιστώντας τις κοινότητες πιο ανθεκτικές στους καύσωνες.
Περισσότερες από 20 χώρες της Περιφέρειας διαθέτουν τέτοια σχέδια. Αν και αυτό είναι ενθαρρυντικό, δεν αρκεί για την προστασία όλων των κοινοτήτων.
Ο ΠΟΥ/Ευρώπη, μέσω του Ευρωπαϊκού Κέντρου για το Περιβάλλον και την Υγεία στη Βόννη της Γερμανίας, αναπτύσσει επί του παρόντος μια δεύτερη έκδοση του σχεδίου δράσης για τη θερμότητα-υγεία. Αυτό θα παρέχει ένα τεκμηριωμένο σημείο αναφοράς για τις εθνικές και τοπικές κυβερνήσεις για να καταρτίσουν τα δικά τους σχέδια ή να ενημερώσουν τα υπάρχοντα. Η διαδικασία ανάπτυξης αυτών φέρνει σε επαφή φορείς από πολλούς τομείς με στόχο την καλύτερη διαχείριση των κινδύνων από τις υψηλές θερμοκρασίες.
Γεγονός είναι ότι οι δυσμενείς επιπτώσεις του καύσωνα στην υγεία μπορούν σε μεγάλο βαθμό να αποφευχθούν μέσω καλών πρακτικών δημόσιας υγείας, επομένως εάν είμαστε καλύτερα προετοιμασμένοι για μια πιο ζεστή Περιφέρεια, θα σώσουμε πολλές ζωές, τόσο τώρα όσο και στο μέλλον, υποστηρίζει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας.
Για αυτό το καλοκαίρι, όπως και για τα προηγούμενα καλοκαίρια, τρέχει η ετήσια εκστρατεία #KeepCool του ΠΟΥ/Ευρώπης για την ευαισθητοποίηση σχετικά με τους κινδύνους της υπερβολικής ζέστης και τις απλές οδηγίες που μπορούν να κρατήσουν όλους ασφαλείς.
- Κρατηθείτε μακριά από τη ζέστη. Αποφύγετε να βγαίνετε έξω και να κάνετε έντονες δραστηριότητες την πιο ζεστή ώρα της ημέρας. Μείνετε στη σκιά και μην αφήνετε παιδιά ή ζώα σε σταθμευμένα οχήματα. Εάν είναι απαραίτητο και εφικτό, περάστε 2-3 ώρες της ημέρας σε δροσερό μέρος.
- Κρατήστε το σπίτι σας δροσερό. Χρησιμοποιήστε νυχτερινό αέρα για να δροσίσετε το σπίτι σας. Μειώστε το θερμικό φορτίο μέσα στο σπίτι ή το δωμάτιο του ξενοδοχείου σας κατά τη διάρκεια της ημέρας χρησιμοποιώντας περσίδες ή παντζούρια.
- Κρατήστε το σώμα σας δροσερό και ενυδατωμένο. Χρησιμοποιήστε ελαφριά και φαρδιά ρούχα και ελαφριά κλινοσκεπάσματα, κάντε δροσερά ντους ή μπάνια και πίνετε νερό τακτικά, αποφεύγοντας παράλληλα τα ζαχαρούχα, αλκοολούχα ή καφεϊνούχα ποτά λόγω της αφυδάτωσης τους στο σώμα.
- Φροντίστε τον εαυτό σας και τους άλλους. Ελέγξτε την οικογένεια, τους φίλους και τους γείτονες, ειδικά τους ηλικιωμένους, που περνούν μεγάλο μέρος του χρόνου τους μόνοι.
Πρέπει να ενισχύσουμε τη συντονισμένη δράση για να προστατεύσουμε την υγεία μας από αυτόν τον πιο άμεσο και θανατηφόρο αντίκτυπο ενός μεταβαλλόμενου κλίματος.
Υποστηρίζω πλήρως την έκκληση για δράση του Γενικού Γραμματέα που είναι επείγουσα και έγκαιρη για να επιστήσει την παγκόσμια προσοχή για την αντιμετώπιση αυτής της παγκόσμιας απειλής για τη δημόσια υγεία, τονίζει ο περιφερειακός συντονιστής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας Ευρώπης.
Όμως τα ατομικά μέτρα προστασίας δεν φτάνουν σε μια εποχή με υψηλά ποσοστά ενεργειακής φτώχειας και ακριβών τιμών ενέργειας. Όλο και περισσότερες πόλεις προσπαθούν να παρέμβουν ώστε να μειώσουν τις θερμοκρασίες στις πόλεις, να δροσίσουν τις πόλεις με μεγάλες παρεμβάσεις, όπως αστικά δάση, πράσινες ζώνες άμυνες και πράσινες και γαλάζιες υποδομές, με επιστροφή της φύσης μέσα στην πίολη. Απικαλύπτουν μπαζωμένα ή καλυμμένα ρέματα, επαναλειτουργούν κανάλια, μετατρέπιυν δρόμους σε μεγάλες ζώνες πρασίνου και ήπιας βιώσιμης κινητικότητας.