Μη τσαλαπατάτε το πράσινο” | Αποσύρθηκε ως θέμα για να ψηφιστεί στην Ε.Ε. ο Νόμος για την Αποκατάσταση της Φύσης

του Κώστα Φωτεινάκη

Ο Νόμος για την Αποκατάσταση της Φύσης/ Nature Restoration Law που ήταν προγραμματισμένο να ψηφιστεί, μετά από μια μακρόχρονη διαδικασία, στις 25 Μαρτίου 2024 στο Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης/ European Council τελικά αποσύρθηκε ως θέμα.

Από ποιους αποφασίστηκε η απόσυρση του θέματος για συζήτηση και ψήφιση: Από την Επιτροπή των Μόνιμων Αντιπροσώπων ή Coroper¹ η οποία είναι αρμόδια για την προετοιμασία των εργασιών του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία συνεδρίασε στις 22 Μαρτίου 2024.

Γιατί αποσύρθηκε το θέμα: Γιατί πρωτοστατούσης της Ουγγαρίας του κ.Όρμπαν, η Πολωνία, η Σουηδία, η Πολωνία, η Φινλανδία, η Ιταλία δήλωσαν στην Coroper¹ ότι δεν θα υποστήριζαν τη συμφωνία στο Συμβούλιο της Ε.Ε., το δε Βέλγιο που προεδρεύει στην Ευρωπαϊκή Ένωση και η Αυστρία δήλωσαν ότι θα απείχαν.

Ποιοι ήταν οι πραγματικοί λόγοι που αποσύρθηκε το θέμα:

“Ο Νόμος για την Αποκατάσταση της Φύσης, που κάποτε είχε χαρακτηριστεί ως πυλώνας της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, είχε ήδη καταντήσει μια σκιά του πρώην εαυτού του, αφού οι νομοθέτες και οι κυβερνήσεις της ΕΕ — τρομοκρατημένες από τις διαμαρτυρίες των αγροτών και την άνοδο της λαϊκιστικής δεξιάς — αφαίρεσαν τη νομοθεσία από βασικούς στόχους πράσινους στόχους το προηγούμενο έτος.

Αλλά για ορισμένες χώρες, αυτό δεν ήταν αρκετό. Αρκετές κυβερνήσεις της Ε.Ε. παίρνουν ακόμη πιο σκληρές θέσεις ενόψει των Ευρωεκλογών του Ιουνίου 2024 ελπίζοντας να απευθυνθούν στους συντηρητικούς και ψηφοφόρους της υπαίθρου που αντιτίθενται σε περισσότερους κανονισμούς από τις Βρυξέλλες³…”.

Πως αντέδρασε για την απόσυρση του θέματος ο συνασπισμός #RestoreNature⁴ που αποτελείται από τους BirdLife Europe, ClientEarth, EEB και WWF EU:

«Καταδικάζουμε όλα τα κράτη μέλη που δεν υποστηρίζουν το νόμο – στην καλύτερη περίπτωση, υποδηλώνει βαθιά αποτυχία κατανόησης της κατάστασης στην οποία βρισκόμαστε και σε ποια κατάσταση μέσα για τα δικαιώματα των πολιτών. Το να επιτραπεί στον Βίκτορ Όρμπαν να σαμποτάρει το Νόμο για την Αποκατάσταση της Φύση/NRL είναι αντίθετο με την επιστήμη, τις ανησυχίες των πολιτών, την υποστήριξη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και την εταιρική υποστήριξη του νόμου. Είναι εντελώς ακατανόητο και αποτρόπαιο να βλέπουμε το NRL να θυσιάζεται στο βωμό του λαϊκιστικού αντιπράσινου αισθήματος, χωρίς καμία λογική εξήγηση και να υπονομεύει τη δημοκρατική διαδικασία λήψης αποφάσεων».

Οι ΜΚΟ καλούν τη βελγική προεδρία να εργαστεί επειγόντως για να ξεφύγει από το αδιέξοδο και να διασφαλίσει την έγκριση του NRL πριν από τις καλοκαιρινές διακοπές. Καλούν επίσης την Ursula von der Leyen, Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, να παρέμβει αποφασιστικά για να διασώσει τουλάχιστον ένα στοιχείο της στρατηγικής για τη βιοποικιλότητα και έναν βασικό πυλώνα της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας της.

Η αξιοπιστία της ΕΕ διακυβεύεται τώρα, ιδιαίτερα σε μια κρίσιμη χρονιά εκλογών στην ΕΕ. Η αποτυχία θέσπισης του NRL όχι μόνο υπονομεύει τη δέσμευση της ΕΕ για την προστασία του περιβάλλοντος – θέτει επίσης σε κίνδυνο τις διαδικασίες λήψης αποφάσεων της ΕΕ για άλλους κρίσιμους φακέλους, συμπεριλαμβανομένης της επίτευξης των φιλόδοξων κλιματικών στόχων της και της ετοιμότητάς της να αντιμετωπίσει επικείμενες καταστροφές που σχετίζονται με το κλίμα. Επιπλέον, αφήνει τις φιλοδοξίες της ΕΕ ως παγκόσμιου ηγέτη σε ρήγματα, καθιστώντας την ανίκανη να εκπληρώσει τις δεσμεύσεις και τις υποχρεώσεις της βάσει του Παγκόσμιου Πλαισίου για τη Βιοποικιλότητα που συμφωνήθηκε το 2022.

Τι πρόκειται να γίνει στο μέλλον – Ποια προβλέπεται να είναι η τύχη του Νόμου για την Αποκατάσταση της Φύσης: Η πρόταση νόμου, που στην πραγματικότητα ήταν αποτέλεσμα μιας μακρόχρονης διαδικασίας διεκδίκησης των Ευρωπαίων Πολιτών, και μιας πραγματικής μάχης στο Ευρωκοινοβούλιο μεταξύ της Δεξιάς, της Ακροδεξιάς και των Προοδευτικών Δυνάμεων (Σοσιαλδημοκρατών, Πρασίνων, Αριστεράς κ.ά) κατάφερε να “επιζήσει⁵” αν και αποδυναμωμένος, μέχρι σήμερα (διάβαζε και POLITICO³).

Επέζησε αποδυναμωμένος μέχρι σήμερα, βρισκόμενος στην “κατάψυξη” “μέχρι νεωτέρας” που λένε στο στρατό.

Είναι άγνωστο αν θα γίνει η “απόψυξη” του νόμου μετά τις Ευρωεκλογές και τι “αλλοιώσεις” θα γίνουν. Αυτό θα εξαρτηθεί α) από τα αποτελέσματα των Ευρωεκλογών, είναι γνωστό ποια κόμματα τον υποστήριξαν στο Ευρωκοινοβούλιο και ποια τον καταψήφισαν και β) από τις δυνάμεις επιρροής/ Lobby που θα ασκήσουν οι μεγαλοαγρότες ή η Κοινωνία των Πολιτών..

Σε περίπτωση που προκύψουν αλλαγές στο υπάρχον τελικό κείμενο, προφανώς μετά τις Ευρωεκλογές του Ιουνίου 2024, ο νόμος θα πρέπει να επανέλθει για έγκριση στο Ευρωκοινοβούλιο.

Άρα τα αποτελέσματα των Ευρωεκλογών θα καθορίσουν την τύχη του Ευρωπαϊκού Νόμου για την Αποκατάσταση της Φύσης και κατά συνέπεια και της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.

Οι ΦΙΛΟΙ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ, ο Ευρωπαϊκός Νόμος για την Αποκατάσταση της Φύσης και η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία:

Οι ΦτΦ υποστηρίζουν, χωρίς να τους θεωρούν πανάκια, τον Ευρωπαϊκό Νόμο για την Αποκατάσταση της Φύσης και την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία.

Η υποστήριξη αυτή σημαίνει ότι υποστηρίζουν και εκείνες τις Πρωτοβουλίες, τις Δικτυώσεις των Πολιτών καθώς και των κομμάτων και των βουλευτών, που τάσσονται υπέρ του Ευρωπαϊκού Νόμου για την Αποκατάσταση της Φύσης.

Όσο για τους αντιτιθεμένους στο νόμο βγάζω βγάζω μια κραυγή “Μη τσαλαπατάτε⁶ το πράσινο”.

Κώστας Φωτεινάκης – Πρόεδρος του Ελληνικού Δικτύου ΦΙΛΟΙ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ

Σημειώσεις:

1. Επιτροπή Μόνιμων Αντιπροσώπων (Coreper) https://tinyurl.com/yc3639nz

2. Προεδρία στο Συμβούλιο της Ε.Ε.εκ περιτροπής – Το Βέλγιο το πρώτο εξάμηνο του 2024.

3. POLITICO “How the EU’s flagship nature law became an electoral punching bag” https://tinyurl.com/363thpyk

4. Press Release: Member States betray deal on Nature Restoration Law following Hungary U‑turn https://tinyurl.com/3dff5s2m

5. Κώστας Φωτεινάκης “O νόμος για την Αποκατάσταση της Φύσης “επέζησε” στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο παρά τις αντιδράσεις του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος & των ακροδεξιών κομμάτων| Συνοπτικό ιστορικό” https://tinyurl.com/2usjj3d4