
του Νίκου Χρυσόγελου
Αντιδημάρχου Κλιματικής Διακυβέρνησης
Και Κοινωνικής Οικονομίας
Μέλος του Συμβουλίου ΠΡΑΣΙΝΟΙ-Οικολογία
Η κλιματική κρίση επιταχύνει την ανάγκη για βιώσιμες και ανθεκτικές πόλεις και διαφοροποιεί τον σχεδιασμό της Πολιτικής Προστασίας. Η διακινδύνευση δεν είναι το σπάνιο, η εξαίρεση, αλλά η νέα πραγματικότητα: υψηλές θερμοκρασίες, κίνδυνος πυρκαγιάς, ακραία καιρικά φαινόμενα, ανομβρία αλλά και καταρρακτώδεις βροχές, κίνδυνος πλημμύρας.
Η Ευρώπη και η Μεσόγειος δέχονται αυξανόμενη πίεση από την κλιματική κρίση, ιδιαίτερα από κύματα καύσωνα και καταρρακτώδεις βροχές, με σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία και στην οικονομική – κοινωνική ζωή, συμπεριλαμβανομένης της γεωργικής παραγωγής.
Η Αθήνα, ως μεσογειακή μεγαλούπολη, και ως μια πόλη που ήδη βιώνει τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής σε συνδυασμό με αυτές της αλλαγής του μικροκλίματος (αστική θερμική νησίδα, απώλεια του 40% του περαστικού δάσους της Αττικής, κάλυψη ρεμάτων) πρέπει για την ίδια της επιβίωση της κοινωνίας να βρίσκεται και προσπαθεί να βρίσκεται στην πρώτη γραμμή της προσπάθειας να προσαρμοστεί στις αυξανόμενες θερμοκρασίες, τους κινδύνους πυρκαγιών και τις κοινωνικές επιπτώσεις των ακραίων καιρικών φαινομένων παράλληλα με την προσπάθεια να μειώσει την δική της συνεισφορά στις εκπομπές αερίων που αλλάζουν το κλίμα.
Η στρατηγική της πόλης βασίζεται σε συλλογή δεδομένων, πρόληψη, άμεση παρέμβαση και μακροπρόθεσμο σχεδιασμό.
-
Συλλογή δεδομένων, παρακολούθηση θερμοκρασιών, αποφάσεις – σχεδιασμός που βασίζονται σε επιστημονικά δεδομένα
-
Η κλιματική πολιτική και η οργάνωση της πολιτικής προστασίας συνδέονται όλο και πιο πολύ μεταξύ τους
-
·Άμεσες παρεμβάσεις για πρόληψη και μετριασμό των κινδύνων, έμφαση στην αποφυγή της κρίσης, όχι μόνο στην διαχείριση της κρίσης και στην εκ των υστέρων αποκατάσταση
-
Αναδιοργάνωση του Δημόσιου χώρου και των υποδομών, μετάβαση από τις γκρίζες στις πράσινες υποδομές ως κύριο εργαλείο πρόληψης και μετριασμού κινδύνων – πνίγονται οι πόλεις όχι γιατί βρέχει αλλά εξαιτίας των λαθών που έχουν γίνει, χρειαζόμαστε δροσισμό των πόλεων, αντί να αφηνόμαστε παθητικά εκτεθειμένοι στους καύσωνες
Παρακολούθηση Θερμοκρασιών και Συλλογή Δεδομένων – Έγκαιρη προειδοποίηση
Ο Δήμος Αθηναίων συνεργάζεται με πανεπιστήμια, ερευνητικούς φορείς, άλλους Δήμους, το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών, τον Δημόκριτο και διεθνείς οργανισμούς για τη συλλογή και ανάλυση δεδομένων θερμοκρασιών, πλέον και αέριων ρύπων (με στόχο να επεξεργαστούμε μια στρατηγική «Μηδενικής Ρύπανσης».
· Εστιάζουμε στην ανάλυση των υψηλών θερμοκρασιών στον αέρα και στο έδαφος στις γειτονιές και τις αποτυπώνουμε σε χάρτες GIS είτε από υπηρεσίες του Δήμου είτε μέσω συνεργασιών στο πλαίσιο ευρωπαϊκών προγραμμάτων. Προωθούμε μια νέα λογική, όχι πρόγραμμα για το πρόγραμμα, αλλά εργαλεία χρήσιμα για τον Δήμο και την πόλη, που παράγονται κάποιες φορές και μέσα από προγράμματα



Σε συνεργασία με τον Δημόκριτο τοποθετήθηκαν συστήματα – αισθητήρες AirSensis στην ταράτσα και μέσα σε μια τάξη του 21ου Δημοτικού Σχολείου (συνέργεια προγραμμάτων ASCEND και ΜΙ-ΤΡΑP). Τα συστήματα καταγράφουν και μεταφέρουν με συνεχή ροή σε μια πλατφόρμα που είναι προσβάσιμη θερμοκρασίες αλλά και ατμοσφαιρικούς ρύπους και πληροφορούν για την κατάσταση από άποψη ποιότητας αέρα. Γίνεται σύγκριση και με άλλες περιοχές όπου έχουν τοποθετηθεί παρόμοια συστήματα.
· Αναπτύσσεται ένα εκτενές δίκτυο αισθητήρων για 24ωρη παρακολούθηση θερμοκρασιών και ρύπων σε σχολεία και ευάλωτες περιοχές, στο πλαίσιο του Smart Cities.
· Αναπτύσσουμε σε συνεργασία με το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών ένα δίκτυο μετεωρολογικών σταθμών για συνεχή πληροφόρηση για τις θερμοκρασίας σε διάφορες περιοχές της πόλης, τον κίνδυνο πλημμύρας καθώς και ένα σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης (early warning system). Ο χάρτης με τις θερμοκρασίες καθώς και την αίσθηση θερμοκρασίας θα είναι σύντομα διαθέσιμος μέσα και από την ιστοσελίδα του Δήμου. Οι πληροφορίες θα ανανεώνονται κάθε 15 λεπτά.
· Είναι σημαντικό, όμως, να δημιουργηθεί ένα επιχειρησιακό κέντρο που θα είναι λειτουργικό για θέματα πολιτικής προστασίας, συλλογής και επεξεργασίας των δεδομένων για καύσωνες, κίνδυνο πλημμύρας, ατμοσφαιρικούς και άλλους ρύπους, ώστε να προωθηθεί η ανθεκτικότητα και η πρόληψη κινδύνων (ρύπανση, καύσωνες, πλημμύρες) αλλά και ο καλύτερος συντονισμός της πολιτικής προστασίας.
Ένα τέτοιο κέντρο δεν είχε προβλεφθεί στο πλαίσιο του Smart Cities. Το κέντρο που είχε σχεδιαστεί στόχευε μόνο στην προστασία κτιρίων. Γίνεται τώρα προσπάθεια να εξελιχθεί το επιχειρησιακό αυτό κέντρο με τρόπο ώστε να διασυνδέει τις περιβαλλοντικές και κλιματικές πληροφορίες από αισθητήρες, drones και δορυφόρους, να υπάρχει παρακολούθηση, αξιοποίηση και επεξεργασία τους με σκοπό την καλύτερη λήψη αποφάσεων και εκπόνηση σχεδίων που βασίζονται στα (σωστά) επιστημονικά δεδομένα. Δεν είχε υπάρξει ένας τέτοιος σχεδιασμός, η όλη έμφαση είχε δοθεί στην ψηφιακή διάσταση και όχι στο τι κάνεις με τις πληροφορίες και πώς / ποιος τις αξιοποιεί στο πλαίσιο του δήμου.
-
· Εργαζόμαστε για την ανάπτυξη ενός συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης για όλους κι όλες, ανταποκρινόμενοι στην πρωτοβουλία «Έγκαιρες Προειδοποιήσεις για Όλους» (EW4All) που στοχεύει στη διασφάλιση της καθολικής προστασίας από επικίνδυνα υδρο-μετεωρολογικά, κλιματολογικά και συναφή περιβαλλοντικά συμβάντα μέσω συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης πολλαπλών κινδύνων που σώζουν ζωές, προληπτικών δράσεων και προσπαθειών ανθεκτικότητας έως το τέλος του 2027, όπως ζήτησε ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες το 2022.
Δεν παρακολουθούμε παθητικά το #κλίμα να εκτροχιάζεται και τις καταστροφές να αυξάνονται: Καταστροφικές πλημμύρες στο Τέξας. Καύσωνες στη Μεσόγειο. Ανησυχητική αύξηση της θερμοκρασίας και στη θάλασσα. Η κλιματικήκρίση είναι ήδη εδώ. Τι κάνουμε;
📄 Έχουμε διαμορφώσει, υποβάλλει στις 11.9.2024 και τον Μάιο 2025 εγκρίθηκε επίσημα από την ΕΕ το #ΚλιματικόΣυμβόλαιοΑθήνας το οποίο συνυπογράφουν δεκάδες φορείς. Ήταν ένας ενδιαφέρον αλλά δύσκολος αγώνας δρόμου το να διαμορφώσουμε το απαιτητικό σχέδιο μέσα σε 8 μήνες συμμετοχικά – δημιουργώντας και το #ΚλιματικόΦόρουμ.
🎯 Πήραμε στις 7.5.2025 το επίσημο σήμα της πόλης #MissionCity. H #Αθήνα συμμετέχει επίσημα δηλαδή στην Ευρωπαϊκή Αποστολή των πόλεων που έχουν τη φιλοδοξία και την δέσμευση να πετύχουν την κλιματική ουδετερότητητα τους μέχρι το 2030.
Τώρα μπαίνουμε στο πιο απαιτητικό κομμάτι, την εξεύρεση πόρων για την υλοποίηση του σχεδίου #ΚλιματικόΕπενδυτικόΣχέδιο ύψους πάνω από 6.5 δις, για να γίνει η πόλη μας κλιματικά ουδέτερη, πράσινη, δροσερή, βιώσιμη, ανθεκτική, κοινωνικά ισχυρή κλιματική δικαιοσύνη κοινωνική συνοχή ενεργειακή δημοκρατία. Είναι κάτι που χρειάζεται συνεργασίες και καινοτομία.
Ξεκινάνε τώρα μια νέα φάση για να προωθήσουμε κλιματικές επενδύσεις για όλες κι όλους και να συμβάλουμε στις NetZero Cities.
🌍 Στις 8 Ιουλίου διοργανώσαμε ένα πρώτο σεμινάριο με θέμα: «Χρηματοοικονομικά εργαλεία για την υλοποίηση των κλιματικών και κοινωνικών δεσμεύσεων για κλιματική ουδετερότητα». Συμμετείχαν στελέχη του Δήμου, επαγγελματικοί και κοινωνικοί φορείς, πανεπιστήμια, περιβαλλοντικές οργανώσεις που δεσμεύονται να συμβάλλουν στην υλοποίηση του Κλιματικού Συμβολαίου και να μειώσουμε μαζί το κλιματικό και περιβαλλοντικό αποτύπωμα της πόλης.
🧩 Στις 9 Ιουλίου συζητάμε στο Δημοτικό Συμβούλιο την συμφωνία συνεργασίας με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων που θα μας υποστηρίξει τα επόμενα 3 χρόνια για την υλοποίηση του Κλιματικού Επενδυτικού Σχεδίου
📅 Στις 11 Ιουλίου, ο Δήμος Αθηναίων (θα τον εκπροσωπήσω ως Αντιδήμαρχος Κλιματικής Διακυβέρνησης και Κοινωνικής Οικονομίας) υπογράφει Σύμφωνο Συνεργασίας με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για συμβουλευτική υποστήριξη, ωρίμανση έργων και εξεύρεση πόρων
📢 Δημιουργούμε το Συμβούλιο Κλιματικών Επενδύσεων με τη συμμετοχή εκπροσώπων φορέων, στελεχών του Δήμου και εμπειρογνωμόνων (σε διεθνές κι ευρωπαικό επίπεδο) σε θέματα βιωσιμότητας, ενέργειας και περιβάλλοντος.
🧑🎓 Υποστηρίζουμε με μικροχρηματοδοτήσεις δράσεις νέων (15-24 ετών) για το κλίμα.
Ενισχύουμε την ενεργειακή μετάβαση, ανοίγουμε το κεφάλαιο βιώσιμη και προσιτή κατοικία, προωθούμε μεγάλης κλίμακας πράσινη αναζωογόνηση, δημοτική συγκοινωνία, δίκτυο ποδηλατόδρομων, σχεδιάζουμε πράσινες και πιο δροσερές διαδρομές με λύσεις που βασίζονται στη φύση και αναζωογόνηση λόφων και φυσικών περιοχών όπως ο Λυκαβηττός και ο Ποδονίφτης.
Συνεργαζόμαστε με άλλους δήμους για καθαρή ενέργεια και κυκλική οικονομία.
🌱 Θέλουμε ο Δήμος Αθηναίων να γίνει με ρεαλισμό και όραμα μια βιώσιμη, πράσινη, φιλική στους πολίτες πόλη, προς όφελος όλων!
#Athens2030 #ClimateNeutrality #GreenInvestments #CircularEconomy #NetZero #SmartCities #EUClimateMission #ΕνεργειακήΜετάβαση #ΒιώσιμηΑνάπτυξη #ΔήμοςΑθηναίων #EIB #ClimateAction
#ΑντιδημαρχίαΚλιματικήςΔιακυβέρνησης_ΚοινωνικήςΟικονομίας